Dit is een samenvatting van Basis van de hulpverlening. Het is makkelijk uitgelegd en elk hoofdstuk staat er in, met voorbeelden, begrippenlijst, nota's van in de les, ....
Methodisch handelen.....................................................................................3
Betekenis........................................................................................................................ 3
Waarop is het gebaseerd?........................................................................................... 3
Methodisch werken/handelen......................................................................................... 4
Kenmerken.................................................................................................................. 4
Fase in het hulpverleningsproces...................................................................................5
Linear proces............................................................................................................... 6
Cyclisch hanteren........................................................................................................ 6
De aanmelding............................................................................................................... 7
Mensen nemen zelf contact op met de dienst.............................................................7
Het contact ontstaat van buiten de betrokken mensen...............................................7
Aanpak Maatschappelijk werker..................................................................................8
Intake............................................................................................................................. 8
Probleemanalyse............................................................................................................ 9
Exploratie en specificatie van het probleem................................................................9
Maken van afspraken.................................................................................................. 9
Elementen probleemanalyse.......................................................................................... 9
Probleem verhelderende vraagstelling......................................................................10
Doelformulering......................................................................................................... 12
Strategiebepaling...................................................................................................... 13
Evaluatie................................................................................................................... 13
Afronding................................................................................................................... 14
Een emancipatorische hulpverlening.............................................................15
Betekenis...................................................................................................................... 15
Emancipatorisch werken – empowerment....................................................................15
Doel emancipatie...................................................................................................... 15
Sociale kant emancipatie.......................................................................................... 15
Individuele kant emancipatie....................................................................................15
Empowerment.............................................................................................................. 16
Empowerment-tussenkomsten..................................................................................16
Empowerende hulpverlening.....................................................................................16
Onderliggende aanname/ mensvisie.........................................................................17
Empowerment op individueel niveau.........................................................................17
Sociale empowerment............................................................................................... 18
Empowerment op politiek – structureel niveau..........................................................18
Krachtlijnen in het emancipatorisch proces..................................................................18
De emancipatorische (werk)relatie...............................................................................19
Aspecten van belang voor de cliënt..........................................................................19
Belangrijk bij het maatschappelijk werk....................................................................20
Basishouding/ beroepsattitude..................................................................................20
Emancipatorische visie/werkrelatie...........................................................................20
1
,Basis van de Hulpverlening
Empowerment in de emancipatorische (werk)relatie................................................21
Kracht van individuele cliënt versterken....................................................................21
Houding van de hulpverlener:...................................................................................22
Wat is belangrijk bij een maatschappelijk werker......................................................22
Macht geven: politieke dimensie...............................................................................22
Uitganspunten empowerment...................................................................................22
Voorbeelden krachtgerichte vragen aan een gezin in begeleiding............................23
Empowerment DE mensenvisie.................................................................................23
Macht: de relatie is niet gelijkaardig, maar wel gelijkWAARDIG....................................24
Macht van de hulpverlener........................................................................................24
Link met empoweren................................................................................................. 24
Macht in het maatschappelijk bestaan......................................................................24
Presentie als benadering.............................................................................................. 25
De speler in de hulpverleningsrelatie...........................................................................25
Emancipatorische Hulpverleningsrelatie...................................................................26
Statistiek hulpzoekende en risicogroepen.................................................................26
Iedere cliënt is uniek................................................................................................. 27
Context van de cliënt................................................................................................ 27
Verschillende contexten............................................................................................ 27
Cliëntensysteem........................................................................................................ 28
Sociaal netwerk......................................................................................................... 28
Persoonlijke levensgeschiedenis – historische context..............................................29
Maatschappelijke context.......................................................................................... 29
Situationele context.................................................................................................. 29
Besluit....................................................................................................................... 29
De hulpverlener......................................................................................................... 30
Referentiekader van de hulpverlener........................................................................30
Waarden.................................................................................................................... 31
Normen..................................................................................................................... 31
Ontwikkeling Beroepspersoonlijkheid........................................................................31
Verwachtingen cliënt................................................................................................. 31
Basishouding van de hulpverlening – beroepsmatig helpen......................................32
Beroepspersoonlijkheid............................................................................................. 32
Basisvaardigheden.................................................................................................... 32
Basishouding............................................................................................................. 32
Basishoudingsascpecten........................................................................................... 32
Definities
- Meta = kijken hoe er gecommuniceerd wordt
- Rationeel = op een rustige manier
- Objectief = feiten
- Subjectief = wanneer ze een mening, gevoel, vermoeden of een
waardeoordeel (= een mening of iets goed of slecht is) bevatten
- Helpen = mensen voelen zich veilig, zorgen dat mensen rust in hun
hoofd krijgen, ondersteunende rol zonder te oordelen,
oplossingsgericht handelen, luisteren, draagkracht versterken, …
- Congurent = overeenstemming tussen denken, voelen, spreken en
doen. Wat je zegt komt overeen met wat je voelt en dat straal je ook
zo uit. Je doet je niet beter, sterker of anders voor dan dat je bent
2
,Basis van de Hulpverlening
- Operationele doelstellingen= strategische doelstellingen van lange
en middellange termijn omzetten naar korte termijndoelstellingen
- STARR- methodiek = op zoek naar een sterkte en / of zwakte
- SMART-methode = manier om te kijken of de doelen goed
geformuleerd zijn
- Reflecteren = er achteraf over nadenken
- Ambivalent gevoel = dubbel gevoel, je wilt iets maar tegelijk ook
niet
- Outreachend denken = potentiële cliënten opsporen bv actief naar
buiten treden
- Agogische = welzijnswerker, sociaal werker, maatschappelijk werker
- Zelfraadzaamheid = jezelf kunnen redden
- Autonomie = zelfstandigheid, vrijheid
- Participatie = actief deelnemen
- Redderssyndroom = wanneer iemand constant de drang voelt om
anderen te helpen en te redden. Je loopt gevaar jezelf te
overschatten en de ander niet in zijn juiste waarde te zien
- Hiërarchie= rangorde
- Self Fulfilling Prophecy = een voorspelling die direct of indirect leidt
tot het uitkomen van die voorspelling.
- sculpting = Hierbij worden in groeps- of gezinsbijeenkomsten,
deelnemers uitgenodigd om een bepaalde gezinsrol op te nemen. Er
wordt dan getoets naar belevingsniveau)
- Life-eventlijn = grafische weergaven van belangrijke gebeurtenissen
in het leven van mensen.
- Analfabeet= ongeletterheid, iemand die niet kan lezen of schrijven
in de moedertaal
Methodisch handelen
Betekenis
= een geheel van uitspraken over hoe problemen ontstaan, hoe de werker
ermee moet omgaan en hoe deze methodiek werkt.
Een methodiek beschrijft de manier en de werkwijze hoe aan
doelstellingen wordt gewerkt.
De maatschappelijk werker selecteert op een systematische en
doordachte manier elementen uit verschillende theorieën of
benaderingswijzen.
Waarop is het gebaseerd?
Het is gebasseerd op wetenschappelijke denkkaders en toepasbare kennis
dat vertrekt vanuit een bepaalde visie.
3
, Basis van de Hulpverlening
Eclectisch werken = vaak worden verchillende methodieken en stromingen
gecombineerd gebruikt.
Methodisch werken/handelen
= 1 van de kerncompetenties van een maatschappelijk werker.
Het wil zeggen dat je gericht werkt en weet welke doelen je wil bereiken
en dat je nagedacht hebt over de manier waarop je die wil gebruiken.
Je gebruikt eeen bepaalde:
- Strategie
- Werkwijze
- Methodiek
Je werkt op een doordachte en professionele wijze waardoor je veel
gerichter en efficiënter naar een resultaat werkt Werken volgens plan
betekend dat je overzicht bewaard tijdig kan bijsturen en verder in de
toekomst kan kijken.
Professioneel werken en methodisch werken zijn met elkaar verbonden.
Bij het verwoorden van operationele doelen gelden richtlijnen: de doelen
moeten positief en concreet verwoord worden, controleerbaar, haalbaar en
geplaats in een context zijn
Kenmerken
- Doelgericht (= alles wat je doet zodat de cliënt zijn doel haalt)
o ‘iets’ bereiken
o Standaard doel in de hulpverlening = verhogen van het welzijn
o In overleg met de cliënt
o Proces: controleerbaar en toetsbaar
o Overdracht aan anderen kan vlot gebeuren
o Strategisch vs operationeel: Algemen of strategische doelen
onder woorden brengen
maar om er echt aan de slag mee te gaan worden ze duidelijk
in operationele doelen
o SMART principe = specifiek, meetbaar, acceptabel, realitisch
en tijdsgebonden
- Bewust (= professioneel handelen)
o Stilstaan bij de betekenis van jou eigen handelen
o Bewust kiezen voor werkwijze en middelen dat je gebruikt
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper emilieponcelet. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.
