Met dit document heb ik het vak in 1x afgerond en een dikke voldoende gehaald. Op de laatste pagina staan nog punten die extra belangrijk zijn voor het tentamen ;).
College 1
De cursus bestaat uit:
- Analyse van maatschappelijke discussies over wetenschap. De opmars van
pseudowetenschap en ontkenning.
- Twijfel en imperfectie van wetenschappelijke methoden en kennis waardoor ook binnen
wetenschap controversies bestaan.
- Verschillende vormen van bias (vertekening, vooroordelen) bij interpreteren van
wetenschappelijke feiten en observaties.
- Hoe vorm je zelf een mening en hoe onderbouw en presenter je die mondeling en
schriftelijk (bv debat).
Leerdoelen (student)
- Kan uitleggen waarom volgens sommigen sprake is van ‘post truth’ tijdperk en kan
voorbeelden geven waaruit dat blijkt.
- Kan voorbeelden bedenken van politieke maatregelen of beleid waarvan het nut
aantoonbaar is ontkracht door wetenschap.
- Kan aangeven welke factoren van invloed zijn op het vertrouwen van burgers in de
wetenschap.
- Kan de sterke en zwakke kanten uitleggen van ‘evidence-based’ richtlijnen.
Wetenschap is ook een mening?
- Mening (Opinion) = "Een mening of oordeel over iets, niet noodzakelijkerwijs gebaseerd
op feiten of kennis."
- Wetenschap (science) is het proces van het verwerven van kennis door middel van
hypothesen, observaties, experimenten of anderszins het verkrijgen van bewijsmateriaal
dat ervoor zorgt dat een hypothese wordt verworpen of meer steun krijgt.
→ het is in feite precies het tegenovergestelde van een mening.
Wetenschap is waarheid?
- Wetenschap is een proces van leren en ontdekken, en soms leren we dat wat we dachten
dat goed was, verkeerd is.
- Wetenschap kan ook worden opgevat als een instelling (of beter: een reeks instellingen)
die dit werk faciliteert. Zeggen dat de wetenschap ‘waar’ of ‘permanent’ is, is hetzelfde
als zeggen dat ‘het huwelijk permanent is’.
Wetenschappelijke methode is objectief?
- “Wetenschappelijke bevindingen zijn waar omdat wetenschappers “de
wetenschappelijke methode” (‘scientific method’) gebruiken. Maar we kunnen het nooit
eens worden over wat die methode is.
- Empirisme: observatie en beschrijving van de wereld.
- Experimentele methode: het gebruik van ervaring en experiment om hypothesen te
testen.
De grootste inauguratie ooit meegemaakt
Trump (2017) & Obama (2009)
1
,“Alternatieve feiten” (‘Alternative facts’)
- Witte Huis-adviseur Kellyanne Conway legde uit dat Witte Huis-woordvoerder Sean
Spicer 'alternatieve feiten' gebruikte om zijn aantoonbaar valse bewering te
ondersteunen dat de menigte voor de beëdiging van Trump 'het grootste publiek was dat
ooit getuige was van een inauguratie – punt.'
- Alternatieve feiten: de argumenten die worden gebruikt om beweringen te ondersteunen
die niet in overeenstemming zijn met de objectieve realiteit. Traditioneel bekend als valse
of misleidende claims; ook wel ‘leugens’.
Hoe leugenaars de ‘illusie van de waarheid’ (‘illusion of truth’) creëren:
- “Herhaal een leugen vaak genoeg en het wordt de waarheid”, is een propagandawet die
vaak wordt toegeschreven aan nazi Joseph Goebbels.
- Onder psychologen staat zoiets bekend als het 'illusie van de waarheid'-effect/’illusion of
thruth’ effect.
Illusoir waarheidseffect (illusory truth effect)
- Het illusoire waarheidseffect (ook bekend als het illusie van waarheidseffect,
geldigheidseffect, waarheidseffect of het herhalingseffect) is de neiging om te geloven
dat valse informatie correct is na herhaalde blootstelling.
- Wanneer de waarheid wordt beoordeeld, vertrouwen mensen erop of de informatie in
overeenstemming is met hun begrip of dat deze vertrouwd aanvoelt. De eerste
voorwaarde is logisch, omdat mensen nieuwe informatie vergelijken met wat ze al weten
dat waar is.
- Herhaling maakt uitspraken gemakkelijker te verwerken in vergelijking met nieuwe, niet-
herhaalde uitspraken, waardoor mensen gaan geloven dat de herhaalde conclusie
waarheidsgetrouwer is.
- Het illusoire waarheidseffect is ook in verband gebracht met vooringenomenheid
achteraf, waarbij de herinnering aan vertrouwen vertekend wordt nadat de waarheid is
ontvangen.
Kabinet vaart bij corona op wetenschappelijke inzichten OMT
,Maar waarom volgde het cabinet niet de wetenschappelijke waarschuwingen van het RIVM?
Twijfel aan waarde van wetenschap
- Corona- en vaccinsceptici uiten regelmatig hun twijfel over de waarde van wetenschap.
Een twijfel gevoed door levensbeschouwelijke overtuigingen en te hooggespannen
verwachtingen.
- Wetenschappelijke kennis vereist ‘voldoende bewijsmateriaal van voldoende kwaliteit
om tot het gemeenschappelijke oordeel te komen dat iets vaststaat’. Wetenschappers
zijn gewend dat er een taai debat plaatsvindt voordat consensus zich aftekent. Veel
vroege geluiden verdwijnen spoorloos omdat ze de toets van de kritiek niet kunnen
doorstaan: wetenschap is een vorm van ‘failing forward.’
Ineke Sluiter (KNAW)
- Wij zien dat een kleine, maar zeer luide groep zo is afgehaakt bij wetenschap en politiek
dat zij bereid zijn wetenschappers te bedreigen en te intimideren. Dat doen zij
bijvoorbeeld door persoonlijke adresgegevens te publiceren. Daar kunnen zij vaak
gemakkelijk aan komen via de Kamer van Koophandel. We moeten daar iets aan doen.
- Wij leiden mensen op in een context van verwevenheid van onderwijs en onderzoek. Zo
ervaren zij persoonlijk het proces van de totstandkoming van nieuwe kennis. Zij weten
wat er op het spel staat en dat ze bij hun wetenschappelijke arbeid soms hun hoofd
moeten stoten, om verder te kunnen komen (‘failing forward’).
Plato’s grot (allegorie)
In de allegorie van de grot van Plato illustreert hij de ideeënleer door ons te vergelijken met
gevangenen in een grot. De gevangenen zien schaduwen op de muur van de grot, die zij
3
, beschouwen als de echte werkelijkheid. De filosoof is de gevangene die voor het eerst voet
zet buiten de grot en de echte wereld waarneemt. Vervolgens keert deze terug naar de grot
en probeert zijn medegevangenen te overtuigen van het feit dat zij zich bedienen van
schijnkennis. Dat wordt hem door zijn grotgenoten echter niet in dank afgenomen, vertelt
Plato.
“Post-truth”
- Gedefinieerd door de Oxford Dictionary als een bijvoeglijk naamwoord “dat betrekking
heeft op of omstandigheden aanduidt waarin objectieve feiten minder invloed hebben
op het vormgeven van de publieke opinie dan een beroep op emoties en persoonlijke
overtuigingen”
- Redacteuren zeiden dat het gebruik van de term “post-truth” in 2016 met ongeveer
2.000% was toegenomen vergeleken met vorig jaar. De piek in het gebruik vindt volgens
het rapport plaats “in de context van het EU-referendum in het Verenigd Koninkrijk en de
presidentsverkiezingen in de Verenigde Staten” - Guardian, november 2016
Neemt ‘science denial’ (wetenschapsontkenning) toen?
- Te midden van de bloedstollende debatten over kwesties als klimaatverandering,
genetisch gemodificeerde gewassen, stamcelonderzoek, vaccins, enzovoort, zijn een
aantal sociale en gedragswetenschappers begonnen de vraag te onderzoeken waarom
mensen tot de overtuigingen komen die ze over de wetenschap hebben.
- De grotere agenda hier is om te begrijpen hoe onze cognitie ons vermogen beperkt om te
handelen op de manier waarop het Verlichtingsmodel van rationaliteit ons vertelt dat we
zouden moeten handelen.
- Er wordt bijzondere aandacht besteed aan de vraag waarom mensen de bevindingen van
wetenschappelijke experts over politiek controversiële kwesties met wetenschappelijke
elementen niet gemakkelijker accepteren.
Judgement under uncertainty
Oordeel onder onzekerheid
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper pipelissen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,46. Je zit daarna nergens aan vast.
