SPELLING ALGEMEEN
VEELVOORKOMENDE WOORDEN
adventsstukje kapitalistisch
bureaus kopieën
crème fraîche reëel
criticus ruziën
definiëren
directie
discussiëren
dossier
dupliceren
enquête
epidemie
explosie
familie
financieel
functies
handengeklap
harteloos
hobby
katholiek
kwaliteit
lobbeseA9:A21n
managementconsultant
meedogenloos
moskee
muziekevenement
mysterieus
proces
professor
revolutie
situatie
solliciteren
theater
vacatures
vijf achtste
wezenloos
woordeloos
zijaanzicht
zorgeloos
1
, SAMENSTELLING MET TUSSENLETTERS -N OF -S
Samenstelling met tussenletter -n:
Samenstelling = een woord + een woord, ze vormen samen een geheel. Bij sommige samenstellingen
treedt een tussenklank op (boek + wurm = boekenwurm en kern + dorp = dorpskern ). De
tussenklank -e- schrijf je soms als -en- en bij andere woorden als -e-
Hoofdregel tussenletter -n = een samenstelling wordt een tussenklank met -en- als het linkerdeel
een zelfstandig naamwoord is dat een meervoud heeft op -en, maar geen meervoud op -es.
Notendop noot noten
Vrouwenvleugel vrouw vrouwen
Gebarentaal gebaar gebaren
Ezelsbruggetje: het eerste deel van een samenstelling krijgt een vorm die het ook krijgt als los woord.
Hond + hok = Het eerste deel honde bestaat niet, dus hondenhok
Groente + boer = het eerste deel groente bestaat wel, dus groenteboer
2 gevallen wanneer ezelsbrugetje niet geldt en die toch een -en krijgen:
1. Zelfstanidge naamwoorden die een persoon aanduiden en afgeleid zijn van een bijvoegelijk
naamwoord (bijvoorbeeld ziekenhuis, zieke bestaat wel)
2. Woorden die eindigen op -e en die geen meervoud op -s hebben (klassenstrijd, klasse eindigt
op -e maar klasses bestaat niet)
Uitzondering 1: we schrijven geen tussen -n in:
- Koninginnefeest, koninginnenacht en Koninginnedag
- in samenstellingen met als eerste element zon, maan, hel, Lieve-Vrouw (zonneschijn,
maneschijn, hellevuur en Lieve-Vrouwekerk)
Uitzondering 2: we schrijven geen tussen -n:
- in samenstellingen die als geheel een bijvoeglijk naamwoord zijn en waarvan het eerste deel
een zelfstandig naamwoord is dat alleen een versterkende betekenis heeft (beresterk,
reuzeleuk, boordevol, apetrots)
Uitzondering 3: we schrijven geen tussen -n:
- in versteende samenstellingen, woorden die niet meer herkend worden als samenstelling.
We weten wat de samenstelling betekent, maar niet wat de afzonderlijke delen betekenen.
(bakkebaard, elleboog, schattebout, ledermaat)
Afleiding met tussenletter -n:
Afleiding = een bestaand woord waaraan een achtervoegsel en/of voorvoegsel is toegevoegd. Als het
eerste deel altijd eindigt op een -n, dan blijft die -n behouden in de afleiding. (eigendom,
gelegenheid, zeggenschap, openlijk, wezenlijk, eigenlijk)
- voor het achtervoegsel -lijk of -loos komt alleen een -e wanneer het grondwoord eindigt op
een -n: woordeloos, belangeloos, waardeloos, zorgeloos, harteloos naast meedogenloos,
hersenloos en wezenloos.
- Alleen voor een achtervoegsel -achtig, -dom of -schap kan een tussen-n komen. We schrijven
-en als het grondwoord een meervoud heeft op -en, maar niet geen meervoud op -es.
(godendom- want goden, lenteachtig - want lentes)
2