FS kraakbeen week 4
Lesdoelen
De student kan voorbeelden noemen van de verschillende soorten kraakbeen
(REP)
De student kan de opbouw van kraakbeen beschrijven(REP)
De student kan de rol die beweging speelt bij de voeding van kraakbeen uitleggen
(VER)
De student kan de relatie leggen tussen kapselproblematiek en artrose (VER)
Terminologie
Vascularisatie, perichondrium, chondrocyt, chondroblast, collageen, elastine, diffusie,
proteoglycanen, innervatie, watergehalte, propriosensoriek, disci, menisci, elastisch
kraakbeen, hyalien kraakbeen, vezelig kraakbeen, gewrichtskraakbeen, annulus fibrosis,
nucleus pulposus.
* onderaan doc uitgewerkt
Structuren waar kraakbeen aanwezig is:
• Gewrichtskraakbeen
• Kraakbeenverbinding
• Menisci (vezeligkraakbeen, kan wel voor een deel doorbloed worden)
• Disci (vezeligkraakbeen, kan wel voor een deel doorbloed worden)
• Oor/neus/kin
• Epiglottis (strottenklepje)
• Trachea (luchtpijp) (hoefijzervorm) verstevigd met kraakbeen ringen
Gewrichtskraakbeen ook wel hyalien kraakbeen genoemd, is helemaal niet
gevasculariseerd. Als dit soort kraakbeen gevasculariseerd wordt, gaat het verbenen,
dan wordt het bot. Sommige soorten kraakbeen zijn wel gevasculariseerd.
Kraakbeen zit in gewrichten, herstellend bot (callus) maar ook in bepaalde verbindingen
is kraakbeen aanwezig (de aanhechting van pezen aan kapsel of bot).
Intra articulaire breuk: bloedvaten in het bot zijn kapot gegaan, bloed stroomt naar
buiten. Een eerste overbrugging tussen beide bot delen, die gestolde bloedprop tussen
beide bot delen noem je een hematoom. Dit hematoom vormt zich om naar callus, dit
bestaat uit kraakbeen. Een 2e overbruggingsfase is kraakbenig callus. De bloedvaatjes
groeien opnieuw het kraakbeen in, en daardoor gaat het bot verbenen. Echter kunnen
die bloedvaatjes ook het wondgebied in groeien, hierdoor treedt er artrose op. Dus de
bloedvaten zijn vanuit het herstellende bot het kraakbeen ingegroeid, dit is een
complicatie.
Soorten kraakbeen
Hyalien
o Gewrichtskraakbeen
Vezelig (bestaat veel uit vezels, zit veel collageen type 1 in)
o Menisci
, o Disci
o Botpeesovergang
Elastisch (hier gaan we het niet echt over hebben, omdat je dit als FS niet echt kunt behandelen)
o Oog,oor,neus
o Strotteklepje
Samenstelling kraakbeen
Cellen
o Chondroblast, chondrocyt
Matrix
o Water
o PG GAG’s hoog osmotisch (bij hogere leeftijd afname)
o Collageen
Capillarisatie minimaal tot geen (doorbloeding, het zelfde als vascularisatie)
Innervatie minimaal tot geen
PG en GAG’s zijn belangrijke onderdelen van het kraakbeen, zij zorgen ervoor dat het
vocht wordt aangetrokken voor het kraakbeen. Op latere leeftijd gaat dit minder
gemakkelijk waardoor bijv. de tussenwervel schijven inzakken en mensen dus kleiner
worden.
Glucosamine kan je evt. voor artrose gebruiken Pubmed (wetenschappelijk artikel) geeft
aan dat de werking van dit middel niet bewezen is. Echter focust de wetenschap zich op
gemiddelden. Er zijn uitzonderingen waarbij glucosamine wel werkt. Het is een
onderdeel van de glucosaminoglycanen (bouwstof) de GAG’s.
Hyalien kraakbeen
• Bescherming gewricht d.m.v. absorptie stootkrachten
• Vangt stootkrachten op
• Verminderen wrijvingskracht
• Gevoed door:
o Bot (subchondraal)
o Synoviaal vocht (wordt voornamelijk door dit vocht gevoed)
Kraakbeen wordt gevoed door synovia maar ook door subchondrale bot. Het bot wat
direct onder het kraakbeen ligt. Door diffusie van water in het bot en water in het
kraakbeen. Dit vloeit in elkaar over.
Opbouw hyalien kraakbeen, arcade model
Bovenaan het plaatje zit synovia, onderaan het plaatje zit het bot.
Van boven naar beneden
• Zone superfacialis (oppervlakkige laag)
• Zone intermedia
• Zone radiata
• Zona calcificata (diepe laag)