Twee criteria om vast te stellen dat individuen tot dezelfde soort behoren:
Overeenkomst in uiterlijke kenmerken
De mogelijkheid om vruchtbare nakomelingen te kunnen krijgen
Soort: een groep organismen die bij voortplanting vruchtbare nakomelingen krijgt
Tegenwoordig wordt er gebruikt gemaakt van DNA-onderzoek om te achterhalen of twee
organismen tot dezelfde soort behoren.
Soortnamen bestaan uit twee delen:
1. Geslachtsnaam (met hoofdletter)
2. Soortaanduiding (met kleine letter)
Voorbeeld: Passer domesticus en Passer montanus, zij behoren niet tot dezelfde soort.
Binomiale naamgeving: naamgeving die een geslachtsnaam en soortaanduiding bevat
Ondersoort: een geografisch afgescheiden groep soortgenoten met iets afwijkende kenmerken
Extra letter of woord na de soortaanduiding
Wel dezelfde soort
Salix cinerea, ondersoort: Salix cinerea oleifera
Taxonomie: de wetenschap die soorten indeelt in groepen
Taxonomen
Tegenwoordig worden domeinen als grootste groep gebruikt.
Taxonomie plaatst organisme bijeen in steeds grotere groepen:
organismen → soorten → geslachten → families → orden → klassen → afdelingen → rijken → domeinen
Rassen: door het fokken van dieren of het kweken van planten ontstaan variaties
Rassen maken geen onderdeel uit van de taxonomie.
Domeinen, elk met eigen ribosomaal RNA:
Archaea (prokaryoten, eencelligen zonder kernmembraan)
Bacteriën
Eukaryoten
Bij prokaryoten ligt het cirkelvormige DNA los in de cel. De bouw van het celmembraan bij archaea
wijkt af van dat van beide ander groepen. Het membraan bestaat uit een enkele laag fosfolipiden
met lange vetachtige staarten.
De celmembranen van bacteriecellen en eukaryote cellen hebben een dubbele laag fosfolipiden.
Eukaryote cellen hebben het DNA in een celkern.
Uiterlijk geeft niet altijd de familierelatie weer.
Biologen gebruiken DNA-onderzoeken voor een betrouwbaardere indeling van soorten.
Genen die met een constante snelheid muteren, vormen voor biologen een moleculaire klok. Met
behulp hiervan kunnen ze vaststellen welke soorten verwant zijn en hoelang die soorten al op aarde
zijn.
, Hoe meer verschillende mutaties biologen in het gen aantreffen, hoe minder nauw verwant de
soorten zijn en hoe langer geleden ze van een gemeenschappelijke voorouder zijn gesplitst.
Hybriden: levensvatbare nakomelingen van ouders van verschillende soorten
Meestal onvruchtbaar (Zonkey)
Twee soorten kunnen alleen jongen krijgen als hun DNA voor een groot deel gelijk is.
Ongeslachtelijke voorplanting: jongen krijgen zonder paring
Het criterium van vruchtbare nakomelingen vervalt bij deze soorten
§6.2
Populaties: groepen organismen van dezelfde soort in een bepaald gebied.
Populatiegrootte: aantal exemplaren in een populatie
Je kunt dieren tellen om dit te weten
De populatie grootte schatten is een beter haalbare werkwijze bij het tellen van kleine organismen.
Vangst-terugvangst methode: vangen van dieren, ze merken en dan terugzetten daarna na enkele
dagen weer dieren vangen
N = totale populatie
n1 = organismen na 1e keer tellen
n2 = organismen in totaal na 2e keer vangen
n3 = organismen met merkteken na 2e keer vangen
N
n1 • n 2
=
n3
Populaties achterhalen kan bijvoorbeeld door:
Tellen van holen
Tellen van poep
DNA-onderzoek (poep/vacht/etc.)
Toeneming van een soort door geboorte en immigratie. → grote hoeveelheiden individuen van een
soort. → Sterfte, afschieten en emigratie zorgen voor berkleining van de populatie. → Stabilisatie van
het aantal individuen, een aantal dat niet meer of minder wordt.
Territorium: het gebied dat een mannetje verdedigt tegen ander mannetjes
Beperkende factor: van alle factoren die een populatiegrootte bepaeln, is er altijd één die de groei
van de populatie het meest belemmert
Genetische diversiteit: de genetische variatie in een populatie
De inbreng van andere genen maakt de kans dat de populatie een bepaalde ziekte overleeft
groter.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper coriendejong. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.