Dit is deel AB van mijn scriptie (Beroepsopdracht 7) uit leerjaar 4. Mijn scriptie gaat over samenwerkend leren binnen een basisklas op het VMBO. Dit is behaald met een 7,4. De naam van de school is weggehaald voor de privacy. Het is een uitgebreid verslag.
Samenwerkend leren in een
gemeenschap waarin we
samen werken, leren en
leven
Naam student:
Studentnummer:
Opleiding: Docent gezondheidszorg en welzijn, Hogeschool van
Amsterdam, Faculteit Onderwijs en Opvoeding
Begeleider (2e beoordelaar):
1e beoordelaar:
Stage school:
Datum: 17 januari 2024
,Inhoudsopgave
Deel A. Vraagstuk verkennen.................................................................................................................3
Schoolcontext....................................................................................................................................3
Focus en perspectieven.....................................................................................................................4
Ontwerprichting................................................................................................................................5
Doelstelling........................................................................................................................................5
Onderzoeksvraag...............................................................................................................................5
Theoretisch kader..............................................................................................................................6
Kenmerken van basis-leerlingen....................................................................................................6
Sociale vaardigheden.....................................................................................................................6
Samenwerkend leren.....................................................................................................................7
De samenhang tussen de drie kernbegrippen...............................................................................8
De ontwerpeisen............................................................................................................................9
Ontwerpproces................................................................................................................................10
Hoe ga je toetsen bij experts? (eerste versie ontwerp)...................................................................12
.........................................................................................................................................................19
Hoe ga je toetsen bij doelgroep? (aangepaste ontwerp).................................................................19
Lesplanformulier les 1......................................................................................................................25
Lesplanformulier les 2......................................................................................................................29
Docentenhandleiding lessenserie....................................................................................................33
Bijlage 2. Leerling enquête..................................................................................................................37
Bijlage 3. Observatieformulier collega.................................................................................................40
p. 2
,Deel A. Vraagstuk verkennen
In dit deel beschrijf ik de schoolcontext. Hierin vertel ik meer over het …. het team en mijn positie
binnen de school. Hierna beschrijf ik de focus en perspectieven van het probleem, mijn
ontwerprichting, doelstellingen en sluit ik dit deel af met een theoretisch kader.
Schoolcontext
Sinds september 2023 loop ik mijn lio-stage op het …. Deze school is een openbare school, die deel
uitmaakt van de stichting Openbaar Voortgezet Onderwijs Zaanstad. Het is een moderne en erkende
cultuurprofielschool. Het is voor de school belangrijk om vernieuwend onderwijs op maat aan te
bieden waarbij zij rekening houden met het individu (APA).
De missie van …. is een gemeenschap waarin we samen werken, leren en leven. De visie is om
leerlingen de mogelijkheid te bieden om zich breed te ontwikkelen en te leren voor de rest van hun
leven vanuit verschillende kernwaarden. De kernwaarden zijn: we gaan respectvol met elkaar om, je
mag er zijn, je hoort erbij, we zorgen voor elkaar, je leert je eigen problemen op te lossen en je durft
eigen keuzes te maken (APA).
Deze school biedt VMBO onderwijs aan in de richtingen: theoretische leerweg, gemengde leerweg,
beroepsgerichte leerweg en kaderberoepsgerichte leerweg. Bij de bovenbouw leerjaar 3 en 4
beroepsgericht worden er drie profielen aangeboden, namelijk: BWI, HBR en ZW. Elk profiel bestaat
uit vier verplichte vakken waarin er centraal examen wordt gedaan (APA).
Ik zelf ben lio-stagiaire gezondheidszorg en welzijn en geef les op de sectie zorg & welzijn. Mijn
afdeling bestaat uit 5 vrouwelijke collega’s en ik als stagiaire, die gezamenlijk alle lessen geven. Mijn
dagelijkse bezigheden binnen mijn stage zijn het verzorgen van 9 lesuren in de week, het bijwonen
van mentoruur, het helpen bij mentorgesprekken, het ondersteunen van buitenschoolse activiteiten
zoals het theater en de stagebegeleiding van leerlingen. Tijdens mijn lessen geef ik o.a. les in de
vakken als kennismaking met uiterlijke verzorging en mens en zorg. Ik zelf geef nu les aan twee
verschillende klassen, namelijk een gemengde klas waarin basis-en kaderleerlingen zitten en een
basisklas.
p. 3
, Focus en perspectieven
In dit onderzoek wordt de focus gelegd op het samenwerkend leren binnen klas B. Het probleem
waar ik tegen aan ben gelopen is dat de leerlingen binnen deze klas erg veel moeite hebben met het
inzetten van samenwerkend leren. Wanneer ik samenwerkend leren naar mijn wens wil inzetten in
de klas, krijg ik vaak reacties van leerlingen dat zij niet met bepaalde medeleerlingen willen
samenwerken of dat zij iets liever alleen willen doen. De uitspraken die gedaan worden zijn
regelmatig negatief en hun houding veranderd gelijk in verlegenheid, geïrriteerdheid of boosheid.
Mijn perspectief is dat het erg belangrijk is dat de leerlingen met elkaar leren samenwerken
ongeacht wie diegene is, omdat later in de beroepspraktijk je ook niet kan bepalen met wie je wel of
niet wil samenwerken. Daarnaast vind ik dat het samenwerken noodzakelijk is in deze klas, omdat de
sociale vaardigheden niet op het niveau zijn wat wij graag voor ogen zien.
Om verschillende perspectieven bij dit probleem te achterhalen hebben er diverse gesprekken met
verschillende betrokkenen plaatsgevonden. Als eerst ben ik op 16 oktober 2023 (Bijlage 4) in gesprek
gegaan met mijn collega mevrouw K. Ik zelf geef de klas les op de dinsdag en wij geven samen de les
op de woensdag. Mijn collega geeft aan dat zij het een erg moeilijke klas vindt waar vele kinderen in
zitten die erg achterlopen met de sociale vaardigheden. Zo vinden zij het volgens haar moeilijk om
samen te werken. Doordat het verplicht is binnen zorg en welzijn om samen te werken gebeurt het
uiteindelijk wel, maar het gaat altijd met moeite gepaard. Mijn collega zegt: “ Leerlingen vinden het
oké om met iemand samen te werken waar zij bevriend mee zijn, maar zodra ik als docent een ander
iemand aanwijs om samen mee te werken zie je het gedrag van de leerling veranderen in
irritatie/boosheid/verlegenheid”. Op 17 november 2023 en op 24 november 2023 (Bijlage 4) ben ik
verder in gesprek gegaan met mevrouw K. over deze klas. Zij geeft aan dat zij graag meer handvatten
wil krijgen over hoe zij het samenwerken binnen deze klas kan bevorderen.
Mijn stagebegeleider mevrouw M. is de mentor van klas B. Om haar perspectief in beeld te krijgen
heb ik op 31 oktober 2023 (Bijlage 4) een gesprek met haar hierover gevoerd. Zij geeft aan dat het
een moeilijke klas is met leerlingen die onderontwikkeld zijn met de sociale vaardigheden. Het
probleem over het samenwerkend leren is voor haar bekend en dit probleem heeft zij bij andere
collega’s ook vernomen. Zij geeft aan dat het voor de docenten als de leerlingen fijn zou zijn als het
beeld over het samenwerkend leren positief beïnvloed kan worden.
Om het perspectief van de leerlingen ook in kaart te brengen ben ik op 8 november 2023 (Bijlage 4)
in gesprek gegaan met vier leerlingen uit klas B. Leerling 1 geeft aan dat zij samenwerken stom vindt
en dat ze het nut hiervan niet inziet. Zij irriteert zich vaak aan medeleerlingen en vindt het lastig om
met hen in gesprek te gaan. Leerling 2 vindt samenwerken leuker en leerzamer dan alleen werken.
Hij zegt “lk vind het gezellig om nieuwe leerlingen te leren kennen en om af te wisselen in groepjes
om zo met iedereen een keer samengewerkt te hebben”. Hij vindt het geen enkel probleem als de
docent bepaalt met wie hij samen moet werken tijdens de les.
Leerling 3 geeft aan dat zij alleen wil samenwerken met haar vriendin uit de klas, omdat zij dan weet
dat er serieus gewerkt wordt. Zij vind het lastig om met iemand anders samen te werken, omdat zij
bang is dat zij dan niet goed kan oefenen en haar werk kan afmaken. Als de docent voor haar bepaalt
met wie zij moet samenwerken voelt zij een angst opkomen en begint zij rood aan te slaan uit
verlegenheid. Leerling 4 geeft aan dat zij niet snapt waarom een docent zou moeten bepalen met
wie een leerling moet gaan samenwerken. Zij zegt “ik word er erg geïrriteerd van, want ik wil niet
met iemand samenwerken die ik niet ken”. Als ik doorvraag waarom zij boos hiervan wordt weet zij
hier geen concreet antwoord op te geven en zegt zij “gewoon”. Wel geeft zij aan dat ze begrijpt
p. 4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lisaafrakuiper. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.
