Samenvatting van de hoorcolleges aangevuld met / en het boek. Waar gezegd werd dat het in het tentamen zou komen staat dit er ook bij geschreven in gele markering.
Zelf heb ik een 9.5 gehaald met alleen deze samenvattingen (deel 1 en deel 2).
Ontstaan coloncarcinoom: Vogelstein Model
● eerst mutatie in APC gen (tumor suppressor gen) → adenoom
● mutatie in RAS gen (tumor stimulerend gen) → groter adenoom
● 3de mutatie → carcinoom
Tekenen erfelijk CRC
● leeftijd <50 jaar
● meerdere generaties
● combinaties van vormen kanker
● meerdere primaire tumoren bij 1 persoon
● >10 darmpoliepen
Lynch syndroom (hereditaire non-polyposis colorectaal carcinoom)
● = (leidt tot) erfelijke vorm van darmkanker
○ autosomaal dominant
● mutatie in mismatch repair genen
○ MLH1, MSH2, MSH6, PMS2
○ opgespoord door afwijkende MSI-IHC weefseltest
● geeft verhoogd risico op kanker
○ heeft 1 mutatie in MMR gen in elke cel
○ 2 mutaties nodig om kanker te krijgen
■ kan gedurende leven spontane mutatie in MMR gen krijgen
○ → vooral verhoogd risico op CRC & endometriumcarcinoom
■ vaak deze combinatie tumoren in familie gezien
● CRC ontstaat via poliep
○ kan poliep verwijderen voordat carcinoom wordt
● gem. 45 jaar bij krijgen CRC
○ vaak proximaal in darm
○ zijn meerdere colontumoren
○ grotere kans op 2de keer CRC
Verschil mutaties in tumor & kiemlijn (germline)
● mutatie in kiemlijn → kan doorgeven aan kind
○ kind krijgt mutatie in alle cellen (ook kiemlijn)
● somatische mutaties
○ mutatie alleen in tumorcellen → kan niet doorgeven
Afwijkende MSI-IHC weefsel test
● afwezige IHC
○ 2 mutaties → geen MMR eiwit
● aanwezige MSI
, 2
○ geen MMR eiwit → microsatelliet instabiliteit (MSI)
Adviezen/controles bij aanwezigheid Lynch syndroom
● vanaf 25-75 jaar 1x per 2 jaar coloscopie
● vanaf 40-60 jaar 1x per jaar gynaecologische controle
○ krijgen onregelmatig bloedverlies → lastig vast te stellen normaal of klacht
● testen op helicobacter pylori infectie & behandelen
○ helicobacter geeft verhoogd risico op CRC
Familiair coloncarcinoom
● normale weefsel test + komt vaak in familie voor
● vanaf 45 jaar 1x per 5 jaar coloscopie
Hoofd halstumoren
Hoofd Halstumoren
● epidemiologie
○ vaker mannen
○ meestal 60-80 jaar
○ piek bij 35-45 jaar
● ⅓ opgespoord in vroeg stadium
○ vaak pas laat klachten
● zijn plaveiselceltumoren bij >90%
● risicofactoren
○ roken
○ alcohol → mond-/keelholte/larynx
○ HPV → orofarynx
○ EBV & hout → nasofarynx
○ erfelijke factoren
Diagnostiek
● anamnese
● lichamelijk onderzoek
○ gekeken naar alle slijmvliezen
○ stembanden bekeken
● beeldvorming
○ echo → lymfeklieren bekijken
■ cytologische punctie bij gezwollen lymfeklieren
○ CT bij harde weefsels
○ MRI bij zachte weefsels
○ OPG bij kaak
○ X-thorax
○ PET
● onderzoek onder narcose
○ TORS indien primaire tumor niet te vinden
Behandeling
, 3
● kleine tumoren
○ chirurgie of radiotherapie
● grote tumoren
○ chirurgie / chemo / radiotherapie
○ of combinatie
● onbekende tumor
○ radiotherapie + chemo
Mammacarcinoom
Borstkanker
● ontstaat vanuit borstklierweefsel
● vooral >50 jaar
● bevolkingsonderzoek
○ elke 2 jaar bij 50-75 jaar
● kenmerken (bij borsten)
○ pijnloze toenemende massa
○ tepeluitvloed
, 4
○ ingetrokken huid / tepel
○ ulcera
○ zwelling oksel
○ erytheem & warmte
○ sinaasappelhuid
● 12% kans op borstkanker
○ 20% kans dat zwelling maligne is
Risicofactoren borstkanker
● vroege menarche / late menopauze
● 1ste kind na 35 jaar / geen kinderen
● geen/kortdurende borstvoeding
● hormoonsuppletie
● erfelijke aanleg (BRCA, TP53)
● mammacarcinoom in voorgeschiedenis
● eerdere bestraling
● eerdere goedaardige afwijking in borst
● overgewicht
● alcoholmisbruik
Triple diagnostiek op mammapoli
● anamnese & lichamelijk onderzoek (door chirurg)
○ grootte tumor t.o.v. grootte borst
○ zit zwelling vast aan onderlaag
● radiologisch onderzoek
○ standaard mammografie + echo
○ wanneer nodig MRI
● weefselonderzoek
○ punctie mogelijk → cellen bekeken
■ gedaan om bepalen of maligniteit
■ snel uitslag
○ biopsie mogelijk → weefsel bekeken
■ gedaan om na punctie meer informatie te krijgen
● kan receptor status bepalen
● delingsactiviteit & differentiatiegraad
Voorwaarden MRI-mamma
● onvoldoende duidelijkheid
● onbekende tumor bij oksel uitzaaiing
● screening genmutatiedraagers
● twijfel over grootte van afwijkend gebied
● indien eerst chemo wordt gegeven
○ voorafgaand aan operatie → respons bepalen
Lokale therapie: operatie
● borst
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ShadeF. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
