AK Samenvatting Par. 2.1 t/m 2.7
Par 2.1: Leven in een grote stad
Wat is een stad?: Een stad is niet in elk land hetzelfde. In IJsland is een plaats met 500 inwoners al
een stad. In Japan pas bij 50 000 inwoners. Een stad heeft 4 kenmerken:
- Een bepaald, per land verschillend, aantal inwoners:
- Een hoge bevolkings- en bebouwingsdichtheid, vaak met hoogbouw;
- Een beroepsbevolking die vrijwel uitsluitend werkt in de secundaire en tertiaire sector;
- Een groot aantal voorzieningen (winkels, werk, onderwijs, bestuur) voor het gebied rond de
stad.
Er zijn megasteden, wereldsteden en hoofdsteden. Een megastad telt meer dan 10 miljoen
inwoners. Een wereldstad of global city heeft veel inwoners en is voor een groot deel van de wereld
belangrijk centrum, op het gebied van economie, cultuur en politiek. Ook zijn er de aandelenbeurzen
die de mondiale financiële markten beheersen. Bovendien zijn wereldsteden verbonden met andere
wereldsteden. Londen behoort in de wereld en in Europa tot de top. De hoofdstad is in een land
meestal de belangrijkste stad. Leven in een megastad: Als je in een arm land wordt geboren maakt
het veel uit of je in de krotten- of villawijk ben geboren. Als kind van arme ouders is de kans op goed
onderwijs klein, vaak word je al jong van school gehaald en moet je meehelpen om geld te
verdienen; op straat als parkeerwacht of schoenenpoetser. Als kind van rijke ouders ga je naar een
goede school, een goede universiteit en krijg je een goede baan, bijvoorbeeld. in het zakencentrum.
In e krottenwijken zijn de omstandigheden slecht maar toch zijn er meer kansen dan op het
platteland. Dat is de reden dat steeds meer mensen naar de stad trekken, voor een betere toekomst
van hun kinderen. De invloed van de global city groeit: De wereldsteden zijn: New York, Tokyo en
Londen. Het bbp van New York is groter dan dat van Rusland of India, in Tokyo wonen net zoveel
mensen als in heel Peru en Londen telt meer internationale kantoren en banken dan Canada. De
burgemeesters van de wereldsteden komen regelmatig bij elkaar om problemen te bespreken,
problemen zoals verkeer, luchtvervuiling, migranten, klimaatverandering en armoede kent iedere
grote stad. In New York leven wel 1,7 miljoen mensen onder de armoedegrens, waarvan een deel
dakloos is. Dat probleem kent elke wereldstad.
Par. 2.2: De spreiding van wereldsteden
Hoe is de spreiding van grote steden?: In de rijke landen zijn er meestal grote steden verspreid over
het land. De steden zijn op veel manieren verbonden en vormen zo een stedelijk netwerk. Veel
ontwikkelingslanden hebben één megastad die veel groter is én veel belangrijker dan de tweede stad
van het land, Dat heet een primate city. De primate city ligt vaak aan de kust en niet centraal in het
land. Hoe kun je de spreiding van steden verklaren?: Er zijn drie factoren die de ligging van een stad
bepalen.
1. Het gebied waarin een stad ligt. Steden liggen vaak in vlakke, vruchtbare gebieden; langs
rivieren, aan de kust of bij de vindplaats van stoffen.
2. De ligging van de plaats t.o.v. een andere plaats. De relatieve ligging kan van een plaats
veranderen. Een havenstad ziet zijn positie veranderen als het achterland opbloeit of
transportroutes voer zee worden verlegd.
3. Het koloniale verleden. In Zuid-Amerika vormden de kuststeden in de koloniale tijd het
‘doorgeefluik’ van de kolonie naar het westerse moederland. Later trokken plattelanders vooral
naar deze gunstig gelegen steden waardoor sommige uitgroeiden tot megasteden. Een koloniale
stad herken je doordat het centrum allemaal kronkelweggetjes heeft, en het nieuwe gedeelte
heeft rechte strakke wegen. Een stad die zo is opgebouwd noem je een koloniale dubbelstad.
Hoe verandert het stedelijke patroon?: Aan de verstedelijkingsgraad kun je zien welk percentage
van de bevolking van het land in steden woont. In de rijke landen is er sterk verstedelijkt, maar het
aandeel van de stadsbevolking neemt nauwelijks toe. Het verstedelijkingstempo is er laag. In
ontwikkelingslanden is het andersom. Vanaf 1970 trekken hier miljoenen mensen van het platteland
naar de stad(verstedelijking), vooral in Azië en Afrika. Naast het grote vestigingsoverschot is