1. Explaining health behaviour (Dr. Winnie Gebhardt)
Book Morrison and Bennett : Chapter 1, 3, 4, and 5
2. Changing health behavior (Dr. Winnie Gebhardt)
Book Morrison and Bennett : Chapter 6 and 7
3. Health Promotion at the worksite (Dr. Margot van der Doef)
Book Morrison and Bennett : Chapter 7 and 13
Extra reading: see Course Documents on BB Lectures week 3
4. Mechanisms and diagnosis of stress-related symptoms (Dr. Judy Veldhuijzen)
Book Morrison and Bennett: Chapter 8, 11 and 12
Extra reading: see Course Documents on BB Lectures week 4
5. Symptom perception and illness (Prof. Dr. Andrea Evers)
Book Morrison and Bennett: Chapter 9 and 10
6. Psychosocial consequences of, and coping with, chronic disease (Dr. Sasja
Huisman)
Book Morrison and Bennett: Chapter 14 and 15
7. Pain and pain management (Dr. Véronique De Gucht)
Book Morrison and Bennett : Chapter 16
8. Psychological interventions in chronic disease (Dr. Véronique De Gucht)
Book Morrison and Bennett: Chapter 13 and 17
Extra reading: see Course Documents on BB Lectures week 8
, Week 1
Hoofdstuk 1: Wat is gezondheid?
Hoofdstuk 3: Welke voor de gezondheid risicovolle gedragingen zijn er?
Hoofdstuk 4: Welk gedrag vermindert het risico op gezondheidsproblemen?
Hoofdstuk 5: Hoe kunnen beoordeling en interventie binnen de
gezondheidspsychologie plaatsvinden?
Hoofdstuk 1: Wat is gezondheid?
Verschillende perspectieven op gezondheid
Grieken
o Zagen lichaam en geest als geheel
o Schreven ziekte niet toe aan spirituele zaken
o Hippocrates: vier lichaamssappen (zwarte gal, gele gal, bloed, slijm)
Hingen allemaal samen met bepaalde karaktertrekken
Slijm: verbonden met de winter (koud en nat), grote
hoeveelheid → kalm temperament
Bloed: verbonden met lente (nat en warm), grote hoeveelheid
→ optimistische persoonlijkheid
Gele gal: verbonden met de zomer (warm en droog): grote
hoeveelheid → boos temperament
Zwarte gal: verbonden met de herfst (koud en droog): grote
hoeveelheid → verdriet
Als de sappen in balans zijn is de persoon gezond
o Lichamelijke factoren konden ook van invloed zijn op de geest
o Galen: lichaamssappen zijn ook verantwoordelijk voor bepaalde
ziekten
De geest zou geen rol spelen in het ontstaan van ziekten
o Etiologie: het ontstaan van een ziekte
Middeleeuwen
o Gezondheid werd weer gezien als een functie van spiritualiteit
o Men had weinig controle over hun gezondheid
Renaissance
o Veel aandacht voor individueel denken en doen
o Ziekten kregen organische en fysiologische aandacht
Dualisme: lichaam en geest zijn van elkaar gescheiden, maar er is wel
interactie mogelijk via de pijnappelklier
o Mechanisme: het lichaam is een machine
Gedrag is te reduceren tot het fysiek functioneren van het
lichaam
Basis voor het biomedische model
Biomedisch model / reductionisme
o Ziektesymptomen hebben een pathologie als oorzaak
o Ziektesymptomen kunnen verholpen worden met een medische
behandeling
o Lichaam, geest en menselijk gedrag kunnen worden gereduceerd tot
het niveau van cellen, neurale activiteit en biochemische activiteit
, o Ontleden en autopsie werden geaccepteerd door de kerk → groei
medisch inzicht
Biopsychosociaal model
o Gebaseerd op de aanname dat er een type materie bestaat die je op
twee manieren kunt bestuderen
Subjectieve manier
Objectieve manier
o Houdt rekening met
Fysieke aspecten
Sociale aspecten
Psychologische aspecten
Culturele aspecten
Freud
o Onbewuste conflicten zouden fysieke problemen veroorzaken
Zouden we nu psychosomatisch noemen
o Gezondheid is meer dan de afwezigheid van een ziekte
Het individuele gedrag speelt ook een rol
Gedrag, dood en ziekte
Levensverwachting is omhoog gegaan
o Medicijnen
o Vaccinaties
o Ontwikkelingen in het onderwijs
o Agricultuur
Infectieziekten komen minder vaak voor
Nu zijn vooral kanker-, hart-, long- en leverziekten doodsoorzaken
o Roken
o Alcohol
o Slecht dieet
o Zittende leefstijl
Incidentie: het aantal nieuwe gevallen van een ziekte per tijdseenheid
Prevalentie: hoeveel mensen aan een bepaalde ziekte lijden op een
bepaald moment
Epidemiologie: de leer van het ontstaan en het verloop van ziekten
Individuele, culturele en levensduur perspectieven op gezondheid
Gezondheid en gezond gedrag kunnen verschillen per cultuur, geslacht,
leeftijdscategorie
Jongeren en gezonde mensen beschrijven ‘gezondheid’ vaak als niet ziek
zijn
Ouderen en zieke mensen beschrijven ‘gezondheid’ vaak als afwezigheid
van symptomen en ziekte
Perspectieven van gezondheid
o Niet ziek zijn
Geen symptomen
Geen bezoekjes aan dokter
, o Reserve
Gezond gezin
Snel herstellen
Denken dat je ongezond gedrag wel aankan
o Gedrag: wanneer het om anderen gaat
o Fysisch fit en vitaal zijn
Vaak door jongeren, vooral mannen
Mannen: gevoel van fit zijn
Vrouwen: vol met energie zijn
o Psychosociologisch welzijn: je goed voelen
o Functie: in staat zijn om te werken en te kunnen doen wat je wilt
WHO: gezondheid is een staat van fysiek, mentaal en sociaal welzijn en het
afwezig zijn van ziekte
o Socio-economische en culturele invloeden missen hierbij
Ontwikkelingstheorieën
Het ontwikkelingsproces is een functie van de interactie tussen drie
factoren
o Learning: relatief permanente verandering van kennis, vaardigheid
of bekwaamheid als een resultaat van ervaring
o Experience: wat we doen, zien, horen, voelen en denken
o Maturation: gedachtes, gedrag of fysische groei, toegeschreven
aan de genetische bepaalde volgorde van ouder worden en niet aan
ervaringen
Erikson: acht ontwikkelingsfasen die te maken hebben met het
ontwikkelen van een beeld en karakter m.b.t. gezondheid, op te delen in
vier punten
o Cognitief en intellectueel functioneren
o Taal- en communicatievaardigheden
o Begrip van ziekte
o Gezondheidszorg en het behouden van gezond gedrag
o Fasen
1. Vertrouwen (0 – 1.5 jaar)
2. Autonomie (1.5 – 3 jaar)
3. Initiatief (3 – 6 jaar)
4. Competentie (6 jaar – puberteit)
5. Identiteit (adolescentie)
6. Intimiteit (jongvolwassen)
7. Productiviteit (middelbare leeftijd)
8. Tevredenheid (ouderdom)
Piaget: cognitieve ontwikkeling
o Sensorimotorische fase
0-2 jaar
De wereld begrijpen door sensaties en beweging
Nog geen symbolische gedachten
Beperkte taalvaardigheid
o Pre-operationele fase
2-7 jaar
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper marenthevh. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.