Wat is een kasstroomoverzicht?
Het kasstroomoverzicht geeft inzicht in alle geldstromen die tijdens de verslagperiode door de
onderneming zijn gevloeid. Het vormt onderdeel van de toelichting. Omdat het kasstroomoverzicht
de in de loop van boekjaar ontvangen en betaalde geldmiddelen omvat, speelt het
toerekeningsbeginsel geen rol bij opstelling van het overzicht.
Lang niet alle ondernemingen stellen een kasstroomoverzicht op, het opstellen is slechts verplicht
voor middelgrote en grote ondernemingen op basis van de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving. Het
overzicht geeft inzicht in de verschillende soorten geldstromen, door van de beginstand van liquide
middelen (definitie ruim: omvat kasmiddelen, banktegoeden, direct opeisbare deposito’s en op korte
termijn liquide te maken beleggingen e.d.) naar de eindstand te rekenen. Daarbij worden drie
soorten kasstromen onderscheiden:
Operationele activiteiten
Hieronder worden alle geldstromen die verband houden met de operationele activiteiten
verantwoord. Het nettoresultaat is het startpunt, hierop worden alle posten in de winst- en
verliesrekening die geen kasstromen met zich meebrengen, gecorrigeerd. Voorbeeld:
afschrijvingen op materiële vaste activa, die worden bij het nettoresultaat opgeteld, het
betreft bedragen die ten laste van het resultaat zijn gebracht, maar die in het verslagjaar
geen uitstroom van liquide middelen meebrengen.
Het totaal van kasstromen uit operationele activiteiten is het bedrag dat uiteindelijk is
vrijgekomen dan wel geabsorbeerd door de primaire activiteiten van de onderneming.
Investeringsactiviteiten
Hieronder worden verantwoord de kasstromen die verband houden met de
langetermijninvesteringen van de onderneming, zoals (im)materiële vaste activa, belangen in
groepsmaatschappijen en joint ventures. Dit kan om forse bedragen gaan die niet of
vertraagd in de winst- en verliesrekening tot uitdrukking komen.
Financieringsactiviteiten
Hieronder worden verantwoord de kasstromen die samenhangen met de
vermogensstructuur van de onderneming. Additioneel vreemd vermogen (bijv. leningen van
banken, lease- en groepsmaatschappijen) en de aflossingen daarop, maar ook het
additioneel eigen vermogen, terugbetalingen daarvan alsmede betaalde dividenden.
Wat is het belang van een kasstroomoverzicht?
Het kasstroomoverzicht geeft een completer beeld van de activiteiten en daarmee gepaarde
geldstromen van de winst- en verliesrekening. Voorbeeld: op zich winstgevend bedrijf dat moet
investeren in de productiefaciliteiten waardoor ze toch liquiditeitsproblemen hebben, dit zie je wel
terug in het kasstroomoverzicht, maar niet in de winst- en verliesrekening.
Wat is de relatie tussen een kasstroom en winst?
Het kasstroomoverzicht is geen vervanger voor de winst- en verliesrekening. Voor de beoordeling
van de prestaties van de onderneming blijft het toerekeningsbeginsel onontbeerlijk. De kasmiddelen
van een onderneming kunnen zijn afgenomen zonder dat dit hoeft te betekenen dat de onderneming
slecht heeft gepresteerd, ze kunnen hebben geïnvesteerd (wel uitgave/geen kosten) of een grote
order hebben opgeleverd die pas volgend jaar betaald zal worden (wel opbrengst/geen ontvangst).
1
, Hoe wordt een kasstroomoverzicht opgesteld? Wat betekenen de
daarin gehanteerde begrippen?
Het kasstroomoverzicht dient ingedeeld te worden in drie categorieën activiteiten: operationele,
investerings- en financieringsactiviteiten.
Wat is het verschil tussen de directe en andere methoden?
Directe methode: hier ontleent men de kasstromen rechtstreeks aan de geregistreerde mutaties in
de liquide middelen, het kasstroomoverzicht is dan eigenlijk een samengevat kas/bank/giroboek.
Indirecte methode: hier wordt het (bedrijfs)resultaat als uitgangspunt genomen. Vervolgens wordt er
gecorrigeerd voor verschillen tussen opbrengsten en ontvangsten en kosten en uitgaven. Bij de
indirecte methode is de kasstroom uit operationele activiteiten meer een balansmutatiestaat,
aangevuld met enige gegevens uit de resultatenrekening.
Verschil: de directe en indirecte methode verschillen bij de kasstroom uit operationele activiteiten,
voor de rest zijn beide methoden aan elkaar gelijk.
Voor- en nadelen directe methode
De directe methode geeft de kasstromen weer zoals zij zich binnen bij de onderneming voordoen. Er
wordt daadwerkelijk aangegeven op welke wijze de liquide middelen zijn verkregen en op welke
wijze ze zijn aangewend. Deze methode levert informatie op die in de rest van de jaarrekening nog
niet wordt gegeven.
Nadeel is dat de methode erg bewerkelijk is, wan de administraties van verschillende onderdelen van
de onderneming moeten volledig op elkaar zijn afgestemd om zo het kasstroomoverzicht te
produceren.
Voor- en nadelen indirecte methode
De indirecte methode maakt het voor de gebruiker van een jaarrapport mogelijk om met behulp van
balansmutaties, de resultatenrekening en de toelichting in principe zelf een kasstroomoverzicht
samen te stellen.
Nadeel is dat bij deze methode de operationele kasstroom niet naar oorzaken wordt verklaard.
2
