Inhoud
Hoofdstuk 1: bouwstenen van een discipline en een praktijk .................................................................7
1.2 het teken als basis voor betekenisvol communiceren ...................................................................7
1.2.1 semiotiek.................................................................................................................................7
1.2.2 teken, tekensysteem en tekenindeling ...................................................................................7
1.3 elementen van het communicatieproces ......................................................................................9
1.3.1 communicator .........................................................................................................................9
1.3.2 boodschap...............................................................................................................................9
1.3.3 encoderen en decoderen ........................................................................................................9
1.3.4 Transmissie, kanaal en medium ............................................................................................10
1.3.5 ontvanger ..............................................................................................................................10
1.3.6 wanneer is een communicatieproces geslaagd? ..................................................................11
1.4 communicatiemodellen ...............................................................................................................11
1.4.1 communicatiemodel van Laswell (1948) ..............................................................................11
1.4.2 communicatiemodel van Shannon en Weaver (1949) .........................................................12
1.4.3 Balansmodel of ABX-model van Newcomb (1953) ...............................................................12
1.4.4 communicatie model van Schramm (1954) ..........................................................................13
1.4.5 communicatiemodel van Gerbner (1956) ............................................................................13
1.4.6 communicatiemodel van Jakobsen (1960) ...........................................................................14
1.4.7 een circulair communicatieproces: Het procesmodel van Oomkes (2000) ..........................15
1.5 verschillende visies op het communicatieproces ........................................................................15
1.5.1 Transmissievisie ....................................................................................................................15
1.5.2 rituele visie of het expressiemodel .......................................................................................16
1.5.3 Attentievisie of het publiciteitsmodel...................................................................................16
1.5.4 receptievisie ..........................................................................................................................16
1.5.5 twee theoretische scholen (Fiske) ........................................................................................17
1.6 vormen van communicatie ..........................................................................................................17
1.6.1 intrapersoonlijke communicatie ...........................................................................................17
1.6.2 interpersoonlijke communicatie ...........................................................................................17
1.6.3 massacommunicatie .............................................................................................................18
1.6.4 non-verbale communicatie (metacommunicatie) ................................................................18
Hoofdstuk 2: The Young and the Restless: ontwikkeling van communicatiewetenschappen als
discipline ................................................................................................................................................19
2.2 communicatiewetenschappen: een academische discipline? .....................................................19
2.4 ontstaan en ontwikkeling van communicatiewetenschappen als discipline ...............................19
2.4.1 de voorlopers in het denken over communicatie .................................................................19
2.4.2 institutionalisering van de communicatiewetenschappen ...................................................20
2.4.3 administratief en kritisch onderzoek ....................................................................................20
2.5.1 het Paradigmabegrip.............................................................................................................21
2.5.3 Paradigma’s in de communicatiewetenschappen ................................................................21
2.6 Theoretische diversiteit in de communicatiewetenschappen .....................................................22
2.6.1 de notie ‘theorie’ ..................................................................................................................22
2.6.2 Classificeren van theorievorming .........................................................................................22
Hoofdstuk 3 coming age ........................................................................................................................23
3.1 inleiding........................................................................................................................................23
3.2 massamaatschappij......................................................................................................................23
3.2.1 contextualisering...................................................................................................................23
3.2.2. concepten en ideeen in het denken over de maatschappij ................................................24
3.2.3 massamaatschappijtheorie ...................................................................................................25
3.2.4 kritieken en evaluatie............................................................................................................25
3.3 Propaganda ............................................................................................................................26
3.3.1 de propagandatheorie van Laswell ................................................................................26
3.3.2 paradigma van kritische propagandastudies .................................................................26
3.3.3. paradigmatische strijd .........................................................................................................27
Hoofdstuk 4: mainstreamparadigma .....................................................................................................28
4.2 de mosterd van communicatiewetenschappen: leentjebuur bij andere disciplines ...................28
4.2.1 funtionalisme en functionalistische mediatheorie ...............................................................28
4.2.2 De actiegerichte benaderingen en interpretatieve theorie ..................................................30
4.2.3 Psychologen en cognitieve dissonantie ................................................................................31
4.2.4 Sociolinguïstiek .....................................................................................................................32
4.3 Media en publiek: van machtige media naar limited effects en weer terug .........................33
4.3.2 machtige media: de sequel ...................................................................................................34
Hoofdstuk 5: alternatieve kritische paradigma......................................................................................36
5.1 inleiding........................................................................................................................................36
5.2 marxistische benadering ........................................................................................................36
.......................................................................................................................................................36
5.2.2 onderbouw en bovenbouw ..................................................................................................36
5.3 kritische theorie en de Frankfurter schule ............................................................................37
5.3.1 origine en onderzoeksprogramma .......................................................................................37
5.3.2 de culturele dimensie en het functioneren van de cultuurindustrie ...................................37
5.3.2 Politieke dimensie en de teloorgang van de publieke sfeer .................................................38
5.3.4 kritieken ................................................................................................................................38
5.4 politieke economie van communicatie ..................................................................................38
5.4.1 kritische politieke economie .................................................................................................38
5.4.3 onderzoeksprogramma .........................................................................................................39
5.4.4 kritieken .........................................................................................................................39
5.5 Cultural studies ............................................................................................................................39
5.5.1 oorsprong ..............................................................................................................................39
5.5.2 twee paradigma’s ..................................................................................................................40
5.5.3 onderzoeksprogramma .........................................................................................................41
5.5.4 kritieken ................................................................................................................................41
5.6 post-benaderingen .................................................................................................................41
5.6.1: postructuralisme ..................................................................................................................41
5.6.2 creatieve consumptie............................................................................................................42
5.6.3 postmodernisme ...................................................................................................................43
Hoofdstuk 6: Nieuwe tijden, nieuwe media en nieuwe theorieën? ......................................................43
6.1 inleiding........................................................................................................................................43
6.2 media en communicatietechnologie: een onderzoeksmatig niemandland. ...............................43
6.3 diffusie van technologische innovaties ........................................................................................44
6.4 Mediumtechnologische benaderingen ........................................................................................45
6.5 informatiemaatschappijtheorie ...................................................................................................46
6.5.1 verschillende perspectieven op het vraagstuk van de informatiemaatschappij ..................46
6.5.2 de netwerkmaatschappij ......................................................................................................48
6.6 ‘nieuwe’ metatheorieën ..............................................................................................................50
6.6.1 new media theory .................................................................................................................50
6.6.2 Practice Theory .....................................................................................................................50
6.6.3 Mediatization ........................................................................................................................50
Hoofdstuk 7: sociaalwetenschappelijke metatheorieën: de krachtlijnen .............................................51
Hoofdstuk 8: een historisch perspectief op media en communicatie: een sociale evolutie .................51
8.3 voorlopers van communicatie- en media- technologieën: orale en schriftelijke cultuur. ...........51
8.3.1 orale cultuur: gesproken taal ................................................................................................51
8.3.2 schriftelijke cultuur ..............................................................................................................52
8.4 printmedia ...................................................................................................................................52
8.4.2 de dagbladpapers .................................................................................................................53
8.5 beelden en beeldmedia ...............................................................................................................54
8.5.1 registratie van beeld: fotografie ...........................................................................................54
8.5.2 de illusie van beweging: film en cinema ...............................................................................55
8.5.3 van het grote naar het kleine scherm: televisie ...................................................................55
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper aeneasdelamper05. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,16. Je zit daarna nergens aan vast.