CH2202 International Business and Nation-States tutorials
Week 1 – International Business Nation States
Tekst Fitzgerald, Robert. The Rise of the Global Company. Multinationals and the Making of
the Modern World
Internationale business en de historicus
Fitzgerald behandelt rol van internationale bedrijven in geschiedenis en benadrukt invloed
op moderne wereld > traceert opkomst mondiale ondernemingen en wijst op aanzienlijke
impact op wereldeconomie, politiek en samenlevingen.
> Terwijl veel geschiedschrijving zich richt op staten, diplomatie en oorlogen,
onderstreept hij belang van economische en politieke banden.
Industrialisatie in negentiende-eeuws Europa leidde tot zoektocht naar grondstoffen en
daardoor handel over grenzen, gevolgd door invloed van Koude Oorlog en dominantie van
VS op naoorlogse internationale economie.
> liberalisering van markten en grensoverschrijdende investeringen in late
twintigste eeuw versnelden economische onderlinge afhankelijkheid tussen landen,
voornamelijk gedreven door multinationals.
Tekst benadrukt wisselwerking tussen investerende naties en ontvangende landen, waarbij
overheden zowel steun verlenen aan hun bedrijven in buitenland als proberen te profiteren
van investeringen.
Multinationals gezien als krachten voor verandering en dynamiek, maar ook als bronnen van
kritiek > Fitzgerald stelt voor geschiedenis centraal te stellen in studie van multinationals,
met aandacht voor ontwikkeling van interne capaciteiten als cruciaal voor hun succes.
> belang van externe factoren, zoals politieke economie en wereldwijde structuren,
ook benadrukt. Tekst waarschuwt echter voor vasthouden aan continuïteiten in
internationale zaken zonder belangrijke lange termijnveranderingen op te merken.
Tot slot benadrukt belang van geschiedenis in betwisten van beweringen over 'nieuwe' en
bieden van alternatieve perspectieven op hedendaagse gebeurtenissen.
Transnationale geschiedenis en globale krachten
Dit boek valt binnen categorie wereld- of transnationale geschiedenis en geeft voorkeur aan
grensoverschrijdende krachten en gebeurtenissen boven nationale verslagen.
> Het onderzoekt multinationaal ondernemerschap als krachtig voertuig van
wereldwijde verandering en erkent onderlinge verbondenheid van politiek en
economie op internationaal niveau.
Het begint met snelle internationalisering van negentiende eeuw en opkomst van
internationaal economisch systeem, gevolgd door analyse van rol van multinationals in
ontwikkelingen.
Boek onderzoekt 'eerste wereldwijde economie' vóór 1914, terugtrekking ervan tijdens
wereldwijde conflicten en nationalisme, en vergelijkt dit met 'derde wereldwijde economie'
van jaren 1950 en 1960.
,Multinationals uit ontwikkelde economieën domineerden historisch gezien buitenlandse
directe investeringen (FDI) en grensoverschrijdende handel, weerspiegelend technologische,
militaire, diplomatieke en economische voordelen tussen landen en regio's.
> Fitzgerald bespreekt ook perspectieven op 'Westelijke' bepaling van
wereldgeschiedenis en evolutie van moderniteit, waarbij alternatieve visies interactie
tussen Westen en rest benadrukken.
> Landen streven naar FDI om verschillende redenen, waaronder
aantrekken van buitenlandse kapitaal, technologieoverdracht, stimuleren van
economische groei, creëren werkgelegenheid en verbeteren van
concurrentiepositie.
Betekenis: globalisering en multinationals
Globalisering en multinationals vaak bekritiseerd vanwege bedreiging die ze vormen voor
lokale culturen en identiteiten, evenals machteloosheid van gemeenschappen tegenover
grote bedrijven die streven naar winst.
> Milieubeschermers stellen vragen over internationale economie gebaseerd op
economische groei, terwijl tegenstanders van kapitalisme zich verzetten tegen
exploitatief beschouwde grote belangen.
> Voorstanders globalisering zien het als kracht die efficiënte toewijzing van
productieve middelen mogelijk maakt, waardoor zowel bedrijven als landen
voordelen behalen.
Term 'globalisering' ontstond in jaren 1960 en evolueerde tot gangbare term voor mondiale
trends in jaren 1980 en daarna > kan op verschillende niveaus worden beschouwd,
waaronder op gebied van culturen, nationale soevereiniteit, handel en investeringen over
grenzen. > Ondanks claims van 'grenzeloze' wereldmarkt benadrukken critici dat lokale
praktijken en grenzen nog steeds relevant zijn > betwisten einde van macht van
nationale staat.
Tekst benadrukt ongelijkheden in effecten van globalisering > sommige naties meer
profiteren dan andere, en binnen landen verschillen tussen ontwikkelde en minder
ontwikkelde regio's. > term 'multinationale onderneming' verwijst naar bedrijven die activa
in meerdere landen bezitten of beheren, met nadruk op internationale integratie en
onderlinge afhankelijkheid.
Definitie van multinationale onderneming varieert, maar ruime interpretatie omvat
bedrijven met invloed in meerdere landen, zelfs als ze deze niet bezitten. Evolutie van
multinationale ondernemingen omvat verschuivingen in organisatiestructuur en externe
netwerken. > tekst benadrukt dat analyse niet alleen moet kijken naar interne en
externe bedrijfscapaciteiten, maar ook naar context van internationale
economische systeem en nationale staten.
Fitzgerald concentreert zich op fase van directe buitenlandse investeringen (FDI) als
belangrijk moment in ontwikkeling van multinational, waarbij overstappen van export naar
FDI cruciaal punt markeert.
> Bedrijf besluit niet alleen producten naar andere landen te exporteren, maar
ook rechtstreeks te investeren in activa zoals bedrijven, fabrieken of grond in buitenland.
, Het internationale economische systeem, naties en firma’s
Multinationale ondernemingen (MNO's) opereren zowel binnen internationale economische
systeem als binnen nationale economieën > hun rol omvat veiligstellen posities in handels-
en investeringsstromen, deelnemen aan grensoverschrijdende productie- en
distributienetwerken, en handhaven van aanwezigheid in gastlanden.
> begrip van internationaal 'systeem' = complex en omvat verschillende bilaterale en
multilaterale relaties op verschillende niveaus.
> verwijst naar ingewikkelde netwerken van interacties en samenwerkingen
tussen landen op diverse vlakken, zoals politiek, economie en diplomatie.
Historische veranderingen in financiën (internationale banken), (massa)productie,
technologie (transport) en beleid (wetgeving en belasting), vooral sinds negentiende eeuw,
brachten multinationals naar centrale positie in internationale economische systeem >
krachtige nationale staten speelden ook cruciale rol bij vormgeven van voorwaarden voor
internationale economische betrokkenheid.
> dominantie van bepaalde economieën, zoals Groot-Brittannië in negentiende eeuw
en VS in naoorlogse jaren, hadden aanzienlijke invloed op wereldhandel,
kapitaalstromen en technologische overdracht.
Concept kapitalisme en associatie met vrije markten, ondernemerschap en hoge
kapitaalinvesteringen = verbonden met opkomst multinationale invloed > hegemonie van
Amerikaanse investeringen, technologie en management in naoorlogse periode, zonder
formeel rijk, evenaarde/overtrof commerciële leiderschap van Groot-Brittannië in
negentiende eeuw.
> latere deel twintigste eeuw zag toenemende concurrentie van Europese en Japanse
multinationals, evenals verschuivingen in mondiale economische macht naar
opkomende landen.
Multinationals en natiestaten hebben verschillende kenmerken: multinationals richten zich
op multi-territorialiteit, onderlinge afhankelijkheid en grensoverschrijdende integratie,
terwijl staten zich juist houden aan territorialiteit, autonomie en juridische structuren.
> Dynamische relatie tussen rollen omvat wederzijdse samenwerking en
beïnvloeding > ontwikkelingsstadium thuisland verbonden met uitgaande
buitenlandse directe investeringen en invloed van staat op bedrijfsstrategieën van
multinationals is significant.
Internationalisering van bedrijfsleven beïnvloed door verschillen in economische
ontwikkeling tussen landen, waarbij controle overwegend in ontwikkelde en hoge
inkomenslanden blijft. - Relatie tussen multinationals en natiestaten omvat
complexiteiten, waaronder onderhandelingen, infrastructuur- en
veiligheidsoverwegingen. Ondanks erkennen van afhankelijkheid van capaciteiten van
multinationals, verdwijnen natiestaten niet.
Multinationals, als sleutelspelers in transnationale economische betrekkingen, hebben
concurrentievoordelen behaald door economieën te verbinden. Groei van handel sinds
negentiende eeuw en tweede industriële revolutie hebben evolutie van internationaal
zakendoen gevormd.
