Accounting Information Systems - Colleges
Hoorcollege 6 februari 2024:
Toetsing:
- Geschreven tentamen (NIET VIA TESTVISION!). Open boek tentamen. Onderwerpen van het
tentamen komen terug in de colleges.
- Groepsopdracht. Deadline: laatste week. 15 pagina’s, 6 hoofdstukken (lay-out is bepaald),
max. 4 studenten. Groepen worden gemaakt op vrijdag, maar je kan je eigen groep maken als
je elkaar kent.
Introductie van Accounting Information Systems
Gebaseerd op financial accounting, maar nu veel niet-financiële informatie, die ook belangrijker
wordt. Dus benaming ‘Accounting’ is een beetje misleidend. Bijv. CO2-emissies, claims over uitstoot.
Foundations: dinsdag.
Cycles: vrijdag. Bijv. productie, sales, etc.
Foundations:
- Simons Levers of Control (strategische controle).
- COSO: management controle. COSO internal control framework (control environment, risk
assessment, control activities, information & communication en monitoring activities). COSO
is de meest belangrijke!
- Spinning top model: tol-model. Van Leeuwen (belangrijk persoon!): om te weten welke
informatie je van het management nodig hebt. Zo kan je AIS creëren.
- Integrative thinking: niet alleen winst, kosten en sales, maar ook andere dimensies die voor
AIS van belang zijn.
- Flow chart.
Wat is AIS?
Verzamelt data en die data is opgeslagen in bestanden of databases. Via software kan de data worden
omgezet naar managementinformatie.
Welke data is nodig? Hoe weet ik of ik alle data heb? Belangrijk dat je de goede software hebt.
Door relevante informatie kunnen managers goede beslissingen maken voor de organisatie. Ze
hebben de informatie nodig over de impact op de stakeholders.
Medewerkers hebben informatie nodig om hun dagelijkse taken uit te voeren. Gedetailleerde
informatie. Management heeft helikopterview.
Basispatroon van informatieproces: input (data) → via procedures wordt dit verwerkt met
datacollecties → output (bijv. aantal sales).
Relevantie en betrouwbaarheid zijn het meest relevant.
Betrouwbaarheid kan worden bereikt door: levers of control.
Relevantie kan worden bereikt door: spinning top model.
Niet relevant of betrouwbaar? Niks aan de informatie.
Nauwkeurigheid en volledigheid (en validiteit) zijn meest belangrijke elementen bij betrouwbaarheid.
Vermijden ook fouten. Betrouwbaarheid gaat om interne controle.
,Precisie, tijdloosheid en begrijpelijkheid zijn de belangrijkste elementen van relevantie.
Verschillende soorten informatie voor verschillende doeleinden: informatie voor het maken van
beslissingen, informatie om je werk te doen, informatie om te checken of de organisatie in control is.
Doelen kunnen variëren: strategisch, tactisch, operationeel; doelen gerelateerd op effectiviteit en
efficiëntie. Daarom niet één methode om in controle te zijn, maar afhankelijk van de aard van het
doel.
COSO-framework
- Beheersomgeving: ethische waarden. Code of conduct, voorbeeldgedrag
topmanagement/CEO.
- Risicobeoordeling: ook over doelen. Doelen stellen. Risico is een negatief iets dat je ervan kan
weerhouden doelen te bereiken. Fraude(driehoek).
- Controlactiviteiten.
- Informatie en communicatie.
- Monitoren van activiteiten: gaat alles volgens planning?
Verschillende levels in AIS.
Spinning top model / tol model
VERWERKEN IN PAPER!
Een manier om te bepalen wat de managementinformatiebehoeften zijn in een bepaalde periode.
Enkel de formele informatie! Bijv. winst-en-verliesrekening.
Informele informatie: praten tegen klanten of medewerkers. Ook belangrijke informatie maar lastig
de betrouwbaarheid te constateren.
Van boven naar beneden: missie → kritische succesfactoren → doelen gebaseerd op impact, risico en
kansen → doelstellingen → aard van het proces en de structuur (waardeketen) → managementstijl
→ cultuur.
Allen afhankelijk van de stijl van de organisatie.
Werkcollege 9 februari 2024:
Docent: Michiel Rovers.
Stakeholders profijt bij accounting information systems; informatie. Externe informatiebehoefte.
Betrouwbare informatie. De leiding heeft de informatie eigenlijk niet nodig (enkel goedkeuring).
Verschil: shareholder-model (geldbelang) en stakeholder-model (andere belangen; waarde in en uit
onderneming (anders dan geld)).
Interne belanghebbende bij (betrouwbare) informatie: management,
Kubus-model/COSO-model: wat impliciet de veronderstelde opdrachten zijn die stakeholders hebben
gegeven aan het management. Compliance met regels en regulaties. Vanuit die opdrachten
behoeften aan informatie.
ESG-model: environment, social and governance. Hoe heb jij je bedrijf ingericht als onderdeel van het
maatschappelijk netwerk? Meer in het stakeholder-model.
, Zou je als manager behoefte hebben aan onbetrouwbare informatie? Ja. Onder welke
omstandigheden? Als er geen informatie is, is het nuttig om toch iets aan informatie te hebben; beter
iets dan niks. Zelf oordelen of het betrouwbaar genoeg is en je ermee kan oordelen.
Als manager fraude gepleegd, dan behoefte aan onbetrouwbare informatie.
Dus twee redenen waarom je onbetrouwbare informatie zou willen: fraude of als er geen informatie
beschikbaar is.
Wat valt onder accounting? Verantwoordelijkheid nemen en verantwoording afleggen. Breder dan
financiële boekhouding die gecontroleerd wordt. Er dient dus ook een
verantwoordelijkheidsstructuur te zijn (opdrachtgever en terugkoppelaar).
Agent-principle model: zeggenschapsverhouding. Asymmetrie van informatie; de agent weet meer
dan de principle. Agent ontvangt de opdracht: omdat hij meer direct bij het project betrokken is,
weet hij meer. Principle geeft de opdracht. Wat zegt dat over de betrouwbaarheid van informatie?
Gebrek aan vertrouwen van principle bij agent.
Rol accountant: kijken of informatie betrouwbaar is.
Alle bovengenoemde past in het agent-principle model. Dus accounting is agent-principle model.
Leiding van het bedrijf bepaalt wat er gebeurd in een bedrijf. Proces.
Proces: chronologische volgorde van stappen, vorm van ordening en coördinatie. Gericht op het doel.
Duidelijke definitie van het doel; zonder is het onmogelijk om te weten of iets goed of fout gaat.
Doelgerichte reeks aan samenhangende activiteiten.
P → D → C → A-cyclus: plan, do, check, act. Deming/management-cyclus. Plannen, laten uitvoeren,
laten controleren, stuurt eventueel bij (act kan waarde 0 hebben).
Plan waarde 0? Waarde van bedrijfsvoering gaat omlaag, want niemand weet wat hij/zij moet doen.
Truc achter goede bedrijfsvoering is een goed plan.
Augurkenkoning: serie over bedrijf waarbij plan in het hoofd van directeur zit. Pionier.
Leren: nadat je het geleerd hebt, vertoon je ander gedrag dan daarvoor. Omdat je op andere dingen
de nadruk legt.
Leiding stuurt informatie en verwacht verantwoordingsinformatie. Betrouwbaarheid gaat dus twee
kanten op: zowel gestuurde informatie als verantwoordingsinformatie.
In toekomst kijken: beoordeling maken hoe toekomst zal zijn. Onbetrouwbare/onzekere informatie.
Wanneer je vasthoudt aan het agent-model, kan je concluderen dat de verantwoordingsinformatie
niet volledig betrouwbaar kan zijn. In praktijk duur om betrouwbaarheid van informatie te
garanderen; dus afweging maken of dit het waard is.
Basisidee is dat je beide informatiebronnen betrouwbaar wilt hebben.
Veel concepten die we leren, gaan over hetzelfde. Dus probeer de overlap te zien.
Wat bepaalt of een manager een individuele transactie (van een klant) goed-/afkeurt? Alle informatie
nodig om een oordeel te kunnen vellen.
Welke afdeling van een bedrijf vormt vooraf een oordeel uit? Management. Management bepaalt
welke producten aan wie verkocht worden. Management maakt vooraf keuzes: op deze manier, als
we dit plan volgen, zijn we een winstgevend bedrijf.