Publiek en privaat: gescheiden werelden?
Vergelijking tussen publieke en private organisaties
- Verschillen
o Doel, missie
o Financiering (winst)
o Toegang (tot faciliteiten, diensten, informatie)
- Overeenkomsten (globaal)
o Organisatiestructuur, functieverdeling, bureaucratie
o (vgl private kliniek/publiek ziekenhuis, openbaar onderwijs/bijzonder
onderwijs)
o Maatschappelijke verantwoording
Verschillen in waarden tussen overheid – bedrijf
Bedrijf Overheid
Leiderschap Verantwoording
Winst Algemeen
belang
Efficiëntie Behoorlijkheid
Effectiviteit Rechtmatigheid
Innovatie Zorgvuldigheid
Eigen belang Roeping
Resultaten Regels
Exit Voice
Aanpassing Anticipatie
Geheimhouding openbaarheid
Functie bedrijfsleven
- Economisch
o Groot belang daarom administratieve lasten trachten te beperken
- Maatschappelijk
o Ontwikkeling en innovatie
o ‘Charity’
Rollen overheid in relatie tot bedrijfsleven
- Wetgeving, Beleid, Handhaving, Rechtspraak, Financiering
(ontwikkeling/subsidies), Samenwerking (PPS)
Overheid & private sector in relatie tot veiligheid
- Eisen aan veiligheid -> Veiligheidszorg (intern, maar met maatschappelijke
belangen)
- Gezamenlijk optreden -> Bij evenementen, rampen, crises
1
,Soorten veiligheidsnetwerken
Modellen van lokale veiligheidsnetwerken
Netwerken waaraan ook burgers Institutionele netwerken
deelnemen
Preventi 1 Preventieve, informele 3 Preventieve institutionele
ef netwerken netwerken
Reactief 2 Gemengde toezichtnetwerken 4 Reactieve institutionele
netwerken
Publiek – private samenwerking
- Vindt plaats in:
o Gezondheidszorg
o Infrastructuur
o Onderwijs
o Veiligheidszorg
- Voor al deze domeinen geldt dat het steeds gaat om een publiek goed en
dat regulering hiervan geen taak voor de ‘markt’ is
- Publiek belang = belang voor de samenleving als geheel (i.t.t. bepaalde
individuen of groepen)
Publiek-private samenwerking houdt in een juridisch gestructureerd
samenwerkingsverband tussen 1 of meer overheden en 1 of meer
privaatrechtelijke rechtspersonen dat zich richt op het ontwikkelen en doen
uitvoeren van een gezamenlijke strategie voor het realiseren van een
beleidsproject.
Verschijningsvormen PPS
1. Concessie-/contractvorm / markt-pps = aanbesteden, geven opdracht
o In de veiligheidssector vooral van toepassing op preventie, zoals
toezicht door beveiligers in de openbare ruimte
2. Alliantiemodel / partnerschap – PPS
o Netwerk-PPS
Gezamenlijk vaststellen doelen, maar geschieden
verantwoordelijkheden, overheid stelt dwingend beleid vast,
private partij draagt hooguit bij aan uitvoering (hoe)
Partijen bepalen gezamenlijk doelen (beleid) en leggen deze
gezamenlijk vast (wat)
Kansen PSS
- Meer vrijheid voor samenwerkende partijen om invulling te geven aan een
project
- Elke partij kan doen waar hij goed in is
- Stimuleren innovatie, waardoor bijvoorbeeld meer mogelijkheden om
expertise te vergaren mbt complexe vormen van criminaliteit (bv
cybercriminaliteit)
Knelpunten PSS
- Beheersbaarheid
o Botsend beleid (tussen beleid mbt samenwerking en beleid eigen
organisatie
- Wederzijds onbegrip
o Kennis/informatie/netwerk delen kan alleen bij vertrouwen
- Capaciteitsproblemen, prioritering
2
, - Fragmentatie en commerciële belangen private sector
- Informele omgang tussen individuen als basis voor samenwerking
o Mogelijk gevaar voor continuïteit samenwerking
- Wet- en regelgeving, met namen AVG
Randvoorwaarden voor PPS
- Heldere probleemanalyse
- Alle partijen zijn eigenaar van het probleem: gedeelde belangen/
wederzijdse afhankelijkheid
- Duidelijkheid over financiële middelen
- Communicatie, verwachtingsmanagement: optimale informatie-
uitwisseling
- Wederzijds vertrouwen
Randvoorwaarden specifiek mbt alliantiemodel
- Verschillen tussen partijen zijn een mogelijke bron van vernieuwing
- Er moet oog zijn voor spanningen voortkomend uit culturele verschillen
tussen samenwerkende organisaties
- Actoren die onderdeel zijn van het probleem moeten worden betrokken bij
de oplossing
- Er moet tijd worden uitgetrokken vormen van een netwerk tussen de
betrokken organisaties
Bedreigingen PPS
- Aantasting rechtsbescherming door ‘quasi-strafrecht’
- Mogelijke criminalisering van niet-strafbaar gedrag
- Een voorbeeld van een vorm van PPS waarin deze bedreiging zichtbaar is:
Collectieve winkelontzegging (CWO), onderdeel van KVO
Voorbeelden van projecten waar ook burgers bij betrokken (zouden kunnen) zijn
Project Onderwerp
Hack-Right Alternatieve straffen voor jongeren voor eerste
cyberdelict
Shitzooi Interactieve game om sexting preventief tegen
te gaan
Proeftuin verzekeringsfraude Tegengaan verzekeringsfraude
Gamechangers Challenges in het cyberdomein voor jongeren
Taskforce Zeeland/West- Aanpak georganiseerde misdaad
Brabant
Hack-right
- PPS tussen politie, OM, Bureau Halt, Raad voor de Kinderbescherming,
Reclassering, Min JenV, bedrijven, wetenschappers en ethische hackers
- Gebaseerd op ‘what works’ beginselen
- Er wordt een vervangende straf opgelegd, waarbij private instanties
voorzien in leerwerkplekken voor de jonge delinquenten
- Eerste resultaten zijn positief
Shitzooi
- PPS tussen het OM, de Nationale Politie, Zorgverzeraars Nederland en
Vakbond voor Verzekeraars
- Het gaat om wederzijdse informatie- en kennisdeling en ondersteuning van
de publieke instanties.
3