In het document vind je een complete samenvatting van hoofdstuk 9 scheikunde vwo 5 (Chemie Overal). Per paragraaf staat alles wat je moet weten overzichtelijk voor je opgeschreven.
§9.2 Basen in water
Basen
De pH van een basische oplossing is groter dan 7. Om te bepalen of een oplossing
basisch is kun je net als bij zuren gebruik maken van een indicator, maar je kunt ook
een pH-meter gebruiken.
Een base is een deeltje dat H+ kan opnemen. Een basische oplossing bevat OH—- ionen.
Sterke en zwakke basen
Bij een zwakke base treedt met water een evenwichtsreactie op:
CH3COO— (aq) + H2O (l) ⇄ CH3COOH (aq) + OH— (aq)
Als een zwakke base een H+ opneemt, ontstaat een zwak zuur dat weer een H+ kan
afgeven zoals bij CH3COO— en CH3COOH. Ze vormen een geconjugeerd zuur-basepaar.
Bij een sterke base krijgt je een aflopende reactie met water:
CaO (aq) + H2O (l) → Ca2+ (aq) + 2 OH— (aq)
§9.3 Formules en namen van basen
Ionen als basen
Veel basen zijn negatief geladen ionen. Deze ionen komen vrij wanneer een zout oplost
in water en ze reageren dan als een base. In Binas tabel 49 staan veel basen,
gerangschikt naar toenemende basesterkte.
De sterkste basen staan onderaan. De basen boven H2O zijn theoretische basen, ze
reageren niet met water. De basen die tussen OH— en H2O staan zijn zwak, er treedt
een evenwichtsreactie op met water. De basen die in de tabel onder OH— staan zijn
sterk en reageren dus aflopend met water.
Er staan geen zouten in Binas tabel 49, maar de ionen staan wel in de tabel. Om te
weten of een oplossing van een zout basisch is, moet je op zoek gaan naar het
negatieve ion in het zout, niet naar het zout zelf. Vervolgens bepaal je of het zout goed
of slecht oplost, bijvoorbeeld door gebruik te maken van Binas tabel 45A.
Een goud oplosbaar zout met een sterk basisch ion
Binas tabel 45A geeft aan dat het zout Na2O reageert met water. In dit zout zit de
sterke base O2—. Als het zout in water oplost reageren de O2—-ionen aflopend met water.
Je schrijft dit in een reactievergelijking op: Na2O (s) + H2O (l) → 2 Na+ (aq) + 2 OH— (aq)
, Als een goed oplosbaar zout een sterke base bevat, staat in de reactievergelijking de
formule van het zout.
Een slecht oplosbaar zout met een sterk basisch ion
In het slecht oplosbare zout koper(II)oxide zitten ook O2—-ionen. Er komen maar weinig
ionen in oplossing als je dit zout in water brengt. Er verloopt geen reactie tussen de
base en water.
Een goed oplosbaar zout met een zwak basische ion
We hebben het goed oplosbare zout natriumfluoride. Als je dit zout oplost in water, dan
krijg je natriumionen en fluoride-ionen:
NaF (s) → Na+ (aq) + F— (aq)
De fluoride-ionen staan in tabel 49 als zwakke base, er treedt dus evenwichtsreactie op:
F— (aq) + H2O (l) ⇄ HF (aq) + OH— (aq)
Bij een goed oplosbaar zout met daarin een zwak basisch ion, schrijf je dus 2
vergelijkingen op. Eerst een oplosvergelijking, dan een reactievergelijking van het
zwakke basische ion met water.
Een slecht oplosbaar zout met een zwak basisch ion
In het slecht oplosbare zout magnesiumfluoride zitten ook fluoride-ionen. Er komen
maar heel weinig fluoride-ionen in oplossing als je dit zout in water brengt. Er verloopt
geen reactie tussen de base en water.
Meerwaardige basen
Het fosfaation is een meerwaardige base PO43— is een zwakke base, dus het evenwicht
zal naar links liggen:
PO43— (aq) + H2O (l) ⇄ HPO42— (aq) + OH— (aq)
HPO42— is een veel zwakkere base en de tweede reactie waarbij HPO42— een H+ opneemt,
zal vrijwel niet optreden.
Een meerwaardige zwakke base neemt meestal maar 1 H+-ion op van water. De
tweede reactie noteer je dus niet. Vaak kun je aan de lading van een ion zien hoeveel
H+-ionen het kan opnemen. Zo is het fosfaation een driewaardige base, maar dit klopt
niet altijd. Er zijn negatief geladen ionen die niet basisch zijn. Zo is het
waterstofsulfaation (HSO4—) geen base, ondanks de negatieve lading.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper danaemirthe. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
