Beau van de Ven
Werkcolleges + Practica heelkunde & orgaan
overschrijdende aandoeningen 2023-2024
Inhoudsopgave
Werkcolleges + Practica heelkunde & orgaan overschrijdende aandoeningen
2023-2024 .......................................................................................................... 1
Werkcollege 1 – Wonden en wondverzorging ......................................................... 2
Werkcollege 2 – ‘de buikpatiënt’ als spoedpatiënt: bouwplan buikwand en buikinhoud 5
Werkcollege 3 – de buikpatiënt als spoedpatiënt ...................................................16
Werkcollege 4 – Shock: pathofysiologie en diagnostiek ..........................................22
Werkcollege 5 – Shock: typen en therapie ............................................................27
Werkcollege 6 – Auto-immuunziekten voorbeelden en casuïstieken .........................34
Werkcollege 7 – Paraneoplastische syndromen: pathogenese, diagnostiek en aanpak 52
Werkcollege 8 – Agentia die systeemziekten veroorzaken .......................................60
Werkcollege 9 – Zoönosen (interactief college geworden) .......................................66
Werkcollege 10 – Vaccinologie ............................................................................69
Werkcollege 11 – Antibiotica 1: macroliden, tetracyclines en gepotentieerde
sulfonamides ....................................................................................................73
Werkcollege 12 – Antibiotica 2: beta-lactam antibiotica, aminoglycosiden en
fluoroquinolonen ...............................................................................................79
Practicum 1 – Basale chirurgische technieken: hechtplankje ...................................86
Practicum 2 – Basale chirurgische technieken: kippenpoot .....................................92
Practicum 3 – Aseptiek ......................................................................................96
Practicum 4a – Technische handelingen ...............................................................99
Practicum 4b – Injectietechnieken paard ............................................................ 102
Practicum 4c – Injectietechnieken GD ................................................................ 103
Practicum 4d – Injectietechnieken LH ................................................................ 105
1
, Beau van de Ven
Werkcollege 1 – Wonden en wondverzorging
Fasen van wondgenezing:
1. Acute ontstekingsfase
- Bloeden, stolling
2. Demarcatie fase
- Niet vitaal weefsel wordt afgezet
- Ontstekingscellen, voornamelijk neutrofielen, veroorzaken bijvoorbeeld
wondvocht of pus (niet steriele ontsteking)
3. Proliferatiefase
- Granulatieweefsel (fibroblastvorming vormt bindweefsel)
- Epithelialisatie (van buiten naar binnen)
4. Maturatiefase
- Myofibroblasten zorgen voor contraheren van de wond
*De ene fase hoeft niet afgelopen zijn, om de volgende fase te laten beginnen (dus ooit
twee fases tegelijk)
Opties voor wondgenezing:
1. Per primam (hechten, het verschil tussen a-c is het moment waarop je gaat
hechten)
Voorwaarden:
- Weinig tot geen contaminatie (in ieder geval geen infectie)
- Schone, vitale wondranden
- Mogelijkheid tot drainage
- Spanningsloos sluiten van de wond
Fases:
a. Primair
b. Vertraagd primair
c. Secundair
2. Per secundam
Casus:
- Europees korthaar, vrouwelijk, 3 jaar
- 3 dagen geleden weg gelopen
- Gevonden onder een struik
- Wond aan linker achterpoot
- Loopt normaal, belast alle poten
o Geen schade aan botten en zenuwen
- ABC stabiel
o Airway: vrije ademweg
o Breathing: ademhaling (type, diepte)
o Circulation:
▪ Pols: kracht, regelmaat, frequentie
▪ Slijmvliezen: kleur en CRT
Foto 1/2:
- Geen actieve bloeding want gestold
Leeftijd:
- 6 uur tot 3 dagen (>6 uur is de acute
ontstekingsfase voorbij)
- Belang: beperkt want nemen aan dat
het geïnfecteerd
Diepte:
- Moeilijk te zeggen
Contaminatie:
- Langer geleden, kat onder struik dus
waarschijnlijkheid
2
, Beau van de Ven
Contaminatie vs infectie
Contaminatie:
- Aanwezigheid van bacteriën in de wond
Infectie:
- Vermeerdering van bacterien
- Voedingsbodem, tijd en warmte nodig
- Herkennen: purulente uitvloeiing
- Voorkomen: schoonmaken van de wond
Opdracht 2 handelingen:
- Pijnstilling, sedatie (eigen
veiligheid)
- Wondafdekken
- Scheren
- Wond spoelen (zoutoplossing)
Opdracht 3 wondbeoordeling:
Gelaedeerde weefsels:
- Huid, subcutis, fascia, spier
Hoeveel huid ontbreekt er? niks
Waarom lijkt het dan veel? Huidspier trekt
samen (hoe dieper de wond hoe meer de
wond open gaat staan)
Opties voor behandeling
1. Per primam
a. Primair (acute fase)
o Geen contaminatie, drainage, vitale wondranden en spanningsloos
sluiten
o Nee, er is al sprake van demarcatie (moet in acute fase)
o Direct gesloten, na 1-2 weken is de huid genezen
o Voordeel: snelle volledige sluiting (weinig contaminatie, mooier beeld,
minder bindweefsel)
o Nadeel: operatierisico, kosten
b. Vertraagd primair (demarcatie fase)
o Geen contaminatie/infectie, drainage, vitale wondranden en
spanningsloos sluiten
o Ja, nu sluiten (wellicht wondranden opfrissen dat ze zeker vitaal zijn)
o Direct gesloten, na 1-2 weken is de huid genezen (maar kans op
infectie is nu wel groter, dus de kans dat het langer is, is aanwezig)
o Voordeel: snelle volledige sluiting (weinig contaminatie, mooier beeld,
minder bindweefsel)
o Nadeel: operatierisico, kosten
c. Secundair (proliferatiefase – granulatie)
o Geen contaminatie/infectie, drainage, vitale wondranden en
spanningsloos sluiten → Deel granulatieweefsel verwijderen (dat
triggert de huid om de wond echt te laten genezen
o Ja, maar dan moet je wel nog enkele dagen wachten tot het granulatie
bed is aangemaakt (dit kan je doen wanneer er bijvoorbeeld veel huid
mist)
o 2-3 weken (omdat je moet wachten tot granulatiefase, bij kat 5-7
dagen, bij hond sneller)
o Voordeel: sneller dan per secundam
o Nadeel: je moet wachten, operatierisico en wachten
2. Per secundam
3
, Beau van de Ven
o Bescherming wond, stabilisatie wond en geen open fractuur, gewricht of
holte
o Ja
o Enkele weken tot maanden
o Voordeel: geen operatie nodig
o Nadeel: duurt lang, risico op infectie en automutilatie, verband kosten
Keuze: vertraagd primair
- Weinig tot geen contaminatie
o Spoelen met NaCl
- Schone, vitale wondranden
o Wondranden opfrissen
- Mogelijkheid tot drainage
o Drain plaatsen
- Apart de lagen hechten
Post-operatief
Wat valt op:
- Drain aan 2 zijden
- Drain in haar
- …
Voorbeeld Penrose drain
- Maak nieuwe frisse opening
in huid
o Niet in wondhoek
- Draineert vind plaats door
middel van zwaartekracht
4
