Samenvatting
Samenvatting - Wereldoriëntatie II - Deel Tijd en didactiek
- Vak
- Instelling
WO 1e jaar Deel tijd en algemene didactiek aanleren deel tijd
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 113 pagina's
Voorbeeld 4 van de 113 pagina's
In winkelwagen
In winkelwagen
gesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
phebesmets
Voorbeeld van de inhoud
Wereldoriëntatie IIInhoud Tijd
Inleiding: Wat is geschiedenis?
Geschiedenis = kennis v.h. verleden.
Verleden en geschiedenis zijn verschillend
- Verleden = wat er gebeurd is.
- Geschiedenis = beeld, mogelijke reconstructie van verleden, gemaakt
door historici op basis van waardevolle bronnen.
Verleden is (meestal) niet meer waarneembaar, enkel sporen ervan. → Bewering
kan alleen maar worden aangenomen als ze gebaseerd is op historisch
waardevolle, betrouwbare bronnen.
Geromantiseerd of vereenvoudigd beeld van verleden wordt vaak makkelijker
aangenomen of onthouden dan waarheidsgetrouw beeld. → Soms worden
onjuiste voorstelling bewust gecreëerd om bep. politieke of maatschappelijke
stellingnames kracht bij te zetten.
Geschiedenisonderwijs stimuleert kritisch denken.
Tijdsperiode : Prehistorie/Oudheid (tot ca. 500 n. C.)
1. Prehistorie of ‘voorgeschiedenis’
Prehistorie = geschiedenis voor de geschreven documenten. → ‘Historie’ begint
bijgevolg niet overal op aarde op hetzelfde ogenblik.
Prehistorie is van onmisbaar belang als tijdsperiode voor inzicht in mens en
samenleving omwille van lange duur en fundamentele ontw. die plaats vonden.
Vb. evolutie mens, evolutie landbouw, ….
1
,2. Ontstaan van heelal, aarde en leven op aarde
Bijna elk volk heeft eigen scheppingsverhaal = verhalen waarin ontstaan van
wereld en mens ‘verklaard’ wordt. → Oorsprong van alles wordt in meeste
gevallen bij goden of goddelijke krachten gelegd.
Meest aanvaarde theorie ontstaan heelal: Big Bang of oerknaltheorie =
enorme ontploffing waaruit heelal is ontstaan (13,7 miljard jaar oud).
Dankzij fossielen kan eerste leven op aarde gereconstrueerd worden: eerste
leven op onze planeet ontstond in het water.
Basis voor wetensch. verklaring evolutie van leven op aarde: evolutietheorie
Charles Darwin.
3. De mens: een rechte verschijning
Mens is recente verschijning in evolutie van leven op aarde. → (Grote) mensapen
zijn onze dichtste verwanten in dierenrijk.
Mens stampt niet af van mensapen, maar hebben gemeenschappelijk voorouder:
lijken sterk op mensapen, maar er zijn duidelijke verschillen.
- Rechtop lopen.
- Maken van stenen werktuigen gekoppeld aan grote hersenen als grens tss
mens en dier.
Mensachtigen = de wezend die enkel de unieke menselijke eigenschap ‘rechtop
lopen’ bezitten, eventueel gekoppeld aan het ‘maken van stenen werktuigen’. →
Zij die schommelen tss mens en mensaap.
Mens is pas vrij laat ontstaan, vrijwel zeker in Afrika:
- Door verschuiving onder aardkorst werd Oost-Afrika tegen rest van
continenten opgeduwd.
- Grote Slenk of Riftvallei werd grens tss hoger gelegen Oost-Afrika en rest
v.h. continent.
- Oostelijk gedeelde Afrika werd opgestuwd tot hoog plateau waardoor
oostelijke voorouder geïsoleerd werd van westelijke: voorouder in oostelijk
Afrika evolueerde tot andere soort.
2
,4. Stamboom van de mens
Versch. theorieën over afstamming van mens: vaak moeilijk om gevonden
skeletten juist te dateren en te interpreteren. → Nieuwe vondsten kunnen huidige
inzichten nog veranderen.
Australopithecus = verzamelnaam voor versch. subsoorten van
mensachtigen.
- Één v.d. oudste mensachtigen.
- Gelijken nog sterk op mensapen qua uiterlijk.
- Leefden uitsluitend in oostelijk en zuidelijk Afrika.
Lucy = skelet van rechtop lopende vrouw gevonden te Hadar (Ethiopië) in 1974.
- Een v.d. belangrijkste archeologische vondsten.
- Één v.d. oudste en meest complete skeletten van voorloper mens.
- Australopithecus
Homo Habilis = handige mens.
- Had beduidend groter hersenvolume.
- Eerste die werktuigen gebruikte en vervaardigde.
Homo Erectus = eerste wereldreiziger.
- Gebruikte en beheerste vuur als eerste en verfijnde steenbewerking.
- Ging actief op jacht.
Homo neanderthalensis = directe voorganger in Europa van moderne mens,
maar niet onze directe voorouder.
- Even intelligent als huidige mens.
- De man van Spy
Homo sapiens = moderne mens.
- Vandaag enige mensensoort op deze planeet.
3
, 5. De nomadische samenleving
Kennis van deze periode uiterst beperkt en hypothetisch:
- Aantal archeologische vondsten in uiterst gering.
- Niet altijd duidelijk hoe we ze moeten interpreteren.
- Slechts overblijfselen uit duurzame materialen zijn bewaard gebleven. →
Eerste mens zullen wss vooral materialen uit plantaardige materialen
vervaardigd hebben, maar deze zijn in loop v.d. tijd vergaan.
- Info over denken/gedrag van onze voorouders steunt nog meer op
interpretatie van hedendaagse wetenschappers.
5.1. Voedselvoorziening: rondtrekken om te overleven
Voedsel
In tropen en subtropen: leeft mens van plantaardig voedsel verzameld voor
vrouwen en kinderen, aangevuld met jacht door mannen.
→ In (sub) tropische gebieden moest men rondtrekken omwille van uitputting van
plantaardig voedsel en beschikbaar water
Noordelijker gebied: meer afh. van jacht, zeker in winter.
Vb. Rendier: vlees, botte, gewei, pezen, darmen en huid voor voedsel, kleding, naaigerief,
schoeisel, tenten en gereedschap.
- Homo habilis: aaseter
- Homo erectus: jaagde op grote zoogdieren
- Neanderthalers: getrainde jagers
→ In noordelijker gebied moest men rondtrekken om wild te volgen.
Onze voorouders leefden nomadenbestaan: waren zwervers, leefden in clans
(groepen van ca. 30 man).
Klimaat
Invloed klimaat en klimaatsveranderingen op mens waren zeer belangrijk:
voortbestaan mens hing af van planten en dieren in omgeving. → Klimaat werd
gedomineerd door opeenvolging van ijstijden en tussenijstijden.
5.2. Werktuigen en wapens
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper phebesmets. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 82956 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen