ALLE LESNOTITIES ROMEINS RECHT + GESLAAGD EERSTE ZIT (13/20)
125 keer bekeken 1 keer verkocht
Vak
Romeins recht
Instelling
Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
Boek
Blokwijzer: Romeins recht
Ik heb alle lessen gevolgd en veel genoteerd. Het document is zeer uitgebreid en ik heb er een 13/20 mee behaald in eerste zit. Het boek heb ik amper gebruikt maar de structuur van mijn notities zijn redelijk logisch en zeer duidelijk.
Overzicht:
1. Inleiding
2. Externe geschiedenis: bronnen van het recht
o van de Koningstijd tot heden
3. Interne rechtsgeschiedenis
o De ontwikkeling van subjectieve rechten
o Procesrecht
o Personenrecht
o Erfrecht
o Zakenrecht
o Algemeen verbintenissenrecht
o Bijzondere overeenkomstenrecht: koop-verkoop, huur-verhuur
o De maatschap, de vereniging en de rechtspersoon
4. Algemeen besluit + vragensessie
27/09
HOOFDSTUK 1: Inleiding
- Eigendom als belangrijk recht
- Onteigening
- Rudy Giuliani en Sandy Hook:
Private boete bovenop schadevergoeding -> niet de werkelijk geleden schade
want het gaat over een boete, een bestraffing die je moet betalen aan de person
zelf
Romeins recht voor hedendaagse juristen
Redenen romeins recht leren (4 pijlers)
1. Ontwikkeling van een historisch bewustzijn
- Aandacht vr dynamisch karakter vh recht
- Huidige recht niet de enige mogelijke opl
- Kritische functie vd rechtsgesch
2. RR als component vh universitaire denken -> ligt ad basis van het intelectuele cultuur
a. Romeins juridisch denken
b. Joods-christelijke theologie
c. Griekse wetenschappelijke logica
d. Oosters wiskundig denken
- Boethius (477-524): germaanse volk, gefacineerd door aristoteris denken in
constantinopel -> zijn geschriften nr latijn verlaten (politiek feit) maar hij
werd gedood dus iemand nieuw nodig om het aristoteris denken voort te
zetten
- Arabische vertalingen en teksten van al farabi werden gelezen door avicenna
-> op basis van het aristoteris denken
- Averroes zijn teksten nr latijn vertalld en zijn zo in westerse academische
wereld waar je bv thomas van aquino en juristen die met dat aristoterische
denken aan de slag zijn gegaan
- Invloed aristoreisch denken? Zeer groot, versch keren in versch hoofdstukken
tegenkomen
1
, Romeins recht
13de eeuw invloed wet methode (aristoterisch)
15de eeuw wiskundige traditie
3. Belang van gedeelde rechtshistorische wortels vh europese continent -> helpt andere
rechststelsel beter te begrijpen
- Deel van het Romeinse Rijk
- Doorleven van de Romeinse droom
- Ontwikkeling van een ius commune
- Invloed van gedeelde wortels tot vandaag
• Invloed van Byzantijnse (= Oost-Romeinse) recht in het Westen
Vb.
Nood aan verzoening beide kanten oost west verdeling stond
centraal -> centraal in boek: ius commune graeco-romanum
=> Zoeken wat ons verbindt en niet alleen wat ons scheidt
- nog ruimer dan Europa: vb
1. Ethiopië:
o Arabische vertalingen van Romeinsrechtelijke teksten in islamitische
regio’s
o (wellicht) in vijftiende eeuw op vraag van de Ethiopische keizer Zar’a
Ya’qob (1434-1468) vertaald naar het Ge’ez = Fetḥa Nagaśt
o … en zo al snel ook een belangrijke tekst voor het Ethiopische
rechtssysteem.
1. Japan
o Late 19de eeuw: introductie van Frans en Duits burgerlijk recht in Japan
– zo indirect ook een grote invloed van het Romeinse recht
o Studie van het Romeinse recht vanaf 1874 aan universiteit van Tokyo –
Romeinse recht volgens de Pandektenwissenschaft
o … belangrijk voor interpretatie van het Japanse recht
2. Congo
o 1954: Stichting van de universiteit ‘Lovanium’ in Belgisch-Congo
o Romeins recht als één van de verplichte opleidingsonderdelen
o Nu: Université catholique du Congo + Université de Kinshasa
4. Structuur vd basisbeginselen uit het privaatrecht
2
, Romeins recht
Een eerste kennismaking met de wetenschap van het Romeinse recht
Romeins recht als een wetenschap
o Applicative legal history vs. contemplative legal history
o Juridisch grondslagenonderzoek
Ontwikkelingsgeschiedenis van juridische concepten
In het verleden vaak geïnstrumentaliseerd voor noden
van de tijd, voor het oplossen van conflicten
= applicative legal history
Notities:
Romeinsrechtelijke teksten die daar werden bekeken -> keizer
justinianus (16de eeuw), deed verzameling van rechtelijke
teksten
-> werd gestudeerd om eigen recht vorm te geven
Vb. Durand (actief hof paus):
haalde uit alles van justinianus zijn teksten wat met
procesrecht te maken gehad, kon dit zeer goed
interpreteren
zijn werk noemt iets met spiegel
waarom deed hij aan applicative legal history?
Gebriukte ze niet om gesvh te bekijken maar om vorm te geven
aan zijn eigen curie bij de paus
14de eeuw: Bartolus :
actief in het dossieren + gevr voor zijn advies in
hedendaagse casusen (tijd vd pest)
applicative: romeinse teksten worden gebruikt op
toepassingsgerichtewijze
contemplative: zelfde romeinse teksten maar worden anders
bekeken, begrijpen hoe de samenleving van toen geordend was
o Humanisten (15de-16de eeuw): “terug naar de oudheid”
“Recht van de rede” = “Vernunftrecht” => ahistorisch
Reactie: Historische School => Friedrich Carl von Savigny
(1779-1861)
o Romeins recht als hulpmiddel voor het oplossen van actuele
problemen: “a-historische” benadering => applicative legal
history
Bv. Savigny, System des heutigen römischen Rechts
(1840)
• Dezelfde persoon => mengeling van beide
methoden (contemplative, maar ook
applicative)
3
, Romeins recht
o Studie van het Romeinse recht en zijn ontwikkeling als
dusdanig => contemplative legal history
o Zoeken naar ontwikkelingen binnen het Romeinse recht
van de Oudheid: “neohumanistische” benadering
• Bv. Otto Lenel, Palingenesia Iuris Civilis (1887-1889)
• Op zoek naar interpolaties...
o Recht confronteren met theologische, politieke, sociaal-
economische omgevingsfactoren: “contextuele”
benadering
Wel oppassen met niet-juridische bronnen
over juridische problemen
Notities:
Contemplative legal history is de meest gekozen methode
-> bronnen in hun socio-economische context situeren
Humanisten ginger ervan uit dat we terug nr de oudheid
moesten en werden daar ook voor opgeleid
-> latijn, grieks en hebreeuws leerden zij (3talen college)
o Werken met de bronnen
o Archeologie
o Paleografie: geschriften dateren
o Codicologie: Studie van hoe versch bladen aan elkaar
gevlochten worden
o Tekstkritiek: op zoek naar de ‘oorspronkelijke’ tekst
Kopie of origineel?
Diverse versies in omloop?
Handschriftenfamilies?
=> nood aan een teksteditie
=> Tekstkritiek: als doel versch teksten naast elkaar te leggen
en taalfamilies erin te herkennen
(Transliteratie: belangrijk bij de ontw van handschriften -> 9 de
eeuw tekort aan papier -> papier gerecycleerd (schrijven in
kleinere letter) -> veel teksten (ook juridische teksten) gingen
zo verloren door die recyclage
=overschrijven in een andere geschrift)
o Bij een dergelijke teksteditie => soms ook ‘tekstverbeteringen’
om dichter bij het origineel te komen
Niet altijd voldoende beargumenteerd
Josephus Justus Scaliger (1540-1609)
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper codexje123. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.
