In LEH 2 staat centraal: De gespreks- en dialoogvaardigheden.
Oefenen met dialoogvaardigheden
Belangrijke onderdelen in de wetenschap zijn:
Samen brainstormen
Communiceren
Alleen kom je niet verder dan je eigen hersenspinsels.
Door je eigen denken te combineren met de inzichten van anderen kun je verdiepen en kom je op andere
ideeën. Dit kan o.b.v. geschriften en onderlinge gesprekken.
Om inzichten van anderen tijdens een gesprek goed te kunnen gebruiken is het belangrijk dat je wil
luisteren. Dat betekent, dat je in een neutrale houding open staat voor wat door een ander verteld
wordt.
Communicatieproblemen ontstaat omdat mensen niet of niet goed luisteren en/of niet goed begrijpen
wat ze hebben gehoord. Men vraagt vervolgens te weinig door en interpreteert wat de ander bedoelt, wat
snel leidt tot miscommunicatie, het trekken van verkeerde conclusies en onderling verstoorde houdingen.
Vanuit de psychologie wordt aangegeven dat interpretaties in 80% van de gevallen onjuist zijn. Dit komt
mede door je ‘roze bril’ en jouw eigen ‘meetlat’ die jouw levenstandpunten omvatten inclusief je
waarden, normen, doelen, overtuigingen en vooroordelen.
Kortom, voordat je denkt dat je weet wat is gezegd en bedoeld is het heel vaak goed om dit te
bespreken en je kader te verruimen.
Het oefenen met de dialoogvaardigheden is steeds onderdeel van de virtuele klassen (vandaar ook de
verplichting om daar tenminste de helft van het aantal keren bij aanwezig te zijn).
Leerdoelen
Uitleggen methode D2S (Dialogue to Synergize)
Herkennen vier R’s en de twaalf bekwaamheden van D2S en ermee oefenen
(Her)kennen van een aantal drogredenen
Hanteren D2S in basisvorm
Opdrachten
Bij LEH 2 behoren de volgende opdrachten:
1. Bestudeer de uitgebreide samenvatting van Einde discussie en bekijk het schema drogredenen
(nadat je R2: Respect hebt bestudeerd).
2. Bekijk kennisclip 1 en maak de bijbehorende vragen.
3. Bekijk kennisclip 2 en maak de bijbehorende opdracht.
4. Ga verder met het bekijken van de overige kennisclips en doe steeds de bijbehorende opdrachten
voordat je met de volgende kennisclip verder gaat.
Sommige opdrachten zijn voorbereidende opdrachten.
5. Werk met je groep samen aan de daarvoor voorbereide opdrachten.
6. Doe mee met de virtuele klas.
In de virtuele klassen reflecteren we op het D2S-model.
Wat hebben we geleerd?
Heeft het ons al wat gebracht?
Is er een onderwerp dat we willen oefenen?
Hebben we meer informatie nodig om er in deze cursus mee te gaan werken?
Verschil tussen een discussie, debat en D2S
Het verschil tussen discussie, debat en D2S zit in: de manier van denken.
Discussie
Een discussie verloopt en verklaart zich door of-of denken. De ene gesprekspartner probeert de andere
gesprekspartner te overtuigen van zijn eigen gelijk en andersom. Dit is een moeizame manier om bij
elkaar te komen. Vaak wordt er tijdens een discussie ook niet goed geluisterd.
Debat
Tijdens een debat zijn gesprekspartners niet met elkaar in gesprek, maar proberen zij hun achterban te
overtuigen. Vaak is er geen belang om er samen uit te komen, maar gaat het om het overtuigen van de
achterban.
D2S
De D2S is een dialoogmethode. De meeste reguliere dialoogmodellen is en-en denken, wat vaak ook niet
effectief is (bijv.: je komt enkel tot de conclusie dat jullie een verschillende mening hebben). De missie
van D2S methode is discussie vervangen door dialoog.
In dialoog hoef je niet continu op scherp te staan zoals in een discussie. Hierdoor is er meer ruimte voor
het uitwisselen van informatie. Je zoekt gezamenlijk (1) naar nieuwe wegen en (2) is er in de interactie
ruimte voor nieuwe inzichten.
In D2S heb je zowel aandacht voor (1) inhoud en (2) voor gevoelens en behoeften van je
gesprekspartner, met als gevolg dat je je sterker met elkaar verbonden voelt.
Meetlat
Het uitgangspunt is: ieder mens heeft zijn eigen (professionele) meetlat. Je neemt mensen bewust en
onbewust de maat (ofwel iemand beoordelen). Je toetst dus bewust of onbewust wat de ander zegt
direct aan je eigen mening, denkbeelden, normen en waarden.
De persoonlijke meetlaat gaat over: Waar sta je voor als mens? Je eigen persoonlijke normen en
waarden. Dingen waarvan je overtuigd bent. Op die manier kijk je naar de wereld en vind je iets van
dingen. Waar ga je voor? Wat vind je belangrijk? Waar wil je een bijdrage aan leveren?
Pagina 2 van 16
, R1: Regie
Inleiding
Door de regie te nemen in gesprekken zorg je ervoor dat je eigen onafhankelijke geest bepaald hoe je op
situaties reageert in plaats van de situatie zelf (bijv. als iemand op je allergie zit).
Het gaat dus om zelf sturing van de gewenste manier van communiceren. Gedragingen en
omstandigheden bepalen daarbij niet hoe de communicatie verloopt.
Zelfkennis
Herken je eigen meetlat en die van de ander (d.w.z.: herken verschil van mening en inzicht).
Voorbeeld: Als iemand op je allergie zit, dan weet je dat je je extra moet wapenen om niet in je emotie
mee te gaan, maar in de regie te blijven.
Je bent verantwoordelijk voor eigen gedrag en woorden die je gebruikt.
Hoe maak je zelfkennis eigen?
Hoe ontwikkel ik zelfkennis, zodat ik verschillen in meetlatten beter begrijp?
Je eigen meetlat en die van de ander expliciet maken (ofwel in kaart brengen).
Zie piramide:
Doel: Wat wil ik bijdragen?
Identiteit: Wie ben ik?
Waarden en overtuigingen: Waar sta ik voor? Wat geloof ik?
Capaciteiten: Wat is mijn kennisbasis? Wat zijn mijn kernkwaliteiten?
Gedrag: Wat kenmerkt mijn gedrag?
Omgeving: Wat zijn de omstandigheden?
Zelfbewustzijn
Zelfbewustzijn is een integratie van zelfkennis en gevoel. De scan die je hersenen maken van de
omgeving reageert eerst op het gevoel en daarna de ratio. De brein reageert dus op gevoelssituaties
sneller, maar het gevoel is niet altijd betrouwbaar. Snelheid gaat dus ten koste van betrouwbaarheid.
Het rationele deel gaat dus langzamer, maar is wel betrouwbaar. Je hebt dus gevoel en ratio nodig om
goed samen te werken. Je gevoelsmatige reactie kun je checken met de rationale reactie om te bepalen
wat er daadwerkelijk aan de hand is. Je brengt als het ware je gevoel en ratio op één lijn. Hoofd en hart
versterken elkaar.
Hoe maak je zelfbewustzijn eigen?
Hoe ontwikkel ik zelfbewustzijn, zodat ik beter sturing kan geven aan de dialoog?
Herken je spanningsmeter en probeer die te (her)ijken. D.w.z. je gebruikt je ratio om je gevoel te
toetsen aan de situatie om te kijken wat de werkelijkheid is. Zo toon je een reactie die niet emotioneel
bepaald is, maar recht doet aan de situatie.
Zie spanningsmeter.
Wat raakt jou in de situatie? Is het nodig om erover te stressen?
Vaak ervaart men onnodig stress.
Voorbeeld: Als je goed hebt geleerd voor je tentamen, hoef je eigenlijk helemaal niet te stressen voor
het tentamen.
Pagina 3 van 16
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper demeta. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €15,49. Je zit daarna nergens aan vast.