Oefententamen 1
1. In de onderstaande mindmap zijn de verschillende soorten omgevingsfactoren in kaart
gebracht met de verschillende ecologische niveaus waarop ze zich manifesteren. De
verschillende ringen visualiseren relaties van binnen naar buiten en andersom met laag-
naar-laag-interacties.
De binnenste cirkel is leeg; welke individuele factoren horen in deze cirkel?
o Medical condition, genetic predisposition & knowledge
o Medical condition, genetic predisposition & personality
o Biological condition, personality & skills
o Biological condition, knowledge & skills
Uitleg: spreekt voor zich. Cirkel stampen!
2.Het Rainbow Model of Health (Dahlgren & Whitehead) onderscheidt net als de mindmap
verschillende ringen met factoren die onze gezondheid kunnen beïnvloeden.
Welke opmerking over deze factoren is juist?
o Onder ‘individual lifestyle factors’ vallen leeftijd, sekse en constitutionele factoren.
o Onder ‘individual lifestyle factors’ vallen leeftijd, sekse en persoonlijkheid.
o Onder ‘individual lifestyle factors’ vallen opleiding, sekse en constitutionele factoren.
o Onder ‘individual lifestyle factors’ vallen opleiding, sekse en persoonlijkheid.
Uitleg: instinker is het woord ‘constitutionele factoren’ wat een ander woord is voor erfelijkheid.
3.Tijdens de coronacrisis zijn vloggers en infl uencers voor de Alleen Samen-campagne door
de overheid ingezet om meer jongeren te bereiken en hen te motiveren om zoveel mogelijk
thuis te blijven. Het ANGELO-model onderscheidt vier typen omgevingen die een relatie
hebben met het individuele (gezondheids-)gedrag.
Tot welk type omgeving behoort deze strategie?
, o socio-cultural environment
o political environment
o physical environment
o economic environment
Uitleg: de sociale-culturele omgeving verwijst naar de normen, waarden, overtuigingen en
gedragingen die gedeeld worden door een groep mensen en die invloed hebben op hun eet-en
beweeggewoonte. In de vraag wordt er beroep gedaan op het bereiken van zoveel mogelijk
mensen om hen te motiveren, dus hoe meer mensen het doen hoe meer mensen zullen volgen.
De instinker zit hem in dat het via de politiek wordt ingezet, wat je verleidt om antwoord B te
kiezen.
4. Tot welk type omgeving behoort ‘belasting op suiker en vet’ (‘fat and sugar taxes’)?
o micro economic environment
o macro economic environment
o micro political environment
o macro political environment
Uitleg: macro= sociaal, economisch, cultureel en fysieke omgeving, weinig invloed, groter en
anoniemer. Micro= gedrag en genetische aanleg, wel invloed, de omgeving waar mensen met
elkaar omgaan, zoals school, sport etc.. Het gaat hier over belasting, dat komt vanuit de politiek
en belasting bevindt zich niet op micro-niveau.
5. Sommige mensen hebben een grotere kans om ernstig ziek te worden als ze besmet zijn
met het nieuwe coronavirus dan anderen. Zo wordt mensen uit risicogroepen, die ouder zijn
dan 70 jaar of volwassenen met onderliggende ziekten, aangeraden om extra voorzichtig te
zijn en de maatregelen goed op te volgen. Ook moeten deze groepen extra beschermd
worden. In de mindmap ‘Gezondheidsgedrag: interactie tussen individu en omgeving’ wordt
de invloed van iemands 'medical condition' op de interactie tussen individu en omgeving
uitgelegd. Beoordeel de juistheid van de volgende twee stellingen hierover.
De medische conditie heeft een indirecte invloed op onze wisselwerking met de
I
omgeving omdat we ons gedrag erop aanpassen.
I De medische conditie heeft een directe invloed op onze wisselwerking met de omgeving
I omdat we de omgeving anders beleven.
o I en II zijn juist.
o Alleen I is juist.
o Alleen II is juist.
o I en II zijn onjuist.
,Uitleg: zie opdr 1.2.1. Medische condities hebben zowel direct-als indirecte invloed op ons. Dit
uit je hoofd knallen. Instinker kan in de toets voorbij komen in de woorden directe- beleving,
indirect gedrag aanpassen. Deze horen bij elkaar. In het tentamen kunnen ze deze definities door
elkaar gaan halen, bijvoorbeeld indirect- beleving. Dit klopt niet!
6. In de psychologie worden alfa- en omegastrategieën bij gedragsinterventies
onderscheiden. Beoordeel de juistheid van de volgende twee stellingen.
I 'Making unhealthful choices more difficult' is een voorbeeld van een alfastrategie
I
'Making the healthy choice easy’ is een voorbeeld van een omegastrategie.
I
o I en II zijn juist.
o Alleen I is juist.
o Alleen II is juist.
o I en II zijn onjuist.
Uitleg: Omega en Alfa zijn omgedraaid. Omega= richt zich op het verminderen van weerstand
tegen een boodschap of gedragsverandering. Alfa= mensen direct proberen te overtuigen door
argumenten of aansporingen. Daarom zijn ze beide onjuist.
7. Tijdens de eerste fase van de uitbraak van de coronapandemie gebeurde er iets bijzonders.
Er was een opvallende run op wc-rollen. In een internationale studie (uitgezet in 22 landen)
werd er een positief verband gevonden tussen persoonlijkheid, de ervaren dreiging van
COVID-19 en het hamstergedrag.
Uit deze studie bleek dat mensen die een hogere dreiging van corona ervaarden en meer
consciëntieus (ordelijk) van aard zijn, een grotere neiging hadden om meer wc-papier in te
slaan.
Hoe is dit resultaat theoretisch het beste te verklaren?
o The way we objectively see our world influences how we interact with our environment.
, o Our objective view of our world is formed by the interaction between our personality and
the external stimuli from the environment.
o Perception is the process by which individuals filter, organise and interpret their
environment in order to give meaning to their reality and to choose an adaptive reaction
to it.
o People who strongly identify with a group will tend to adopt the social norms.
Uitleg: het laatste antwoord klink goed en klopt in theorie ook, maar het gaat er in de tekst niet
over of iemand zich wel of niet identificeert met een groep, maar met de beleving over de
dreiging van Corona. Beleving gaat over perceptie. De eerste twee antwoorden kloppen sowieso
niet, want dat gaat over objectiviteit, terwijl dit subjectiviteit moet zijn.
8. Zoals beschreven in de samengestelde paper ‘The Obesogenic Environment’ bestaat
de built environment uit drie elementen.
Welk element hoort hier niet bij?
o fysiek ontwerp (inrichting, uiterlijk en functie van fysieke elementen en openbare ruimten
in de stad)
o patronen van landgebruik (locatie en dichtheid van woon-, koop-, werk-, industriële en
recreatiegebieden en -activiteiten)
o transportsystemen (gebruikspatronen en fysieke infrastructuur)
o de fysiologische omgeving (chemicaliën, door aarde-, water- en lucht gedragen stoffen,
klimaat enzovoort)
Uitleg: weinig over te zeggen, de drie obesogene elementen uit je hoofd knallen.
9. Met behulp van het onderstaande ANGELO-raamwerk (Swinburn et al., 1999) kunnen de
omgevingsfactoren die van invloed zijn op de voedselinname, worden geordend.
Een maatregel om gezonde voeding te bevorderen is het verplicht stellen van labeling van
voedingsproducten. De Consumentenbond wil graag dat de overheid het voortouw neemt
voor een nieuw logo op de voorkant van de verpakking van voedingsproducten om aan te
geven hoe (on)gezond een product is.
Tot welk type omgevingsfactor behoort deze maatregel?
o Cel 3, politieke micro-omgeving
o Cel 4, politieke macro-omgeving
o Cel 5, economische micro-omgeving
o Cel 6, economische macro-omgeving
