Het wettelijke systeem voor een ingebrekestelling en verzuim wordt hierin uitgelicht. Hieraan worden ook enkele arresten gekoppeld welke ook bestudeerd moeten worden voor het tentamen Verbintenissenrecht.
Verzuim en ingebrekestelling bij schadevergoeding en ontbinding, MR. M.A.J.G. Janssen.
Wettelijk systeem
Art. 6:81 BW → de schuldenaar is in verzuim gedurende de tijd dat de prestatie uitblijft
nadat zij opeisbaar is geworden, behalve voor zover de vertraging hem niet kan worden
toegerekend of nakoming reeds blijvend onmogelijk is.
Voor het intreden van verzuim is een ingebrekestelling vereist (art. 6:82 BW). Een
ingebrekestelling is een schriftelijke verklaring inhoudende een aanmaning om binnen
redelijke termijn, te presenteren. Indien de schuldenaar niet voldoet aan de aanmaning, dan
treedt verzuim op het aangegeven tijdstip in.
Een ingebrekestelling kan met andere verklaringen worden gecombineerd: te denken valt
aan de omzettingsverklaring van art. 6:87 BW en de ontbindingsverklaring art. 6:265 BW.
Bij de aanmaning moet de schuldenaar duidelijk te kennen geven wat van de schuldenaar
gevorderd wordt en op welke grond en op welk tijdstip nakoming wordt verlangd. De
schuldenaar moet bij het stellen van een termijn, de redelijkheid in acht nemen. Er zijn
prestaties waarvoor moeilijk een exacte termijn kan worden gesteld. In deze gevallen kan de
schuldenaar in verzuim raken wanneer hij het werk niet met ‘bekwame spoed’ heeft
voltooid.
Verzuim is niet noodzakelijk voor het recht op schadevergoeding, indien de prestatie
blijvend onmogelijk is (art. 6:74 BW), dan wel voor het recht op ontbinding indien de
prestatie blijvend of tijdelijk onmogelijk is (art. 6:265, lid 2 BW).
Het wettelijke systeem roept nodige vragen op
Niet steeds behoeft de ingebrekestelling een termijn te bevatten om na te komen. De wet
(art. 6:82 lid 2 BW) laat in twee gevallen een ingebrekestelling zonder termijnstelling toe:
1) Tijdelijke onmogelijkheid van de nakoming. Aanmaning is zinloos. Mededeling van de
schuldeiser is wel vereist dat hij de schuldenaar aansprakelijk stelt voor de geval van
zijn toerekenbare tekortkoming en aanspraak maakt op schadevergoeding.
2) Als uit de houding van de schuldenaar blijkt dat een termijnstelling nutteloos is. (bijv.
als de schuldenaar niet reageert)
In de volgende gevallen treedt verzuim in zonder ingebrekestelling:
• Indien een voor de voldoening bepaalde termijn verstrijkt, tenzij blijkt dat de termijn
een andere strekking heeft (art. 6:87, sub a BW).
• Indien een verbintenis voortvloeit uit een onrechtmatige daad of strekt tot
schadevergoeding als bedoeld in art. 6:74 lid 1 BW en de verbintenis niet terstond
wordt nagekomen (art. 6:83 sub b BW)
• Indien de schuldeiser uit de mededeling van de schuldenaar moet afleiden, dat deze
in de nakoming van de verbintenis zal tekortschieten. Deze bepaling is van toepassing
indien er een expliciete weigering is, indien de schuldenaar alleen presteert op
andere voorwaarden dan overeengekomen of indien de schuldenaar het bestaan van
een verbintenis ontkent. (onwil om na te leven moet duidelijk blijken, art. 6:83 sub c
BW)
, • Indien de schuldenaar uitdrukkelijk of stilzwijgend de schuldeiser heeft ontslagen van
het uitbrengen van een ingebrekestelling.
• Indien een beroep op het ontbreken van een ingebrekestelling in strijd is met de
redelijkheid en billijkheid zou zijn.
Vragen rond verzuim en ingebrekestelling
De Hoge Raad geeft in haar rechtspraak richting over de vraag wanneer sprake is van
verzuim. Nadrukkelijk komt de reikwijdte van artikel 6:83 BW aan de orde. (bepaalt in welke
gevallen verzuim van rechtswege -dus zonder ingebrekestelling- intreedt).
Blijvende of tijdelijke onmogelijkheid
Arrest Schwarz/ Gnjatovic
Feiten:
- Gnjatovic huurde van Schwarz een parterre met tuin, parkeerplaats en kelder
- Schwarz voderde onder meer ontbinding van de huurovereenkomst
Aan de vordering heeft Schwarz de volgende verwijten ten grondslag gelegd:
- Gnjatovic gedraagt zich agressief, onredelijk en/of onrechtmatig jegens de overige
huurders in het pand jegens de gemachtigde van Schwarz en jegens Schwarz zelf
alsmede jegens derden die door Schwarz zijn ingeschakeld ten behoeve van de
werkzaamheden in het gehuurde
- Gnjatovic gebruikt het verhuurde als woonruimte terwijl dat ingevolge de
huurovereenkomst niet is toegestaan
- Gnjatovic weigert zijn woonadres aan Schwarz mee te delen
- Gnjatovic laat na de tuin van het gehuurde te onderhouden
- Er is sprake van buitensporig stroomverbruik door Gnjatovic ter zake waarvan hij
redelijk overleg weigert.
Hoge Raad wijst erop dat het gaat om een huurovereenkomst die voor beide partijen
voortdurende verplichtingen inhoudt. Indien een partij is tekortgeschoten in de nakoming
van een dergelijke verplichting, kan deze weliswaar in de toekomst alsnog worden
nagekomen, maar daarmee wordt de tekortkoming in het verleden niet ongedaan gemaakt
en nakoming van die tekortkoming is dan ook niet meer mogelijk .
Essentie
Of er sprake is van een blijvende of tijdelijke onmogelijkheid van de nakoming, is het
onderscheid tussen duurverbintenissen en aflopende verbintenissen relevant.
Duurverbintenissen vloeien meestal voort uit een duurovereenkomst, zoals een
huurovereenkomst of een arbeidsovereenkomst.
Voorbeelden van duurverbintenissen uit een duurovereenkomst, zijnde een
huurovereenkomst:
- Verplichting tot het verschaffen van huurgenot
- Verplichting om zich als goed huurder te gedragen
Aflopende verbintenissen
Duurovereenkomsten bevatten ook aflopende verbintenissen. Voorbeeld van aflopende
verbintenissen uit een duurovereenkomst, zijnde huurovereenkomst:
- De verplichting om tijdig de periodiek verschuldigde huurpenningen te voldoen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper claudiadost. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
