FS kapsel, ligamenten en pezen (week 3)
Doelstellingen
De student kan de bouw, functie en werking van het kapsel en synovia
beschrijven (REP)
De student kan de bouw en functie van ligamenten en pezen beschrijven (REP)
De student kan de aanhechting van pezen aan botten en spieren beschrijven
(REP)
Terminologie
Peesweefsel, endotenon, epitenon, paratenon, peesschede, tendinitis, myotendineuze
overgang, intrinsiek herstel, extrinsiek herstel, teno-ossale overgang, vezels van
Sharpey, indirecte en directe botpeesovergang, bursae, kapsels, ligamenten,
synoviaalvloeistof, kapselreceptoren, trek-verlengingsdiagram, stress-relaxatie,
hydrops, synovitis, artritis.
*onderaan document uitgewerkt
Kapsels en synoviaal vocht
Kapsel functies:
• Produceert synovia
• Afsluiting gewrichtsholte
• Propriosensoriek (positie gevoel)
Functies synovia: zorgt voor smering van het gewricht en
voeding van het kraakbeen.
Visco-elastisch: synovia kan veranderen van viscositeit (stroperigheid) het ene moment
kan het synovia stroperiger zijn dan het andere moment.
Bij belasting: wordt het synovia wateriger
Bij weinig belasting: wordt het synovia stroperig
Gewrichtskraakbeen: functie: demping. Vangt schokken op. Wanneer je het gewricht
belast, loopt er vocht het kraakbeen uit, de gewrichtsholte in. In de gewrichtsholte zit
synovia, hierdoor wordt synovia wateriger bij belasting en kan de beweging
gemakkelijker uitgevoerd worden. Hoe stroperiger het
synovia is, hoe minder geleiding er is voor de uit te voeren
beweging.
Uitwisseling voeding en afvalstoffen van kraakbeen naar
synovia. In het synovia komen meer afvalstoffen, het
synovia wordt opgeschoond door bloedvaten vanuit het
kapsel (membrana synovialis). Wanneer de belasting van
het kraakbeen/ kapsel afneemt, kan het kraakbeen zich
weer volzuigen met vocht (als een spons) en neemt zo weer
voedingstoffen mee naar het kraakbeen. Want in het
nieuwe vocht zitten voedingsstoffen.
Glucose zit in het synovia als voedingsbron (energie rijke
stof) omdat er weinig zuurstof aanwezig is in het
, kraakbeen. Synovia is de voedingsbron voor kraakbeen. Omdat daar vrijwel geen
zuurstof aanwezig is, moet er een voedingsbron naar toe die gebruikt maakt van
anearobe verbranding: glucose.
Energierijke stoffen:
Glucose
Eiwitten
Vetten
proteïnen
Kapsel opbouw
Membrana synovialis (binnenzijde) schoont het synovia op
o Subintima (losmazig bindweefsel)
o Intima (endotheel)
Membrana fibrosis (buitenzijde) de buitenste laag beschermd de binnenste laag
o Bestaat uit: straf onregelmatig bindweefsel = dun, plooibaar en elastisch. De
collagene vezels liggen in allerlei verschillende richtingen
In het membrana fibrosis liggen de afferente zenuweinden, die sensorisch
informatie geven aan het ruggenmerg oftewel de propriosensoren
Directe aanhechting aan het bot (een kapsel zit direct vast aan het bot)
Ontstoken kapsel
Wanneer het kapsel ontstoken is, zijn er onstekingsmediatoren aanwezig. Deze
stimuleren vasodilatie, hierdoor wordt het rood, warm en dik en heb je pijn in rust.
(rubor, calor, tumor, dolor). Hierdoor wordt het ontstoken kapsel opgeruimd. De
ontstekingsmediatoren stimuleren ook de afferente zenuwvezels van ‘pijnvezels’
waardoor er ook een functio leasie aanwezig vanwege de pijn prikkels die worden
afgeven nav de ontsteking.
De ontstekingsmediatoren die in het kapsel aanwezig zijn, kunnen ook terechts komen
in het kraakbeen. Dus het capsulitis gaat over in een synovitis. Wanneer beide ontstoken
zijn, spreek je van artritis. Artritis is een gewrichtsontsteking (meerder elementen van
het gewricht zijn ontstoken)
Directe verminderde voeding van het kraakbeen omdat het kraakbeen is ontstoken
Indirecte verminderde voeding van het kraakbeen doordat je het gewricht minder
beweegt. Wanneer dit langdurig is, kan er degeneratie van het kraakbeen ontstaan, het
kraakbeen neemt af (artrose). Doordat het kraakbeen afneemt komen er stukjes
kraakbeen los, deze stukjes kunnen in het synovia terecht komen (loose body)
Waardoor het synovia nog meer kan gaan ontsteken
Langdurige gewrichtsontsteking geeft meer kans op artrose.
Herstel kapsel (indicatief, dit zijn gemiddelde)
Dit gaat over het algemeen redelijk snel omdat het kapsel goed doorbloed is.
