Uit de wetenschappelijke revolutie in de 17e eeuw, volgde een algemene revolutie in het
denken; de verlichting. Ontwikkelde mensen vonden dat de wetenschap domheid omzette in
kennis en inzicht. Mensen gingen meer met het verstand en de rede dingen begrijpen en
verbeteren. Ook kwam rationalisme opzetten waar verlicht werd gedacht, niet alleen over de
wetenschap maar ook over de politiek en het recht. Aanhangers zeiden dat vrijheid een
voorwaarde voor vooruitgang was. De verlichting kwam opzetten in de eind 17e eeuw en
verspreidde zich snel over Westers Europa. Parijs werd een belangrijk centrum van de
verlichting waar veel schrijvers, wetenschappers en filosofen als Rousseau, Montesquieu en
Voltaire bijeen kwamen. Uit zulke bijeenkomsten kwam ook de Encyclopedie uit voort. Met
deze kennis werd het rationalisme beter toepasbaar. Naast politiek en wetenschap werd er
ook verlicht gedacht over godsdienst, en vonden mensen dat godsdienstoorlogen lieten zien
tot welke ellende godsdiensten leidde. Pruisische koning Frederik de Grote, ook verlicht
denker, vond dat alle religies dezelfde rechten moesten hebben. Mensen die niet in een
godsdienst geloofden waren atheïsten, maar er waren ook mensen die godsdiensten
belachelijk vonden maar geen atheïst waren. Deïsten, zoals Voltaire, vonden wel dat god de
wereld had geschapen maar dat hij niet meer ingreep. Ze vonden ook dat de aarde sinds
haar schepping verliep volgens vaste natuurwetten.
Er was in begin 18e eeuw ook grote ongelijkheid waar geestelijken en adel alle voorrechten
hadden. Niet alle verlichte denkers hadden daar moeite mee. Voltaire bijvoorbeeld vond dat
maar 10% van de bevolking recht had op rationeel nadenken en dat de rest het gezag
moesten volgen. Rousseau vond wat anders, namelijk dat elk mens dezelfde natuurlijke
rechten had en allemaal dezelfde gelijkheid had. Op het gebied van politiek kwam John
Locke met het idee dat vorsten de macht niet van god kregen, maar de soevereiniteit van het
volk moesten krijgen. Zo kon de overheid de mensenrechten, natuurlijke rechten van
mensen, beschermen. In zo’n rechtstaat stond de overheid niet boven de wet, maar moest
zich net als de burgers eraan houden. Rousseau meende dat het volk de soevereiniteit in
handen had, en dat de regerering het gezag moest uitoefenen. De volkssoevereiniteit was de
algemene wil, iets anders dan de wil van de meerderheid. Montesquieu kwam op de Trias
Politica (Driemachtenleer), waar de wetgevende, uitvoerende en de rechterlijke macht
gescheiden waren en elkaar controleerden, om zo van corruptie af te komen.
Voor de Franse Revolutie was er een Ancien Régime waar veel minder vrijheid was voor de
burgers, regeert door Lodewijk de 14e, 15e en 16e. In Frankrijk heerste nog een
standenmaatschappij waar de adel en geestelijken voorrechten hadden, de lage adel de
arme boeren uitperste en de bourgeoisie naast de stad niks te zeggen had. De koning van
Pruissen Frederik de Grote had hier afschuw van en was een vertegenwoordiger van het
Verlicht Absolutisme. Hij had nog steeds alle macht, maar handelde in belang van het volk.
Hij vond zich geen dienaar van god, maar dienaar van het volk. Ook had adel in Pruissen nog
voorrechten.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper gcf. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.