100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na je betaling Lees online óf als PDF Geen vaste maandelijkse kosten
logo-home
Samenvatting Internationaal publiekrecht als wereldrecht €2,99
In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting Internationaal publiekrecht als wereldrecht

 2 keer verkocht

Samenvatting studieboek Internationaal publiekrecht als wereldrecht van N. J. Schrijver - ISBN: 9789089745910

Voorbeeld 3 van de 29  pagina's

  • Ja
  • 3 december 2013
  • 29
  • 2013/2014
  • Samenvatting
book image

Titel boek:

Auteur(s):

  • Uitgave:
  • ISBN:
  • Druk:
Alle documenten voor dit vak (1)
avatar-seller
karlijnburger
Samenvatting Internationaal publiekrecht
Inleiding

Internationaal publiekrecht = Het gebied dat toeziet op de internationale publiekrechtelijke positie
van staten, organisaties van staten, internationale ondernemingen, volken en mensen.
Hierbij wordt onderscheidt gemaakt tussen:
-Intergouvermentele organisaties: Een staat behoudt in beginsel zijn eigen soevereiniteit. De
vertegenwoordiger van de staat behartigt het nationale belang, bij besluitvorming is dan ook
unanimiteit nodig.
-Supranationale organisaties: Er is sprake van het overdragen van bepaalde bevoegdheden. De
vertegenwoordiger dient het gemeenschapsbelang en de besluitvorming kan bij meerderheid
plaatsvinden. Denk hierbij aan de Europese Unie.

Internationaal publiekrecht staat ook wel bekend als volkenrecht. Dit komt door het Romeinse begrip
“ius gentium” wat het recht van volken betekend. Dit gold zowel voor romeinse burgers als voor
vreemdelingen, dus voor iedereen.

Op het begin regelde het internationale publiekrecht de rechtsverhoudingen tussen staten onderling.
Er vond echter een ontwikkeling plaats:
- Horizontaal: Door dekolonisatie en het uiteenvallen van staatsverbanden groeide het aantal staten.
-Verticaal: Steeds meer partijen verkregen een positie in het volkenrecht, zoals ondernemingen.

De bovengenoemde definitie van het internationaal publiekrecht is de formele definitie. Er is ook nog
een meer dynamische omschrijving, namelijk de functionele definitie:
Deze functies zijn het scheppen van orde en rechtszekerheid in internationale betrekkingen en het
behartigen van internationaal overeengekomen doelstellingen, zoals respect voor de
mensenrechten.
Door het toenemende mondiale belang van deze doelstellingen wordt ook wel gesproken van
wereldrecht. En deze beschrijving is dynamisch, omdat zij zich aan de behoeften van de
internationale gemeenschap aanpast.

Traditioneel wordt het volkenrecht onderscheiden in oorlogsrecht en vredesrecht.

Vredesrecht= Zeer uitgebreid en omvat o.a. de gebieden die men kan bestempelen als wereldrecht
zoals de universele mensenrechten.

Oorlogsrecht=
- De wetten en gebruiken van de oorlog: het gaat hierbij om de normen ten aanzien van
gevechtshandelingen, dit staat ook wel bekend als “Haags recht”
-Humanitair recht : dit zijn de geldende normen voor een bezet gebied, ook wel “Geneefs recht”.
- Neutralisatierecht : dit regelt de rechten en plichten tussen partijen die oorlog voeren en de
neutralen.

,H1 Geschiedenis van het internationale publiekrecht

In de 16e eeuw start in Europa onze fase van volkenrecht. Toen ontstonden, tegen de achtergrond
van godsdienstoorlogen, de soevereine staten.

De Godsdienstvrede van Augsburg (1555) > cuius regio, eius religio. De godsdienststrijd binnen een
land moest voorkomen worden door het principe van één staat, één godsdienst. Dit hielp niet.
De vrede van Westfalen (1648) > cuius regio, eius natio. Één staat één natie. Het religieuze aspect
hield men in de internationale politiek op de achtergrond, zodat dit het nationale van de staat ten
goede kwam. Dit hield in dat een territorium in principe één soevereine machtshebber zou hebben in
plaats van meerdere vorsten.
Godsdienstoorlogen werden voorkomen, maar de grondslag werd gelegd voor nationale oorlogen.
Het jaar 1648 betekende het ontstaan van de soevereine staat. Het enige gezag dat door een
soevereine vorst werd erkend, was dat van het goddelijk gezag. Enkel door zijn wetten werd de vorst
gebonden, sub Deo ac lege.

Fransesco di Vitoria: Soevereine staten moesten het volkenrecht eerbiedigen, dit was immers
natuurrecht. Dit natuurrecht gold volgens hem ook voor barbaarse landen, verovering van die landen
was dus verboden.
Hugo de Groot(1583-1645): Het recht om de zeeen te bevaren en handel te drijven, werden door
hem bestempeld als natuurrechten. Werden deze rechten door een land beperkt, dan mochten zij
met geweld afgedwongen worden.

In de 17e eeuw groeide het aantal verdragen en ontwikkelden zich bepaalde gewoontes. Dit op
verdrag en gewoonte berustende recht is het positiever recht. Het positieve recht kreeg langzaam
voorrang op het natuurrecht. Deze voorrang was door Hugo de Groot ook al erkend en verdedigd.
Emmeric de Vattel: Hij hield het positieve recht als uitgangspunt aan , waarop hij het natuurrecht
degradeerde tot een stel fraaie normen zonder echte gelding.

Waar het natuurrecht nog geacht werd een mondiaal recht voor iedere staat en persoon te zijn, gold
het positieve recht slechts tussen de Europese staten die daarmee hadden ingestemd. Het
volkenrecht gold binnen de kring van de Christelijke naties. De status van christelijke staat bepaalde
of je als rechtssubject werd aangemerkt maar ook welke rechtstitel jou toekwam als staat. Tevens
werd door het christendom de kolonisatie gerechtvaardigd, namelijk doordat zij het evangelie naar
de barbaarse staten brachten.

Bij de Vrede van Parijs (1856) werd het islamitische Ottomaanse Rijk toegelaten. Daarna werd de
kring waarin het volkenrecht gold aangeduid als de kring van de “Beschaafde Naties” . De
rechtvaardiging van het koloniale stelsel werd toen gevonden in de beschaving, ze zouden
beschaving brengen naar de onbeschaafde volkeren. Dit beschavingsbegrip was leidend bij de
rechtsvorming.

, In het handvest van de VN (1945) wordt niet meer gesproken van beschaafde staten, maar van
Vredelievende staten. Lidmaatschap staat alleen open voor staten die de verplichtingen uit het
handvest aanvaarden en die in staat en bereid zijn deze na te komen.
Het criterium vredelievendheid speelde in eerste instantie een grote rol. De vroegere vijanden
Duitsland, Italië en Japan mochten daarom in eerste instantie niet toetreden, net als communistische
landen. Later kwam men tot een ruimere interpretatie van vredelievendheid, met als beginpunt de
package deal uit 1955.

Het volkenrecht is weer universeel geworden, niet als natuurrecht, maar als positief geldend recht.
Het volkenrecht gold eerst tussen de welvarende staten, doel was toen om de vrijheid van de ene
partij in harmonie te brengen met de vrijheid van de andere partij.
De arme staten vragen om verandering van het recht. Voor de arme landen moet het volkenrecht
bescherming bieden tegen de macht van de rijken, maar ook de ontwikkeling bevorderen. De arme
landen beroepen zich op het natuurrecht, om de positiefrechtelijke positie van rijke landen aan te
tasten.

Het gemeenschappelijke uitgangspunt, is niet meer christendom of beschaving, maar vrede en
menselijke waardigheid. Nieuw recht steunt op de handhaving van de vrede.

In de jaren 70 streefde men naar een Nieuwe Internationale Economische Orde (NIEO), om tegemoet
te komen aan de economisch zwakkeren. Het overgrote deel van deze maatregelen is echter nooit
gerealiseerd.

Een belangrijke ontwikkeling op het gebied van menselijke waardigheid is, na de erkenning van de
mensenrechten, de erkenning dat de menselijke veiligheid de voorrang geniet boven de nationale
veiligheid. De Algemene Vergadering erkende in 2005 het beginsel van de “responsibility to protect”,
dit houdt in dat een interventie in een staat die haan onderdanen niet kan of wil beschermen
mogelijk moet zijn, zoals bijvoorbeeld in Libië.

Ondanks het uitgangspunt van de soevereine gelijkheid van staten is er nog steeds sprake van een
bepaalde ongelijkheid. Dit kan men terugzien in de aanwezigheid van de 5 permanente leden en hun
vetorecht.

Door de vergroting van de groep van staten waartussen het volkenrecht geldt, trad ook een
verandering op ten aanzien van de bronnen van volkenrecht. Delen van het internationale
gewoonterecht werden bijvoorbeeld vervangen door verdragen. Ook kwamen er VN resoluties zoals
het EVRM. Zij vormen de zogenaamde “soft law”, aangezien de ideeën achter deze resoluties vaak in
multilaterale verdragen worden vastgelegd zodat zij hierdoor binden worden voor partijen.

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Direct to-the-point

Direct to-the-point

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper karlijnburger. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 65718 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Begin nu gratis
€2,99  2x  verkocht
  • (0)
In winkelwagen
Toegevoegd