Dit is een samenvatting voor het vak staatsrecht. De samenvatting is gemaakt uit het boek praktisch staatsrecht. Het boek is van het 5e druk en komt uit het najaar 2021. Met deze samenvatting heb ik een 8.7 gehaald op mijn tentamen!
,Hoofdstuk 1
Kenmerken van de staat:
We spreken van een staat als er een gemeenschap is van mensen op een bepaald
grondgebied, waarover een organisatie het hoogste gezag uitoefent.
Grondgebied:
Het grondgebied van een staat, het territorium, kent grenzen.
Dit zijn grenzen die met de buurlanden zijn vastgelegd.
Bijvoorbeeld de grens tussen Nederland en Duitsland in 1815.
Gemeenschap:
De gemeenschap wordt gevormd door mensen die daartoe
behoren vanwege hun afstamming of die op een eigen verzoek
de nationaliteit van de staat hebben verkregen. Zo’n
gemeenschap kan bestaan uit mensen met een verschillende
taal, godsdienst, cultuur en geschiedenis die zich met elkaar verbonden voelen. Bijvoorbeeld
het volkslied.
Gezag:
Dit principe stelt dat de staat exclusieve controle heeft over zijn grondgebied en het recht
heeft om geweld te gebruiken om orde te handhaven en recht te handhaven, om te
voorkomen dat burgers voor eigen rechter spelen.
Soeverein: de staat kan in beide betekenissen worden beschouwd als een zelfstandige en
ondeelbare eenheid. Dit houdt in dat zowel het grondgebied van de staat als het gezag van
de overheid niet opgesplitst kunnen worden; ze vormen samen een ondeelbare eenheid.
Rechtspersoon: de Nederlandse staat is een rechtspersoon naar burgerlijk recht. Dit
betekent dat de staat, net als een persoon, zelfstandig drager is van rechten en plichten en
als staatsmacht kan optreden in het juridische verkeer
binnen Nederland en in contact met andere staten.
Algemeen belang:
De overheid zorgt niet alleen voor orde en handhaving, maar
ook voor het algemeen belang. Dit betekent simpelweg dat
de overheid beslissingen neemt die goed zijn voor de
meeste mensen en voor het land als geheel.
De overheid vervult haar taken door als wetgever op te
treden, door de staat te besturen en door middel van een
rechtspraak.
In Nederland wordt het publiekrecht onderverdeeld in het staatsrecht, het bestuursrecht en
het strafrecht. Staatsrecht gaat over hoe de staat is georganiseerd en hoe de overheid
optreedt, inclusief de belangrijke rechten van burgers.
Het Koninkrijk der Nederlanden:
Nederland was ooit deel van het Koninkrijk der Nederlanden, met koloniën zoals Nederlands-
Indië, Suriname en de Nederlandse Antillen. Indonesië en Suriname werden in 1945 en 1975
onafhankelijk. Aruba werd in 1986 een zelfstandige staat, maar bleef bij het Koninkrijk. In
2010 werden de Nederlandse Antillen opgeheven. Curaçao en Sint-Maarten werden
, zelfstandige staten, terwijl Bonaire, Sint-Eustatius en Saba BES-eilanden werden en een
soort overzeese gemeenten binnen Nederland.
Bronnen van het staatsrecht:
Het statuut voor het Koninkrijk der Nederlanden: Het Statuut voor het Koninkrijk der
Nederlanden regelt de organisatie van het Koninkrijk en de relaties en samenwerking tussen
Nederland en de overzeese delen van het Koninkrijk. Het behandelt kwesties die het gehele
Koninkrijk aangaan, zoals het handhaven van onafhankelijkheid, verdediging van het
koninkrijk en buitenlandse betrekkingen. Wetten die gelden voor het hele Koninkrijk worden
rijkswetten genoemd.
Grondwet: Regelt de inrichting en het functioneren van de Nederlandse staat, inclusief de
verdeling van staatsmacht. Het is de hoogste wet in Nederland en biedt extra zekerheid
omdat het moeilijker te wijzigen is dan gewone wetten.
Organieke wetten: Specifieke wetten die door de regering en de Staten-Generaal worden
vastgesteld en de inrichting en bevoegdheden van bijvoorbeeld provincies en gemeenten
regelen.
Gewoonterecht: Ongeschreven rechtsregels die deel uitmaken van het staatsrecht, zoals de
vertrouwensregel die bepaalt dat een minister of regering moet aftreden als ze het
vertrouwen van het parlement verliest.
Verdragen en Europese regelgeving: Internationale verdragen en Europese regelgeving die
rechtstreeks van kracht zijn in Nederland en invloed hebben op het Nederlandse staatsrecht.
Jurisprudentie: Uitspraken van rechters die bestaande rechtsregels verduidelijken en
toepassen op concrete gevallen, waardoor ook nieuw staatsrecht wordt gevormd.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper aleynatosun. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
