Pre master Orthopedagogiek, SPO Groningen
Onderdeel van het vak leer- en onderwijsproblemen.
Benodigde literatuur, boek en artikelen van het onderdeel rekenen.
Rekenen
Protocool Ernstige RekenWiskunde-problemen en Dyscalculie (ERWD)
Ernstige rekenwiskunde-problemen kunnen ontstaan wanneer het gedurende langere tijd niet lukt
om de juiste afstemming te realiseren van het onderwijsaanbod op de onderwijsbehoeften van de
leerling.
Dyscalculie: als ernstige rekenwiskunde-problemen ontstaan ondanks tijdig ingrijpen, deskundige
begeleiding en zorgvuldige pogingen tot afstemming. De problemen blijken hardnekkig te zijn. De
rekenwiskundige ontwikkeling van de leerling wordt waarschijnlijk belemmerd door kindfactoren.
De verschijnselen:
o Er is een grote discrepantie tussen de ontwikkeling van de leerling in het algemeen
en zijn rekenwiskundige ontwikkeling.
o De achterstand is hardnekkig. De leerling laat, ondanks gerichte, deskundige
begeleiding, weinig aantoonbare vooruitgang zien.
o De problemen zijn ontstaan vanaf het verwerven van de basisvaardigheden in het
domein Getallen en Bewerkingen en beïnvloeden ook de ontwikkeling op de
domeinen Verhoudingen/Meten en Meetkunde.
Criteria:
o Er is sprake van een significante rekenachterstand ten opzichte van leeftijd- en/of
opleidingsgenoten, waar de persoon in het dagelijks leven door gehinderd wordt
(criterium van ernst)
o Er is sprake van een significante rekenachterstand ten opzichte van datgene wat op
bas van de individuele ontwikkeling van de persoon verwacht mag worden (criterium
van achterstand)
o Er is sprake van een hardnekkig rekenprobleem, dat resistent is tegen
gespecialiseerde hulp. (criterium van didactische resistentie)
De rekenwiskundige ontwikkeling van de leerling: op basis van intern onderzoek
Fase groen: een normale rekenwiskundige ontwikkeling. De onderwijsbehoeften zijn niet
specifiek.
Fase geel: er doen zich in de ontwikkeling geringe reken- wiskunde-problemen voor op
deelgebieden. Op die deelgebieden ontstaan specifieke onderwijsbehoeften.
Fase oranje: er doen zich ernstige rekenwiskunde-problemen voor, die die in principe door
deskundige begeleiding oplosbaar zijn binnen de school. Er is sprake van specifieke
onderwijsbehoeften op het gebied van rekenen-wiskunde.
Fase rood: er doen zich ernstige en hardnekkige rekenwiskunde-problemen voor, die in
principe zijn te begeleiden binnen de school, maar waarbij mogelijk externe ondersteuning
gewenst is. De specifieke onderwijsbehoeften op het gebied van rekenen-wiskunde zijn
structureel.
Op basis van extern onderzoek:
Praktijkmodel handelingsgerichte diagnostiek
Goede oplossingsprocedures vormen de basis van goede rekenvaardigheid. Om
oplossingsprocedures te ontwikkelen bieden contexten die gebaseerd zijn op begrip, structuur.
Hiermee krijgt formeel rekenen betekenis. De oplossingsprocedures die in de tweede hoofdlijn
verder ontwikkelt moeten worden zijn:
Basisbewerkingen: is kennis van en inzicht hebben in het tientallig stelsel, voorwaarde om
basisbewerkingen uit te kunnen voeren.
Complexere bewerkingen: kan pas uitgevoerd worden wanneer basisbewerkingen uitgevoerd
kunnen worden.
, Hoofdrekenen en rekenen op papier: gebruik maken van standaard algoritmes en handig
rekenen, daarbij bedenken kinderen zelf hoe ze iets uitrekenen.
Schatten en precies rekenen: goede rekenaard zijn in staat te bepalen welke van de twee
oplossingen voldoet.
Werken met een rekenmachine en spreadsheet: rekenmachine kan handig rekenen
bevorderen, wel van belang om de basisbewerkingen te kennen. Gebruik maken van
spreadsheet leidt tot verdieping rekenkennis en vaardigheden.
Signaleren bij oplossingsprocedures:
- Rekenzwakke leerlingen bouwen een zwakke basis op voor het formele rekenen omdat de
begripsvorming gebrekkig verloopt. Vaak begrijpen de rekenzwakke leerlingen de
oplossingsprocedures niet.
- Wanneer een leerling basisbewerkingen onvoldoende beheert, valt op wanneer de leerling
problemen heeft met onthouden van de tafels.
- Het verwerven van meer complexe rekenconcepten blijkt moeizaam te verlopen, wanneer
rekenzwakke leerlingen niet of moeizaam tot begripsvorming en ontwikkeling van
complexere oplossingsprocedures op het gebied van breuken, procenten, verhoudingen,
decimale getallen en meten komen.
- Rekenzwakke leerlingen blijken vaak moete te hebben met het verwerven van de complexe
procedures van algoritmes.
Zwakkere rekenaard hebben begeleiding nodig bij verdere ontwikkeling van de bovenstaande
procedures. Kan mbv actief leren, begeleiden zelfstandig denken en visualiseren.
Om vlot te kunnen rekenen en dit te onderhouden is oefenen van belang. Verschillende soorten
manieren van oefenen:
Betekenisvol oefenen = werken met contexten en oplossingsprocedures eigen maken.
Productief oefenen: zelf passende bewerkingen construeren bij een context.
Associatief/ flexibel oefenen: ontwikkeling geordende netwerken van samenhangende
rekenkennis/vaardigheden binnen één oefening meerdere oefeningen met samenhang
voorleggen.
Multi-channel oefenen: alle zintuigen worden optmaal ingezet verbale, visuele en
auditieve vaardigheden.
Effectief oefenen: begeleid ontdekken van rekenconcepten en vaardigheden.
Systematisch oefenen: leerstof moet systematisch aan bod komen.
Regelmatig oefenen.
Naast het oefenen is het van belang dat de leerlingen automatiseren en memoriseren. Dit zijn
activiteiten waar het geheugen een centrale rol speelt. Dit zorgt er voor dat kinderen beter en vlotter
leren rekenen als nieuwe procedures worden gekoppeld aan reeds begrepen kennis en procedures =
associatief netwerk.
Kennis dat gememoriseerd is, heet declaratieve kennis. Dit is kennis direct oproepbaar uit
het lange termijn geheugen.
Memoriseren is uit het hoofd leren van feitenkennis, conceptuele kennis (gebaseerd op
begrip en geautomatiseerde kennis zoals de tafels) en semantische kennis (gebaseerd op
begrip, maar niet op geautomatiseerde kennis, zoals het systeem van uren en minuten)
Procedurele kennis: geautomatiseerde handelingen en procedures, bv cijferen op basis van
algoritmes. Dit is in het onbewuste geheugen opgeslagen.
Signaleren van niet vlot kunnen rekenen:
- Onbegrepen kennis en procedures worden net of onvoldoende opgeslagen in het geheugen,
dit kan de leraar waarnemen als de leerling gaat goochelen met getallen tijdens het
uitvoeren van basisvaardigheden.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper laurasmit. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
