Voor het vak Nederlands moet in jaar 2 een beschouwing geschreven worden. Mijn beschouwing kan je gebruiken als voorbeeld voor de opzet en bronvermelding. Let op: neem de tekst niet over! Dit wordt door Hogescholen gezien als plagiaat!
Begrijpend lezen: Hoe keren we het tij?
Lara Smeding
09/06/2013
Hoe moet het verder met het begrijpend lezen-onderwijs in Nederland? Moeten we strategieën
afschaffen? Of moeten we kinderen simpelweg meer laten lezen? Wat is nu dé oplossing voor dit
probleem?
De leesvaardigheid van leerlingen in het basisonderwijs is al jaren een punt dat veel onderwijzers en
taalspecialisten zorgen baart. Het niveau van de leesvaardigheid is laag en dit heeft volgens
verschillende onderzoeken als oorzaak dat er sinds de jaren negentig van de vorige eeuw te veel
nadruk is gelegd op strategie-onderwijs. De strategieën werden niet gezien als middel, maar als doel.
Om ervoor te zorgen dat de focus weer komt te liggen op het ‘begrijpend lezen’, zijn er verschillende
oplossingen aangedragen door onderzoekers. In deze beschouwing worden drie populaire
oplossingen belicht.
Strategieën: middel, géén doel
Het gebruik van strategieën is goed, maar volgens Sparreboom (2009) is de nadruk te veel komen te
liggen op de strategieën op zich, in plaats van strategieën ter bevordering van de leesvaardigheid.
Veel zaken die vroeger als strategieën werden beschouwd, zoals de hoofdgedachte van een tekst,
vallen niet onder de strategieën die helpen de tekst beter te begrijpen. Er moet teruggegaan worden
naar de vier V’s: Voorkennis activeren, voorspellen, visualiseren en vragen bedenken. Berends (2011)
is het hierover met Sparreboom eens, maar waarschuwt voor motivatieproblemen als de nadruk te
veel komt te liggen op strategieën.
Actuele teksten
Een oplossing die vaak wordt aangedragen als alternatief voor (oudere) methodes voor begrijpend
lezen, is het gebruik maken van teksten die actueel zijn. Nieuwsbegrip is een veel-gebruikte
methode, net zoals de kinderkrant Kidsweek. Veel scholen constateren dat het enthousiasme voor
begrijpend lezen bij kinderen is toegenomen sinds ze gebruik maken van actuele teksten. (Boers &
Stoeldraijer, 2011). Berends stelt echter dat het gebruik van actuele teksten niet de oplossing van het
motivatieprobleem bij begrijpend lezen is, omdat daar veel meer voor nodig is.
Lezen wat je leuk vindt
Begrijpend lezen leer je door te lezen wat je leuk vindt. Dit zeggen de makers van het LIST-project
vanuit de Hogeschool Utrecht. Lezen moet voor kinderen weer iets worden wat ze leuk vinden en de
benadering van de leerkracht is hierin bepalend. Als je kinderen boeken geeft die passen bij hun
niveau en hun interessegebieden, dan zullen de kinderen meer plezier in lezen hebben en sneller
geneigd zijn zelf een boek te pakken. Sparreboom zegt echter dat kinderen zonder het leren van
strategieën moeite zullen blijven hebben met het begrijpen van teksten. (Sparreboom, 2009).
Dé oplossing?
We kunnen concluderen dat géén van de bovenstaande methodes dé oplossing is voor het probleem.
Het enkel aanbieden van actuele teksten zal de motivatie waarschijnlijk niet kunnen vasthouden en
teveel nadruk op strategieën zal ook demotiveren. Daarnaast zal kinderen laten lezen wat ze leuk
vinden lastig zijn als de kinderen geen kennis hebben van nuttige strategieën. De logische oplossing
zou het samenvoegen van deze opties kunnen zijn. Leerlingen die strategieën leren, daarnaast
mogen lezen wat hen interesseert en ook actuele teksten lezen. Of dit dé oplossing is voor het
probleem, weten we niet. In elk geval is niet geschoten altijd mis!
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper LaraSmeding. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
