100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting lesbrief wereldeconomie (5vwo) €2,49
In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting lesbrief wereldeconomie (5vwo)

 3 keer bekeken  0 keer verkocht

Een samenvatting van de hele lesbrief werldeconomie

Voorbeeld 2 van de 12  pagina's

  • Ja
  • 10 juni 2024
  • 12
  • 2023/2024
  • Samenvatting
book image

Titel boek:

Auteur(s):

  • Uitgave:
  • ISBN:
  • Druk:
Alle documenten voor dit vak (2025)
avatar-seller
134854Q
Economie Samenvatting: Wereldeconomie

H1: Internationale handel
Meer internationalisering → meer internationale handelsstromen: van goederen, diensten maar ook
kapitaal. Consumenten en producenten worden steeds afhankelijker van goederen, diensten en
productiefactoren uit andere landen. Het proces waarbij de productie steeds meer over de wereld
verspreid wordt, noem je globalisering. Globalisering levert hogere welvaart op maar heeft ook een
keerzijde: nationale industrieën worden geconfronteerd met buitenlandse concurrenten waardoor er
werkgelegenheid weg kan gaan. Niet iedereen profiteert dus van globalisering.

Importeren/invoeren: Landen kopen grondstoffen, goederen en diensten uit andere landen.
Exporteren/uitvoeren: Landen verkopen grondstoffen, goederen en diensten aan andere landen.

Comparatieve kostenverschillen: De gezamenlijke welvaart van landen neemt toe als elk land zich
specialiseert in de goederen en diensten waarbij dat land een comparatief kostenvoordeel heeft. Een
comparatief kostenvoordeel houdt in dat de productie van dat goed waarbij het land de kleinste
achterstand heeft ten opzichte van het andere land. Ook als een land lagere opofferingskosten heeft is
dit een comparatief kostenvoordeel.

Internationale handel: Door comparatieve kostenvoordelen te benutten in handel met andere landen
kunnen landen over meer consumptiegoederen beschikken dan als landen alles zelf produceren. Als
een land meer onderhandelingsmacht heeft is er een kans dat dat land de ruilverhouding meer in zijn
voordeel kan vaststellen. Ook is internationale handel belangrijk om de mate van concurrentie in een
land hoog te houden: binnenlandse ondernemingen moeten vernieuwd bezig blijven.

Door internationale handel ontstaat een internationale arbeidsverdeling: (bedrijven van) landen gaan
zich toeleggen op het produceren van goederen en diensten waar ze relatief goed in zijn of waar de
voorwaarden om te produceren gunstig zijn.

Opofferingskosten: 𝑎𝑟𝑏𝑒𝑖𝑑𝑠𝑘𝑜𝑠𝑡𝑒𝑛 𝑝𝑟𝑜𝑑𝑢𝑐𝑡 𝑑𝑎𝑡 𝑗𝑒 𝑤𝑖𝑙𝑡 𝑤𝑒𝑡𝑒𝑛 ÷ 𝑎𝑟𝑏𝑒𝑖𝑑𝑠𝑘𝑜𝑠𝑡𝑒𝑛 𝑎𝑛𝑑𝑒𝑟𝑒 𝑝𝑟𝑜𝑑𝑢𝑐𝑡

Ruilverhouding berekenen (vb: opdracht 1.4 c):
● Hoeveel keer zoveel kost het om het ene product te maken vergeleken met de andere. Doe dit
voor beide producten.
● (𝑐𝑖𝑗𝑓𝑒𝑟𝑠 𝑣𝑎𝑛 ℎ𝑖𝑒𝑟𝑏𝑜𝑣𝑒𝑛 + 𝑒𝑙𝑘𝑎𝑎𝑟) ÷ 2 = antwoord zoveel voor het goedkoopste product
voor 1 van het andere product.

Met een ruilverhouding rekenen (vb: opdracht 1.4 d & e):
● Hoogste product eerst: 𝑑𝑒 𝑏𝑎𝑠𝑖𝑠 ÷ 𝑑𝑒 𝑣𝑒𝑟ℎ𝑜𝑢𝑑𝑖𝑛𝑔
● Laagste product eerst: 𝑑𝑒 𝑏𝑎𝑠𝑖𝑠 × 𝑑𝑒 𝑣𝑒𝑟ℎ𝑜𝑢𝑑𝑖𝑛𝑔

Totale factorproductiviteit: Hoe productief arbeid en kapitaal in het productieproces kunnen worden
ingezet. Deze wordt bepaald door verschillende dingen:
● Hoog opgeleide bevolking → hoger, want dit zorgt voor voortdurende vernieuwing van
productieprocessen.
● Maatschappelijke factoren: Betrouwbare en stabiele overheid → makkelijker kapitaal uit
andere landen aantrekken. Zo worden ook landen met veel staking of maatschappelijke
problemen vaak als onaantrekkelijk gezien.




1

, Comparatieve kostenverschillen komen voort uit verschillen in de beschikbare productiefactoren:
● Arbeid: Grote bevolking of een hoge arbeidsproductiviteit zorgt voor lage lonen → comparatief
voordeel bij de arbeidsintensieve productie.
● Kapitaal: De natuurlijke hulpbronnen (bijv. klimaat), de aanwezige kapitaalgoederen/
grondstoffen. Maar denk ook aan de infrastructuur, een land kan bijvoorbeeld gunstig liggen
met (lucht)havens → transportkosten minder hoog → kostprijs product daalt.
● Schaalvoordelen: Als bij de uitbreiding van de productie de kostprijs daalt, geeft ook
marktmacht. Bij verzonken kosten zal de schaalgrootte het comparatief voordeel versterken.
● Totale factorproductiviteit: Als een productiefactor in ruime mate aanwezig is vergeleken met
andere landen, kan dit ook een comparatief voordeel zijn. Hoe hoger de totale
factorproductiviteit hoe beter de aanwezige productiefactoren benut worden.

Arbeidsproductiviteit: Hoe hoog de productie per werknemer is in een bepaalde periode en dit bepaalt
dan de kwaliteit van arbeid. Hoge arbeidsproductiviteit betekent ook een hoog menselijk kapitaal.
Menselijk kapitaal: Het geheel aan kennis, ervaring en vaardigheden van de beroepsbevolking.

Verzonken kosten: Kosten die als ze eenmaal gemaakt zijn niet meer kunnen worden terugverdiend. Bij
verzonken kosten is het voor nieuwe toetreders een hoger risico dan voor de investeerders die er al
waren.

Rijke landen: Grote hoeveelheid kapitaalgoederen en hooggeschoolde bevolking → kapitaalintensief.
Arme landen: Grote goedkope hoeveelheid laaggeschoolde arbeiders → arbeidsintensief.
Dit zorgt voor een comparatieve kostenvoordelen.

Multinationale ondernemingen (mno’s) zijn het symbool van globalisering, denk aan VOC, Apple, Amazon
enz. Multinationals zijn grote ondernemingen die in meerdere landen economisch actief zijn met productie
en/of verkoop van hun goederen en diensten. Doordat ze wereldwijd zijn kunnen ze in landen produceren
waar de productiekosten het laagst zijn. Het heeft voor- en nadelen. Dit zijn een paar voordelen: Lage
prijzen, veel geld gaat in vernieuwingen, ze kunnen de overheid bespelen en zo de productiekosten laag
houden, ze kunnen in landen met een hoog belastingtarief de vennootschapsbelasting ontlopen.

Voor- en nadelen internationale handel voor Nederland:
● Voordelen: Hogere productiviteit en beschikbaarheid over meer verschillende goederen en
diensten tegen een betaalbare prijs.
● Nadelen: Verschuivingen in werkgelegenheid → lage lonen in sommige sectoren. Er verdwijnt
veel arbeidsintensieve industrie uit Nederland. Jaarlijks verliezen veel mensen hun banen
doordat de productie verplaatst naar een ander land, dit zijn vaak laagopgeleiden en kunnen
dan dus niet makkelijk een nieuwe baan vinden.
De hoogopgeleiden voelen zich winnaars van de globalisering en de laagopgeleiden verliezers.

De overheid wilt binnenlandse producten beschermen, protectionistische maatregelen:
● Binnenlandse bedrijven bevoordelen ten opzichte van de buitenlandse concurrenten.
● Import belemmeren: Binnenlandse aanbieders kunnen dan beter concurreren op
binnenlandse markten.
● Exporterende bedrijven bevoordelen: Beter concurreren op de buitenlandse markten.

Er zijn 2 verschillende soorten protectionistische maatregelen:
● Tarifaire: Hebben invloed op de prijs van een product, VB: importheffing en exportsubsidies.
● Non-tarifaire: Beschermende maatregelen die geen directe invloed hebben op de prijs.
VB: Invoerquotum: instellen van een maximaal te importeren hoeveelheid goederen.


2

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper 134854Q. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,49. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 53340 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€2,49
  • (0)
In winkelwagen
Toegevoegd