Samenvatting Filosofie van de Managementwetenschappen
Hoorcollege 1 Plato
Filosofie komt van filos (vriend) en sofia (wijsheid).
In dit woord ‘filein’ zit niet alleen een liefde voor wijsheid, maar ook voor ambitie.
Filosofen streven dus naar wijsheid:
- Dat betekent dat ze geen wijsheid claimen
- Dat betekent ook dat het bij filosofie niet om kennis gaat
- De filosofie is met andere woorden geen wetenschap
- Toch heeft ze weel met wetenschap te maken. ze wordt wel eens gezien als de moeder van
de wetenschap.
De grot van plato:
Hoe leer je mensen in een land het juiste aan. Als je een goede staat wil hebben, moet je ook goede
burgers hebben. Je moet de burgers dus opleiden. Lastig, want de burgers willen geen verstandige
boodschappen aannemen. Dus boodschappen die naar beneden worden verzonden, worden niet
geaccepteerd. Om een staat te laten functioneren heb je dus opleiding nodig.
Hoe verhef je het volk zodanig dat je een rechtvaardige staat krijgt zodat mensen samen kunnen
leven. Hiervoor moet je boodschappen van buiten de grot naar beneden verzenden.
Gevangen zitten vast aan de muur met een ketting en ze kunnen maar een kant opkijken. Het enige
wat ze zien is schaduwen die tegenover hen op een muur geprojecteerd worden. omdat dit het enige
is wat ze zien, denken ze dat dit de werkelijkheid is. wij denken dat ze bedrogen worden, voorwerpen
worden doormiddel van vuur geprojecteerd op de muur. De mensen die de voorwerpen voor het
vuur houden zijn sofisten. Deze mensen maken de gevangen wat wijs. De sofisten maken ook geluid
waardoor het voor de gevangen nog meer lijkt alsof het werkelijkheid is.
Een van de gevangen bevrijd zichzelf (Socrates, leerling van Plato). Hij gaat een paadje op, en op dat
paadje sluipt hij langs de sofisten en hij kruipt de grot uit en hij ziet zonlicht en als hij buiten de grot
staat wordt hij verblind. Nu weet hij dat hij al die tijd heeft gekeken naar iets wat niet echt is.
Socrates wil de grot weer in. Toen hij naar boven ging, had hij zichzelf verheven. Maar om jezelf te
verheffen, moet je ook mensen hebben die afdalen. Hij zegt tegen de gevangen in de grot dat dat
wat ze zien, niet echt is.
Hoe kan je het onderscheid zien tussen mensen die nepnieuws brengen of werkelijkheid brengen, als
je nooit uit de grot bent geweest.
Het volk wilde zijn boodschap niet. Het is dus moeilijk om het volk wat te leren.
De discussie gaat over schijn of werkelijkheid.
,Ideeënleer van Plato:
- Betekenis van idee bij Plato: het is een soort volmaakt oerbeeld, waarin wat gemeenschappelijk is
van een veelheid van individuele objecten besloten ligt.
- De werkelijkheid is een afschuwing van dit idee. Zij schiet vergeleken met dat idee steeds tekort.
(het gaat niet om wat jullie daar zien, het gaat om het idee).
- Het idee is het algemene, het wezen, het tijdloze, het abstracte, het onveranderlijke, het
begripsmatige.
- Het idee is van de zintuigelijke wereld, maar is alleen door middel van denken toegankelijk. Er is
onderscheid tussen bevatten/begrijpen en zintuigelijke waarnemen.
- Het idee is het waarachtig zijnde.
Moet over algemene dingen gaan in de wetenschap, anders nemen we het niet waar.
- Tegenover de wereld van onveranderlijke ideeën staat een zintuigelijke of materiële wereld die
constant verandert.
- ideeën zijn hiërarchisch geordend, hoe algemener het begrip, hoe hoger de status ervan
- Het hoogst idee is het idee van Het Goede
- Die ideeën worden gezien al de oorzaak van de concreet waarneembare dingen
Kernthema’s:
Schijn en werkelijkheid
Sofisten (mensen die het volk bedriegen met zogenaamde wijsheden)
Paideia opvoedingsfantasie. Moet ervoor zorgen dat burgers goed aangepast zijn in de
republiek waar ze in leven.
Is de grot een grot?
Afdalen en klimmen (katabasis en anabasis)
Aporia een probleem waar je niet uitkomt
Ideeënleer vervolg
- De menselijke ziel kan ideeën schouwen. Dit is echte kennis (episteme) en dient scherp
onderscheiden te worden van nepkennis (doxa).
- Kennis is herinneren (anamnesis)
- Kennis is mogelijk door liefde: het gaat hier om een aangeboren verlangen van de ziel naar
het schone.
Filosoof gaat tegen iemand in door paradox te formuleren
Waarom is dit allemaal van belang?:
- Plato legt de bouwstenen voor abstract redeneren, iets wat fundamenteel voor alle
wetenschappen is. (wetenschap wil niet weten of roken goed of slecht voor je is, maar of
roken slecht is voor DE mens)
- Plato neemt definitief afscheid van een wereld die alleen maar stroomt en vloeit. anders
gezegd: de flux van de zintuigelijke wereld wordt ondergeschikt gemaakt aan een
planningswereld
- Alternatieve interpretatie; ideeën gaan over de mogelijkheid van een taal.
Filosofie gaat over het vragen stellen.
De filosofie kent geen vooruitgang
Filosofie houdt zich bezig met aporethische vraagstukken: vragen waar je niet uitkomt.
In de wetenschap gat het om oplossen en beantwoorden van vragen
De wetenschap streeft naar vooruitgang
Wetenschappelijke vragen moeten geverifieerd/gefalsificeerd kunnen worden.
, - Verschil tussen oplossing en beslissing.
Wat is een aporetisch vraagstuk?
Aporie = a – poros (geen doorgang)
Aporie is dus een vraag waar je niet goed uitkomt
Nogmaals aporie:
Het gaat bij een aporie om het onvermogen een filosofische kwestie tot een oplossing te brengen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper IRadboud. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
