samenvatting hoofdstuk 4 - geschiedenis van het publiekrecht en van de politiek
samenvatting hoofdstuk 5 - geschiedenis van het publiekrecht en van de politiek
Samenvatting hoofdstuk 3 - Geschiedenis van het publiekrecht en de politiek
Alles voor dit studieboek
(21)
Geschreven voor
Universiteit Gent (UGent)
Bachelor in de Rechten
Geschiedenis van het publiekrecht en de politiek
Alle documenten voor dit vak (28)
Verkoper
Volgen
chantalvr3
Voorbeeld van de inhoud
HOOFDSTUK 3:
Vroege en volle Middeleeuwen
- Middeleeuwen: 500-1500; vroege ME (500-1300), 1300-1500 (late ME)
- vroegmoderne tijd: 1500-1789 (Fr revolutie), bij ons 1795
- 1815-1830: Verenigd koninkrijk der nederlanden
- ancien régime: middeleeuwen en Vroegmoderne tijd
- germaanse periode: volksstam = Franken
- karolingers (750-1000)
- merovingers tot 750
1) Germaanse verwoesting en heropbouw
A. Van Romeinen nr Germanen: publieke achteruitgang?
▪ Middeleeuwen: beginpunt in 476 in WE
▪ Vanuit oosten komen Germaanse stammen RR binnen
▪ Vanaf 500 : val van WRR door insijpeling = volksverhuizing
Franken steken Rijn over + Germaanse krijgers in dienst (geen militaire
veroveringsdienst)
▪ Hospitalitas= nieuwe volkeren behandeld als gasten
▪ Franken (oorspronkelijk uit streek Frankfurt)
1. Salische Franken: wrdn Romeinse Soldaden (nemen onze gewesten in; Clovis =
koning bij Merovingers)
2. Ripuarische Franken: blijven aan Rijn plakken
▪ Ook ander volkeren in RR (saksen, bourgondiërs)
Door onkunde/nalatigheid:
-centrale staat gaat ten onder
(niet langer één rijk, één sterke leider, één hoofdstad)
-bureaucratie, magistratuur, infrastructuur, belastingen, recht, enz. verdwijnen
(ontstaan patrimoniumgedachte: vorst beschouwt staat als privé-eigendom; dus wnr
koning sterft, koninkrijk wordt verdeeld onder verschillende erfgenamen = zonen)
-christendom niet langer staatsgodsdienst (voor beperkte periode)
=> christendom geniet van superieure positie; kerk = rijk; heeft monopolie geschrift =
Germaanse koningen inspireren zich op kerk
=> kerk met eigen structuur en recht (bisdommen, officialiteit, canoniek recht)
=> kerstening ( missionarissen uit sociale toplaag om volk te bekeren; door alliantie
met vorst
=> dood Clovis = Franken wrd Rooms Katholiek
=> Doornik: dominantste bisdom tot 1559
▪ Romeinse eenheidsstaat wrdt vervangen:
• Stamkoninkrijken
Elke stam eigen koning
Geen ambtenaren voor administratie => bestuursfunctie = gelijkgemaakt met feitelijke
macht en bezit
Rondtrekkende volkeren wrdn sedentair: grondgebied = eigendom van familie
, Koning reist rond binnen rijk => Franken vestigen zich => nieuwe hoofdstad ontstaat
(Doornik), verplaats olv Clovis nr Parijs
• koningen met beperkte macht
oorspronkelijk gekozen koningschap (want sterkte) => zoon is ook mee op reis, krijgt
militaire opleiding voor in geval van overlijden vorst
militaire leider
nobiles: belangrijkste families die meetrekken met koning; vorst moet beroep doen op
hun vrijwillige giften => geen economische machtsbasis
gebied wordt groter dus hertogen/graven om te besturen : rijk wrdt verdeeld in gouwen
met als hoofd gouwgraven
respect voor recht:
-gewoonterecht(costume)
-romeins recht
-canoniekrecht
pas later erfopvolging
staat wordt gezien als privé bezit (ontstaan patrimoniumgedachte)
geen universeel gezag (oorlogen tussen stammen)
B. Publiekrecht bij Franken
1. Recht = gewoonterecht
▪ Elke invallende stam heeft eigen (gewoonte)recht maar ≠
▪ Lokaal recht Romeins recht houdt stand (vooral Zuiden)
▪ Scheiding tussen Noorden en Zuiden tot AR
=>N: gewoonterecht = les pays de droit coutumier
=>Z : romeins recht = les pays de droit écrit
▪ Dualistische rechtsorde doordat 2 volkeren naast elkaar leven:
Autochtonen : Romeinen (leges romanorum)
Immigranten: barbaren ( leges barbarorum)
▪ In het zuiden: sterke dualiteit
▪ Breviarium Alarici: geldend recht vr Zuidelijk deel rijk = verzameling Romeinse wetten =>
kleine herwerking Codex Theodosianus
▪ in het noorden: juridisch pluralisme als geldend recht = recht op grond van nationaliteit =>
optekening van Germaanse volksrechten (optekeningen correct? Wss christelijker dan dat ze
waren)
▪ notariaat = sterke positie door FR RV
2. Lex Salica = (grotendeels) strafrecht; lex salica geldt alleen voor Salische Franken
▪ bevat geen grondwettelijke elementen, wel strafrechtelijke bepalingen
▪ geen fiscaal recht
o muntslag = privaat ipv nu publiek
o fiscus = koninklijk domein ipv overheidsinstantie
o publicus = koning als persoon
▪ grondslag Lex Salica: “bannum” = juridisch instrument van heerser om te bevelen, straffen,
verbieden,..) => op basis van bannum heeft hij teksten laten verzamelen (lex salica)
▪ tarievenboek voor misdrijven (niet publiekrechtelijk)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper chantalvr3. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,26. Je zit daarna nergens aan vast.