De groepscode
Hoofdstuk 1..5
Hoofdstuk 2.1 en 2.2
Hoofdstuk 4
Hoofdstuk 5.1 t/m 5.3
Handboek groepsdynamica
Hoofdstuk 5
5.5 – Determinanten van groepsvorming
- Waarom lid worden van een groep?
o Taakgerichte redenen
Aantrekkelijkheid van groepsdoelen (bijv. politieke groep, actiegroep etc.)
Aantrekkelijkheid van groepsactiviteiten (afweging: wat kost het, wat levert
het op?)
Privédoelen bereiken via de groep (bijv. opleiding volgen
o Sociaal-emotionele redenen
Leden van een groep zijn aantrekkelijk. Factoren:
Nabijheid en contact; overeenkomende persoonseigenschappen;
sympathie, vriendschap etc.
- De taakgerichte en sociaal-emotionele redenen bepalen samen de aantrekkingskracht van
een groep. Dit heet de ‘cohesie’. Beide aspecten kunnen elkaar versterken of afzwakken.
- Waarom lid worden van een groep (samenvattend): omdat mensen de groep zien als een plek
die tegemoetkomt aan eigen belangen en behoeften.
5.6 – Fasen van groepsontwikkeling
- Zesfasenmodel:
1. Voorfase
2. Oriëntatiefase
3. Invloedsfase
4. Affectiefase
5. Fase van de autonome groep
6. Afsluitingsfase
5.7 – Voorfase (fase 1)
- Vanuit de groep gezien ligt de oorsprong buiten de groep. Ontstaan van een groep is moeilijk
te beschrijven.
- Voorfase: groep wordt ontworpen, grenzen en doelen worden aangegeven.
- Onzichtbare interventies: interventies die voor groepsleden zelf niet zichtbaar zijn, maar toch
moeten plaatsvinden omdat de groep anders nooit kan functioneren.
- Groepsbegeleider en deelnemers hebben vooraf vragen: hoop/vrees waar zie ik tegenop,
waar zie ik naar uit?
, 5.8 – Oriëntatiefase (fase 2)
- Beginfase van de groep. Groepsleden tonen zich afhankelijk van de leiding.
- Vragen en onzekerheden over de eigen positie in de groep = centraal. Fase wordt afgesloten
als ieder zijn plaats heeft gevonden in een taakstructuur.
- Inclusie: groepsleden worden geconfronteerd met de vraag of ze wel of niet bij de groep
horen binnen of buiten.
5.9 – Wat speelt bij start van groepen
- Onzekerheid naar de andere mensen in de groep
- Onzekerheid naar de taak, doelstelling en de werkwijze
- Een gevoel van onveiligheid
- Een fase van oriëntatie (wat zal mijn positie zijn, strijd om macht etc.)
- Signalen van afhankelijkheid en hulpeloosheid
- Inclusievragen (wie horen er wel en niet bij de groep, wat vraagt het lidmaatschap van mij?)
- Parallelfase (ieder is nog voor zich en naast elkaar bezig, gericht op de leider. Geen
boodschap aan elkaar).
5.10 – Drie manieren om een groep te starten
- Inhoud
o Geven van informatie over thema of agendapunt
o Geven van informatie over de doelstelling en taak van de groep
o Verhelderen van het thema of onderwerp
o Enz. enz.
Focus = cognitief gericht, op het denken van de deelnemers
Groepen waarin het ‘hoofd’ centraal staat (cursusgroepen, lesgroepen etc.)
- Procedure
o Benoemen van programma: wat te doen / bespreken
o Opstellen van agenda
o Vragen om aanvullingen
o Aangeven van huisregels
o Enz. enz.
Focus: structuur- en handelingsgericht
Groepen waarin de ‘handen’ centraal staan (focus op aanleren nieuw gedrag)
- Relatieopbouw
o Persoonlijke kennismakingsronde
o Vertellen van verhaal of gedicht
o Opbouwen van band met groep
o Enz. enz.
Focus: ervaringsgericht
Groepen waarin het ‘hart’ centraal staat (procesgroepen, ervaringsgroepen)
5.11 – Invloedsfase (fase 3)
- Onderlinge betrekkingen (betrekkingsniveau) komen meer centraal te staan. De groep
vervangt de opgelegde leiderschapsstructuur door een passende eigen invloedsverdeling
- Inclusievragen worden: vragen rondom controle: m.b.t. macht, dominantie, gezag,
verantwoordelijkheid (machtsfase).
- Invloedsverdeling: wie heeft het voor het zeggen. Vragen rond eigen positie.
- Groep wordt cohesiever, keerpunt in de groepsontwikkeling.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper meesteruitzeeland. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,36. Je zit daarna nergens aan vast.