Samenvatting Traditie en vernieuwingen (15de-18de eeuw)
10 keer bekeken 0 keer verkocht
Vak
Geschiedenis
Instelling
2e Graad
Beschrijving:
Dit document behandelt de belangrijkste historische ontwikkelingen in Europa van de 15de tot de 18de eeuw, met een focus op tradities en vernieuwingen in kunst, cultuur, religie, en wetenschap. Het biedt een gedetailleerd overzicht van de Renaissance en het Humanisme, de opkomst van ...
DEEL 2- Hoofstuk 1: Een mens van de wereld
1.Het ontstaan van het humanisme en de renaissance
1.1 Italië: de bakermat van de renaissance(=wedergeboorte van kunst, cultuur, kennis enz. uit de
Klassieke Oudheid)
Humanisme en de Renaissance brachten een verandering op het gebied van
-literatuur
-wetenschap
-kunst.
Kunstenaars bezochten en onderzochten antieke overblijfselen.
Ook voor schrijvers was de inspiratie uit de oudheid nooit ver weg.
De kunst uit de oudheid werd een gemakkelijke inspiratiebron in Italië omdat er veel antieke
overblijfselen waren.
Veel werken van klassieke auteurs waren terechtgekomen in West-Europa door: -overlevering(=de
werken werden via kopieën doorgegeven naar andere generaties) -Door de Byzantijnen
die vluchtten naar Italië. -Door de Arabische
kopieën(De moslims hadden bij de veroveringen de bestaande cultuur niet vernietigd maar
geïntegreerd in hun eigen cultuur.)
Petrarca* schreef een dankwoord aan het hoofd van het kantoor van Buitenlandse zaken in
Constantinopel voor het ontvangen van een werk van de Griekse schrijver Homeros. Hij was extra blij
omdat de Griekse versie van het werk dichter bij de oorspronkelijke versie kwam, voor humanisten
was de zoektocht naar authentieke klassieke teksten zeer belangrijk.
1.2 Het mecenaat(=rijke burgers/heersers die kunstenaren onderhouden en opdrachten geven)
(Op het schilderij ‘La Primavera’ van Botticelli* is de opdrachtgever zelf
afgebeeld als Mercurius.)
In de 15de eeuw bestond Italië uit verschillende gebieden. Al van de
middeleeuwen waren deze gebieden belangrijke handelscentra en sommige
stedelingen die daardoor welgesteld waren wouden hun rijkdom ook laten zien.
Daarom werden ze mecenas* en ondersteunden ze kunstenaars en geleerden
van de Renaissance en het Humanisme.
2. Kenmerken van het humanisme en de renaissance
2.1 Ad Fontes: de zoektocht naar de ware tekst
2.1.1 De oude teksten bezorgden de humanisten kopzorgen
Boccaccio* verteld over oude manuscripten. Oude boeken werden heel slecht/ niet
bewaard/onderhouden.
Erasmus zegt dat de teksten vol zitten met fouten: Foute vertalingen, schrijffouten, slordig schrijven.
Hij was een humanist en heeft het nieuwe testament volledig gezuiverd van fouten.
2.1.2 De historische tekstkritiek
Door taalstudie*(=het begrijpen en onderzoeken van een taal) en vergelijking van verschillende
versies probeerden humanisten de teksten te zuiveren van fouten en de oorspronkelijke tekst uit de
oudheid te herstellen.
, De humanisten ontwikkelden de tekstkritiek*(=het is een manier om oude teksten te bestuderen en
te begrijpen. Het gaat erom fouten te vinden en te corrigeren in oude versies van documenten. Dit
helpt ons om de oorspronkelijke versie van de teksten te vinden.)
Het humanisme was geen beroep maar eerder een levensbeschouwing. Ze waren een gemengde
groep van geleerden uit verschillende disciplines en streefden naar kritisch denken en debat. Het is
een manier van denken die de mens centraal stelt. Het draait om respect voor mensen, het
aanmoedigen van leren en denken, en het streven naar een rechtvaardige en vriendelijke wereld.
Een algemene kritische gesteldheid was voor hen belangrijk.
More* en Machiavelli* zijn naast Erasmus ook een belangrijk auteurs uit deze periode.
2.2 Inspiratie en imitatie
2.2.1 Beeldhouwkunst
Beeldhouwers bewonderden de KO maar kopieerden niet klakkeloos, ze wouden het ideale, perfecte
menselijke lichaam afbeelden zoals David van Michelangelo. Ze verdiepten zich in de kennis van de
anatomie en deden beroep op modellen om het menselijk lichaam zo realistisch en precies mogelijk
weer te geven. Deze beelden waren in tegenstelling tot de middeleeuwen losstaand en
driedimensionaal.
2.2.2 Architectuur
Bouwelementen uit de KO namen een belangrijke plaats in zoals rondbogen en koepels.
Bv: Palazzo* Pitti
2.2.3 Schilderkunst
Renaissanceschilders hadden geen voorbeelden uit de oudheid omdat er niks bewaard was gebleven
maar ze lazen en bestudeerden wel de auteurs uit de oudheid en zo beeldden ze de goden en
godinnen uit de KO af.
In de middeleeuwen werden vooral religieuze thema’s besproken. In de
renaissance vooral mythologische thema’s uit de KO.
2.2.4 De mens centraal
Mirandola* zegt dat God men heeft geschapen zodat zij geen grenzen
beperkt en de zodat de mens zijn eigen grenzen schept volgens zijn eigen
wil. De mens heeft onbegrensde mogelijkheden.
Renaissancekunstenaars tonen meer aandacht voor de individuele mens door hun werken te signeren
en door vaak zelfportretten te maken zoals de Mona Lisa door Da Vinci, (hij was schilder, architect,
beeldhouwer, humanstisch wetenschapper en uitvinder,) daarom is hij een homo universalis: een
nieuwsgierige geest die in heel wat domeinen geïnteresseerd was en kennis had opgedaan.
Antropocentrisme: geloof dat de mens centraal staat in de samenleving en zelfstandig kritisch kan
nadenken. Humanisten en renaissancekunstenaars waren verbonden door hun geloof in het
antropocentrisme.
3. Het humanisme en de renaissance buiten Italië
3.1 Christelijke humanisme
Vanuit Italië verspreiden de ideeën van het humanisme zich door o.a. de boekdrukkunst en de
uitgebreide briefwisseling. Erasmus werd een centraal figuur, hij stichtte het drietalencollege in
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper annapiqueur. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,36. Je zit daarna nergens aan vast.
