Ik ben in plaats van naar de lessen te gaan, thuis aan de slag gegaan met het boek en de powerpoint. Er staat veel bijkomende info in aangezien de powerpoints zeer globaal bleven. Door deze samenvatting vond ik het examen heel makkelijk en kon ik alles invullen. An Vermeersch gaf dit vak. Er is ook...
inleiding tot het internationaal
recht
DEEL I
H1: wat is internationaal recht?
internationaal recht nationaal recht
streven naar harmonisering van omvat normen die betrekkingen
nationaal recht en invoering tss staat en haar
gemeenschappelijke rechtsonderhorigen regelen
minimumbescherming/minimumstan
daard
bv. internationale
mensenrechtenstandaarden
internationaal publiekrecht VS internationaal privaatrecht:
synoniem internationaal publiekrecht = internationaal recht
internationaal privaatrecht:
gedrag van individuen met grensoverschrijdend element
o Franse man huwt met Russische vrouw in Nederland
gaat om regels van nationaal recht
o welk nationaal recht is van toepassing?
o welke rechtbank is bevoegd?
o op welke wijze wordt het vonnis in een vreemd lang
tenuitvoergelegd?
toenemende harmonisering (vroeger: elk land eigen regels) staten
leggen via verdrag gemeenschappelijke IPR-regels vast
o gevolg: onderscheid tss IpubliekR en IprivaatR is minder
afgelijnd
H2: internationaal recht als een horizontaal en
onvolmaakt systeem
horizontaal = iedereen op zelfde niveau/onvolmaakt (onvolledig) = alles
wat men opricht leidt niet tot ‘een nieuwe staat’
instemming ‘staten’ = enige ‘oorspronkelijke’ subjecten van
internationaal recht = cruciaal
consensualisme tss soevereine staten recht dat oorspronkelijk
wordt gecreëerd door staten die elkaar soevereine gelijken zijn <->
verticale rechtsorde = hiërarchische structuur waarbij regels van
‘hogerhand’ worden opgelegd en afgedwongen
geen centrale wetgever:
o staten kiezen zelf weke internationaalrechtelijke verplichtingen zij
opnemen kiezen zelf of ze al dan niet gebonden willen zijn door
bepaald verdrag
, o Algemene Vergadering van de Verenigde Naties: plenaire
orgaan dat alle VN-leden samenbrengt = GEEN centrale
wetgever hun resoluties fungeren als AANBEVELINGEN (niet
bindend)
o VN-Veiligheidsraad: waken over vrede en veiligheid = GEEN
centrale wetgever hun resoluties zijn wel bindend
o UITZONDERING: toekennen van vergaande wetgevende
bevoegdheid aan Europese instellingen = wel een ‘centrale
wetgever’ gebeurt uitzonderlijk
geen centrale rechter:
o ontstaan geschil = nagaan of betrokken staten hebben
ingestemd dat dit geschil op internationaal niveau wordt
onderworpen
kunnen deze instemming verlenen:
ad hoc, specifiek voor bepaald geschil
op voorafgaande/duurzame basis
o staten kunnen zich vrij terugtrekken uit VN-Zeerechtverdrag of
erkenning van verplichte rechtsmacht van het Internationaal
Gerechtshof intrekken
geen centrale afdwinging:
o geen ‘wereld-politieagent’
o Veiligheidsraad:
mag optreden bij ‘inbreuk vrede’, ‘bedreiging vrede’,
‘daad van agressie’ en dus NIET t.a.v. iedere breuk
(art. 39 HVN)
blijft inherent politiek orgaan
DEEL VI
H1: kenmerken
internationale organisatie = ‘afgeleide’ subjecten van internationaal recht
gemeenschappelijke kenmerken internationale organisatie:
samenwerkingsverband volkenrechtelijke subjecten (staten +
internationale organisaties)
nastreven gemeenschappelijke doelstellingen
oprichtingsverdrag: verkrijgen van eigen internationale
rechtspersoonlijkheid
eigen organen met daarin vertegenwoordigers van meerdere staten
organisatiegeboden kenmerken:
lidmaatschap (volwaardig):
vroeger voorbehouden voor staten, nu ook voor internationale
organisaties
open vs gesloten
o open: alles staten kunnen lid worden, zonder
voorwaarden (bij meerderheid van bestaande leden
instemmen) bv. De Verenigde Naties
o gesloten: beperkt tot staten die aan bepaalde criterie voldoen
(geografische ligging, religie, taal, economische activiteit bv.
de EU, Raad van Europa, de NAVO
, universeel vs regionaal: geografische reikwijdte van de organisatie
o universeel: iedereen kan lid worden over de hele wereld
o regionaal: niet iedereen kan lid worden gebaseerd op je ligging
bv. EU, AU (Afrikaanse Unie)
subregionaal: organisaties die slechts deel van continent
bestrijken
regio-overschrijdend: lidmaatschap reikt verder dan
continent zelf
geassocieerd lidmaatschap: entiteit kan deelnemen aan werkzaamheden
van organisaie zonder daadwerkelijk stemrecht te hebben bv. Vlaanderen
= geassocieerd lid van Wereldtoerismeorganisatie
hierin dan weer onderscheid tss gewone WN en bevoorrechte WN
einde lidmaatschap:
staat/organisatie houdt op met bestaan
vrijwillige terugtrekking
o uitdrukkelijke bepaling (Art. 50 VEU)
Lidstaat geeft Europese Raad kennis periode van 2
jaar waarin wordt onderhandeld over voorwaarden vd
terugtrekking
o ook: zware procedure inzake uitsluiting lid dat ernstige
schending begaat
eenparige beslissing (alle LS zijn het met elkaar eens)
doel:
algemeen vs functioneel
o algemeen: algemene agenda bv. EU, VN
o functioneel: specifiek bevoegdheidsdomein bv.
volksgezondheid (WHO), milieuorganisaties
bevoegdheden:
specialiteitsbeginsel/attributiebeginsel = beschikken enkel over de
bevoegdheden die hen door de opgerichte staten zijn toegewezen
toegewezen vs impliciet
o toegewezen: attributiebeginsel
o impliciet: niet expliciet toegekend maar ook noodzakelijk zijn
om taak uit te oefenen
intergouvernementele vs supranationale organisaties: mate waarin
staten al dan niet stuk soevereine beslissingsvrijheid afstaan
o intergouvernementeel: staten houden controle over datgene
waartoe zij zich verbinden
o supranationaal: bevoegdheden uitoefenen verplichtingen
creëren voor leden, zonder dat elk lid met elke beslissing moet
instemmen
voorbeeld par excellence : de EU (6 criteria)
organen bestaan (deels) uit personen die niet
louter optreden voor hun staat handelen in
Europees belang
meerderheidsbeslissingen
organen kunnen bindende beslissingen nemen
, sommige beslissingen zijn directe gevolgen voor
particulieren
oprichtingsverdrag + secundaire besluitvorming =
eigen rechtsorde
onafhankelijk rechtelijk orgaan waakt over
geldigheid van handelingen instellingen en
naleving besluiten door staten
organen:
plenair/dagelijks bestuur/secretariaat
o plenair: hoogste orgaan waarin alle leden vertegenwoordigd
zijn ‘Algemene Vergadering’ komen 1/2 keer per jaar
samen
algemene beleid, budget, toelating nieuwe leden
o dagelijks bestuur: beperktere omvang waarin niet alle leden
vertegenwoordigd zijn ‘Raad van Bestuur’
o secretariaat olv Secretaris-Generaal administratie of
politieke rol
organisaties met eigen rechterlijk orgaan = uitzonderlijk
besluitvorming:
unanimiteit/meerderheid/consensus
o unanimiteit: iedere stem moet hetzelfde zijn
o meerderheid: meerderheid vd stemmen beslist (QMV =
qualified majority voting)
o consensus: enkel aanvaard wanneer niemand bezwaar heeft
en dus iedereen akkoord is
financiën:
lidmaatschapsbijdragen (1 of 2 keer per jaar)
andere inkomsten (donaties)
H3: de VN en haar hoofdorganen
algemeen:
opgericht na WO II
ondertekenen van VN-Handvest
193 leden ‘vredelievende staten’
secretaris-generaal = Antonio Guterres
doel:
o handhaven internationale vrede en veiligheid
o sociale, culturele en humanitaire samenwerking
o bevorderen eerbied rechten van de mens en fundamentele
vrijheden
praktijk: enorme evolutie sinds oprichting: nieuwe thema’s zoals
milieubescherming, strijd tegen aids en terrorisme
17 SDG’s wereldwijd duurzame ontwikkeling (periode 2015-2030)
o opvolger van de MDGs (Millennium Development Goals)
hoofdorganen: art. 7 HVN
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper studentrechtspratijk006. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.
