Geschiedenis samenvatting historische context 3 en 4
h3 china 1842- 2001
3.1 einde van een regionale grootmacht (1842- 1911)
- de moderne vorm van imperialisme die verband hield met de industrialisatie
- de opkomst van emancipatiebewegingen
- de opkomst van politiek- maatschappelijke stromingen; nationalisme
- vormen van verzet tegen het west- europese imperialisme
Begin 19e eeuw bestuur niet veranderd sinds 15e eeuw. Hoofd van china was de keizer, droit divin.
Beschouwde zichzelf als de zoon van de hemel. Afkomstig van de qingdynastie.
Ambtenaren (mandarijnen) was alleen voor rijke families. Zij hadden het geld voor studie om het
verplichte staatsexamen af te leggen. In het examen kennis van het confucianisme getest. Dit stond
voor dat een land alleen in harmonie kon leven wanneer iedereen zich aan zijn meerdere zou
onderwerpen. Daarom werd de hiërarchische structuur geaccepteerd voor lange tijd.
Eind 18e eeuw kreeg china problemen die het centrale bestuur en de amtenaren schaden. Er waren
verschillende hongersnoden. -> bevolking nam sterk toe maar de landbouwproductie niet.
Onvrede bevolking werd versterkt door corruptie ambtenaren -> opstanden in 19e eeuw
Het verouderde leger van de qingkeizer hield de opstand maar net. Het leger had het ook lastig met
de grenzen te bewaken. Europese mogendheden wilde china overnemen. Modern imperialisme
Sinds 16e eeuw beperkte handel tussen china en europa. Europeanen hadden in die tijd
bewondering voor de chineese machtige en ontwikkelde cultuur. Chinezen zagen de europeanen als
barbaren. Daarom beperkte zij de handel met hun.
Gevolg van de industrialisatie in europa -> voorloper op technologie vergeleken met china. China
had een handelverbod. De britten negerden dit en smokkelde opium het land in. Keizer liet het
opium in 1839 in beslag nemen en vernietigen. Aanleiding tot opium oorlogen (1839-1860).
-> china verloor beide oorlogen en moest ongelijke verdragen (nanking verdrag) tekenen. Franse en
britten kregen toegang tot meer handel in kuststeden. Gingen zelf de dienst uit maken in sommige
steden. Zij hieven belasting en spraken recht over eigen mensen bv in hong kong. Vs, rusland en
japan gingen dit ook doen. Sloten ongelijke verdragen namen overheidstaken over.
-> keizer verloor steeds meer macht, bevolking boos op buitenland maar ook op keizer
Bevolking merkte dat china een achterstand had en wilde dat een land een westers model aanhield.
Ambtenaren hielden dit tegen. Westen steeds machtiger en overheid steeds zwakker. Oorzaak voor
opstanden. Sociale tegenstellingen, corrupte ambtenaren en etnische spanningen. Grootste volk de
han en andere volkeren.
, Taipingopstand (1851- 1864); midden, zuiden en oosten van china in de as gelegd. Leider zag zichzelf
als broer van jezus, door god gestuurd. Wilde einde aan de qing dynastie. Keizer geen han-chinees
en spande samen met westerlingen.
Nianopstand (1853-1868); noorden van china. Hongerleidende boeren verenigden en begonnen
plundertochten. Streefde naar sociale en politieke gerechtigheid -> emancipatiebeweging
-> beide opstanden werpte de qingregime niet om
Zelfversterkingsbeweging was een belangrijke hervormingsbeweging. Zij vonden dat het qingregime
alleen kon blijven bestaan door militair en bestuurlijk opzicht. Staatsexamen werd afgeschaft en
opstellen grondwet. Uiteindelijk niet gelukt
Bokseropstand (1899): landloze boeren in opstand tegen westerse aanwezigheid. In een vlaag van
nationalisme vielen ze missionarissen aan en hun bezittingen. Blokkeeerden ambassades in beijing.
In 1900 gesteund door keizerin weduwe cixi. Westerse pakten opstand hard aan. Zware
herstelbetalingen aan qing regime. Oorzaak voor haat vanuit chinese bevolking naar keizerlijk
bestuur. Ook doordat de hervormingsbewgingen waren mislukt. Doordat te weinig geld. Vertrouwen
weg vanuit de bevolking en militairen.
Nationale revolutie (1911): kleine opstand groeide uit tot nationale revolutie. Eind aan keizerlijk
bewind. Leger steunde keizer niet meer en greep zelf de macht
3.2 ontstaan van de volksrepubliek china (1912- 1949)
- de opkomst van emancipatiebewegingen
- de opkomst van politiek- maatschappelijke stromingen; liberalisme, nationalisme, socialisme,
confessionalisme en feminisme
- de rol van moderne propaganda- en communicatiemiddelen en vormen van massaorganisatie
- het in de praktijk brengen van de totalitaire ideologieën communisme en fascisme/ nationaal-
socialisme
- vormen van verzet tegen het west- Europese imperialisme
- de verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van een wapenwedloop en de
daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog
Bevolking wilde na revolutie een westers model. Sun yat-sen zijn ideologie bestond uit nationalisme
(alle volken herenigen voor weerstand tegen europezen), democratie (macht bij volk, verkiezingen
en grondwet) en socialisme (bestrijden van sociale misstanden, communisten hebben andere
opvatting). Dit was ideologie, niet de werkelijkheid. Hij richtte een nationalistische partij op.
1912 china een republiek met sun als president. Verkiezingen die zijn partij won. Sun kwam niet echt
aan de macht. Generaal yuan shikai accepteerde de uitslag niet. Hij vervolgde nationalisten en nam
de macht over. Sun trok zich terug. Hij stond mantsjoerije af aan japan. Bevolking ontevreden over
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper suzeheuvel. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,16. Je zit daarna nergens aan vast.
