Voorbeeld van de inhoud
Contractenrecht – Week 3Onderwerp: Algemene voorwaarden
1. Literatuur
R&O, Hoofdstuk 2 (nr. 76) en Hoofdstuk 6.
Klik, Hoofdstuk 9 (par. 9.1, 9.3 en 9.4).
Brunner, Noot HR 31 december 1993, NJ 1995, 389 (Matatag/De Schelde).
Snijders, Noot HR 6 april 2001, NJ 2002, 385 (VNP/Havrij).
Hijma, Noot HR 1 oktober 1999, NJ 2000, 207 (Geurtzen/Kampstaal).
Hijma, Noot HR 14 juni 2002, NJ 2003, 112 (Bramer/Hofman Beheer BV).
Verkade, Conclusie HR 18 juni 2004, NJ 2004, 585 (Kuunders/Swinkels).
2. Jurisprudentie
HR 31 december 1993, NJ 1995, 389 (Matatag/De Schelde).
HR 1 oktober 1999, NJ 2000, 207 (Geurtzen/Kampstaal).
HR 6 april 2001, NJ 2002, 385 (VNP/Havrij).
HR 14 juni 2002, NJ 2003, 112 (Bramer/Hofman Beheer BV).
HR 18 juni 2004, NJ 2004, 585 (Kuunders/Swinkels).
HR 2 december 2011, NJ 2011, 574 (Echoput/X).
HR 21 september 2012, LJN BW6135 (X/X).
3. Korte omschrijving
Vaak worden er in de praktijk algemene voorwaarden van toepassing verklaard op een contract. Niet
zelden ontstaat er dan achteraf een discussie over de vraag of die algemene voorwaarden eigenlijk
wel van toepassing zijn, gegeven de onduidelijke manier waarop die van toepassingverklaring in het
kader van de totstandkoming van het contract heeft plaatsgevonden. Wat ook nog wel eens voorkomt
is dat beide partijen denken dat hun eigen algemene voorwaarden van toepassing zijn en dat daar
achteraf strijd over ontstaat. De te beantwoorden vraag is derhalve: hoe worden algemene
voorwaarden op een geldige manier op een contract van toepassing verklaard en hoe lost het recht
discussies op waarin partijen twisten over de vraag of en welke algemene voorwaarden van
toepassing zijn verklaard op het contract? Dat is de eerste belangrijke vraag die in deze week centraal
zal staan.
Door algemene voorwaarden op hun contract van toepassing te verklaren, geven partijen een
nadere invulling aan de inhoud van hetgeen zij zijn overeengekomen. Zoals we in week 1 zagen, kan
die inhoud worden begrensd door de redelijkheid en billijkheid. In deze week zullen we zien dat die
begrenzing voor wat betreft de inhoud van algemene voorwaarden nader staat uitgewerkt in de wet.
Dat betekent dat een beroep op de wet onder omstandigheden tot gevolg kan hebben dat een in de
algemene voorwaarden opgenomen onredelijk bezwarend beding terzijde moet worden gesteld. Hoe
dat precies in zijn werk gaat, leert u deze week.
1
,4. Opdrachten
Er zijn twee grote problemen, waarvan eentje onderverdeeld kan worden in twee onderdelen. Als je
deze problemen boven de stof zet, dan moet je eigenlijk als je een casus hebt één van die problemen
kiezen en een oplossing hierop toepassen.
Twee problemen:
1. Zijn de voorwaarden van toepassing? Met andere voorwaarden zijn zij overeengekomen?
2. Zijn de voorwaarden in het beding al dan niet vernietigbaar? (Art. 6:233 BW)
- Inhoudstoetsing
- Informatieplicht
Het probleem dat je krijgt en de casus posities die je moet beheersen, zal altijd leiden tot een van die
situaties. Als we het hebben over de toepasselijkheid dan gaat het of de voorwaarden überhaupt van
toepassing zijn. Je hebt aanbod en aanvaarding nodig om een overeenkomst te kunnen sluiten (Art.
6:217 BW) en om het helemaal compleet te maken heb je natuurlijk ook een geldige rechtshandeling
nodig.
De algemene voorwaarden is dan wel niet een overeenkomst, maar die moet wel overeengekomen
zijn, dit is een afspraak en hier geldt aanbod en aanvaarding ook. Hiervoor heb je Art. 3:33 BW nodig,
dit is de wilsvertrouwensleer en die kan een disculpatie tussen wil en verklaring repareren. Met
andere woorden dat je erop kan vertrouwen dat de ander dit heeft begrepen. Dat kan dus ook spelen
bij de toepasselijkheid van de algemene voorwaarden, erop vertrouwen dat de ander hierop mocht
vertrouwen. Het Echoput arrest uit 2012 speelt hierbij een rol.
Opdracht 1
Pronk is eigenaar van een schip waarmee hij vis vangt op de Noordzee. Hij wil 300 tonnen kopen
om vis te vervoeren. Hij komt in contact met Rosting B.V. Zowel Pronk B.V. als Rosting B.V. zijn
vrijgesteld van de verplichting om de jaarrekening te publiceren en hebben niet meer dan 5
werknemers in dienst. Op 15 januari 2012 stuurt Rosting aan Pronk op diens verzoek een offerte
toe. In de begeleidende brief schrijft Rosting dat de bijgevoegde ‘Algemene voorwaarden Rosting
B.V.’ van toepassing zijn op een eventueel te sluiten overeenkomst. Pronk plaatst op 15 februari
2012 een order bij Rosting voor 300 tonnen. Onder aan deze brief staat in kleine voorgedrukte
letters: “Van toepassing zijn onze algemene voorwaarden te raadplegen bij de Kamer van
Koophandel te Amsterdam.”
Vraag 1
Wiens algemene voorwaarden zijn van toepassing op de overeenkomst?
De casus geeft ons de volgende informatie, vrij veel informatie. Je stelt eerst de vraag: wie, hoe en
waarover? De partijen zijn in deze casus Pronk B.V en Rosting B.V. en deze zijn beiden besloten
vennootschappen. Er staat iets over het aantal werknemers en iets over het jaarverslag, dit
veronderstelt iets en soms krijg je concrete informatie over de hoedanigheid van partijen. Soms gaat
het om een sterkere en zwakkere partij of juist om twee professionele partijen en dat hebben we vrij
uitvoerig gedaan de afgelopen twee weken. Nu krijg je concrete informatie over de werknemers van
2
, een B.V.
- Welk van de drie problemen kan het hier zijn?
De toepasselijkheid is het probleem. Beiden partijen verwijzen naar verschillende algemene
voorwaarden. Het specifieke probleem waar hier naar gevraagd wordt heet de ‘Battle of forms’ en
beiden partijen verwijzen naar hun eigen voorwaarden. Dus dan heb je een probleem, een battle.
De oplossing staat in Art. 6:225 lid 3 BW: De ‘First shot theory’ betekent dat de eerste theorie het
sterkste is en het gaat erom dat de tweede persoon de eerste verwijzing van de hand wordt
verwezen.
- Wie is hier de eerste verwijzer?
Rosting B.V en de tweede is dus automatisch Pronk B.V. Dus de algemene voorwaarden van Rosting
B.V. zijn hier dus van toepasing.
Let op (!) Als je de toepasselijkheid hebt vastgesteld dan zegt dit nog niks over Art. 6:233 BW. Nu is
duidelijk welke algemene voorwaarden voorop wordt gesteld en het zegt verder nog helemaal niks
over of ze ter hand zijn gesteld of dat er iets aan de hand is met de inhoud. Daar moet je die
problemen dus echt uit elkaar houden (!)
- Hoe specifiek moet je verklaren dat je daarvan afwijkt?
In duidelijke bewoordingen, dat kan dus niet in kleine lettertjes boven je handtekening. Je moet dus
in duidelijke bewoordingen aangeven dat dit mijn voorwaarden zijn. Wat je vooral duidelijk moet
opschrijven is dat je de voorwaarden van de ander niet accepteert, dan is het duidelijk dat je de
andere voorwaarden verwerpt.
Echoput/X arrest:
Ging om de algemene voorwaarden. Installatiebedrijf die iets zou installeren. Meerdere offertes
opgestuurd, steeds zaten hier de algemene voorwaarden bij. Ging om twee professionele partijen en
dit is een belangrijk gegeven. Op een zeker moment is de andere partij het er niet mee eens.
HR: Het komt er op neer dat er meerdere malen offertes gestuurd waren waarop stond dat de
algemene voorwaarden van toepassing zijn. De andere partij wist dit niet. Als die offertes elke keer
een verwijzing was meegezonden zijn, dan had die andere partij wel kunnen weten dat die algemene
voorwaarden van toepassing waren. Een mooie verwijzing naar Art. 6:235 BW. Dit geldt wel voor
professionele partijen! Als het om een consument ging, dan was het misschien anders geregeld.
- Snapt iedereen waarom probleem twee over de vernietigbaarheid gaat van het beding in de
algemene voorwaarde? (Art. 6:233 BW)
Je hebt eerst een probleem nodig van de voorwaarden en daarna zou je eventueel kunnen
vernietigen. Als er een bepaalde voorwaarde niet van toepassing is, dan valt er ook niks te
vernietigen. Dus vandaar dat dit ook het tweede probleem is.
Het geeft een grond van vernietiging. Partijen lezen meestal de algemene voorwaarden niet, dus als
er iets in staat wat niet redelijk is, dan moet je wel de algemene voorwaarden kunnen vernietigen.
Dit zijn ook de enige gronden, er zijn geen andere gronden dan genoemd in sub a en sub b.
Er staan ook gronden in Art. 6:248 lid 2 BW Op grond van de beperkende werking van de
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Angeleca. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 83637 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen