Paragraaf 1: Systeem aarde
Systeem aarde:
Alle landschappen ontstaan door een samenspel van natuurkrachten. De aarde is een
systeem en bestaan uit 4 sferen die met elkaar samenhangen:
1. De atmosfeer: de lucht
2. De lithosfeer: het vaste gesteente
3. De hydrosfeer: het water
4. De biosfeer: het leven
Je kunt de 4 sferen niet los van elkaar zien. Een verandering in de ene sfeer heeft
gevolgen in een ander(e) sfeer/ sferen.
Atmosfeer:
Het geheel aan gasvormige stoffen die
het vaste en vloeibare deel van de
aardkorst omringen. Heet ook
dampkring.
Lithosfeer:
De buitenste schil van de aarde,
bestaande uit de aardkorst en het
vaste, buitenste gedeelte van de
aardmantel.
Hydrosfeer:
Het water op aarde (oppervlakte- en
grondwater, ijs).
Biosfeer:
Het leven op aarde: planten, dieren,
mensen.
Gesteentekringloop:
Onderlinge beïnvloeding in systeem
aarde van de 4 sferen zie je terug in
de kringlopen. De tektonische
kringloop gaat vooral over de
endogene krachten. In het midden
zie je de gesteentekringloop.
Alle vaste stoffen die in de aardkorst
en in het bovenste gedeelte van de
, aardmantel voorkomen, heten in geologie;
gesteenten. Bijv; graniet, kalksteen, maar
ook zand en klei.
Gesteenten maken deel uit van een cyclus
waarin ze door geologische processen
telkens worden afgebroken en omgevormd.
Er wordt uitgegaan van drie soorten
gesteenten: stollingsgesteenten,
sedimentgesteenten en metamorfe
gesteenten. Elke soort kan worden gevormd
uit de andere twee gesteentesoorten.
Gesteentekringloop:
Proces waarbij gesteenten door geologische processen (verwering, erosie,
sedimentatie) telkens worden afgebroken en opnieuw gevormd.
Stollingsgesteenten: gevormd door afkoeling van magma. Vormen ongeveer 95% van
de aardkorst. Graniet en basalt zijn voorbeelden van stollingsgesteenten.
Graniet basalt
Stollingsgesteenten:
Gesteente dat is ontstaan door afkoeling van lava of magma.
Sedimentgesteenten: ontstaan door afzetting van
materiaal dat wordt aangevoerd door lucht, water of
ijs. Het aardoppervlak is voor driekwart bedekt met
deze afzettingsgesteenten. Bekende
sedimentgesteenten zijn
kalksteen en zandsteen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper monicavandenbosch008. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,46. Je zit daarna nergens aan vast.