Samenvatting - Seksualiteit in perspectief (E08X5A)
6 keer bekeken 0 keer verkocht
Vak
Seksualiteit in perspectief (E08X5A)
Instelling
Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
Samenvatting van alle colleges van de cursus seksualiteit in perspectief. Enkel het laatste college staat niet in de samenvatting, de slides van dit colleges zijn uitgebreid genoeg voor het examen. Aan de hand van deze samenvatting heb ik in de eerste zit een 18/20 behaald!
Les 1: Wat is seksualiteit?
Definitie van seksualiteit
Om deze vraag te definiëren kunnen er verschillende vragen worden gesteld:
• Wat is seksualiteit voor jou?
• Waarmee is seksualiteit gerelateerd?
• Waar denk je aan als je het woord seksualiteit hoort?
• Waar denk je aan als je het woord seks hoort?
Wanneer dit onder studenten werd gevraag kwam het volgende schema:
Seksualiteit beperkt zich dus niet enkel tot geslachtgemeenschap, maar is een fenomeen waar
psychologische aspecten, biologische fenomenen en culturele perspectieven in verwerkt zijn.
Welke dimensie is het meest belangrijk
Cultuur is de meest belangrijke dimensie, omdat het de andere drie dimensies beïnvloed.
Cultuur beïnvloed biologie
Voorbeeld van eerste menstruatie:
• Gedachte-experiment: we vliegen en landen in Zuid Afrika, we vragen aan de vrouwen of
ze een feest hebben gekregen na de eerste menstruatie, het antwoord is dat alle vrouwen
de hand op gaan steken. Dit komt, omdat in die cultuur menstruatie betekend dat je
vruchtbaar bent, je hebt huwbaar en je genereerd daarvoor voor je familie een
bruidsschat, hier geldt dat niet.
• Dus een biologisch gegeven (menstruatie) heeft in bepaalde culturen een andere
betekenis.
,Cultuur heeft een invloed op onze beleving/psychologie
• In onze cultuur hechten we heel veel seksualiteit dat gepaard gaat met gevoelens, dat we
elkaar graag zien en dat het een betekenis krijgt in de context van de relatie.
• 100 jaar geleden was er van intimiteit geen sprake. Huwelijk en relatie hadden meer een
economische aard dan dat het draaide om intimiteit.
• Typisch aan onze cultuur is dat we seksualiteit verbinden met intimiteit
• Gedachte-experiment: vliegen naar Japan en daar vragen wie voor iemand belangrijk is.
Een antwoord zou in eerste instantie zijn: eerst werkgever, dan ouders, dan kinderen, dan
echtgenoot. In Japan is een werkgever een belangrijk persoon, omdat die voor werkt zorgt
en voor eten en een woning, want je verdient geld. Dit is bij ons totaal anders.
Cultuur heeft invloed op gedrag
• Gedachte-experiment: we draaien de klok terug en we worden buiten verwelkomt voor
deze les met een paar vaten bier. Voordat de vaten bier op zijn gaat de les niet beginnen.
We doen dezelfde oefening als met het schema. Antwoorden zullen sneller op het bord
staan en zullen ook anders zijn, want alcohol verlaagd de grens om wat te zeggen en een
deel van onze inhibities worden opgeheven. Dus wanneer we vragen krijgen over
seksualiteit ontstaat er een soort inhibitie, omdat dat gewoon is in onze cultuur
➔ dus cultuur is hier de meest belangrijke dimensie en heeft een zekere invloed op de andere drie
dimensies.
Seksualiteit in de kliniek: Dat seksualiteit in verband staat met psychologie, gedrag, biologie en
cultuur houdt in dat een klinisch seksuoloog enkel zijn werk kan doen als hij kijkt naar al deze
domeinen.
Seksualiteit en opvoeding: Ook wanneer we nadenken over seksuele opvoeding is er vaak maar
aandacht voor 1 dimensie en dat is die van de biologie. Deze wordt vooral negatief benaderd: pas
op, want anders word je zwanger, je krijgt een soa of in het slechtste geval ga je dood.
Maar in de opvoeding moeten we eigenlijk stilstaan bij alle vier de dimensies. In onze cultuur zit
het bijvoorbeeld ook om seks ver van kinderen te houden, maar om hen juist in te lichten worden
tienerzwangerschappen eerder voorkomen, toch doen we dit niet.
Seksualiteit in onderzoek: Ook in onderzoek moeten we kijken naar alle vier de dimensies.
Gedrag is voor veel onderzoekers voor seksualiteit weinig interessant.
Etymologie van seks(e)
Latijn:
• Sexus = afdeling, groep (sekse)
• Secare = snijden, scheiden, verdelen
Engels – Seks
1382 – personen van een bepaald geslacht
1526 = eigenschap van een man of een vrouw te zijn
1929 = geslachtsgemeenschap is een vies woord
1950 = gender (man en vrouw), seks (seksueel gedrag en aantrekking tot anderen)
Dus seks als geslachtsgemeenschap (de meeste associatie) is iets wat pas in begin van de 20 e
eeuw naar voren kwam, men wilde het toen meer wegdrukken, het werd gezien als een vies woord.
,Vanaf de jaren 50 werd voor het eerste het begrip gender geïntroduceerd, hoe beleef je het om een
gender te zijn, je krijgt ook een dergelijke rol toegeschreven.
Nederlands
Sekse in Nederlands = biologische verschillen tussen mannen en vrouwen
Seks = de gedragen en emoties (bijvoorbeeld opwinding), bijvoorbeeld aantrekking tussen
mensen en waarbij het bereiken van seksuele doelen meespeelt.
Definitie van seks(e)
• Seksualiteit, het seksuele
• Geslacht, met name biologische verschillen tussen mannen en vrouwen
• Seksuele omgang, geslachtsleven
• Handelingen en gevoelens die te maken hebben met lichamelijke opwinding en vrijen
• Handelingen waarbij je geslachtsorgaan een rol speelt en waarvan je lichamelijk
opgewonden raakt. Voorbeelden: ‘seks met iemand hebben`, `telefoonseks`,
`soloseks`.
Etymologie van seksualiteit
Frans – sexualité
• Sexualité = ‘wat gebonden is aan een bepaald geslacht’.
Seksualiteit = bredere betekenis (alle verschijnselen m.b.t. het seksuele leven)
• verwijzingen naar emoties, gedrag(ingen),
• ideeën, verlangens en neigingen.
• Seksualiteit = een eufemisme voor seks (rauwer). Is niet voor “Ouderen” en “oude
mensen”
→ in seks en seksualiteit gebeurt eigenlijk hetzelfde
Definitie van seksualiteit
• Manier waarop je seks ervaart, bijv. ‘niet durven praten over seksualiteit’
• Iemands seksuele emoties, ideeën en gedrag
• Het bredere domein van emoties, verlangens, gedragingen, etc. die breder dan zijn dan de
louter paradigmatische seksuele handelingen
• Geslachtelijkheid, geslachtsleven, seks
• Iemands seksuele gedrag en neigingen
• Het totaal van verschijnselen dat betrekking heeft op het seksuele leven
• Uitingen op het gebied van het geslachtsleven of de geslachtsdrift ( Grote Van Dale)
Nog een definitie: Alle aspecten die verwijzen naar seksuele gevoelens, fantasieën of seksueel
gedrag. Als we dit bekijken dan kunnen we seksueel gedrag ondervelen in een enge of brede
definitie :
• Enge definitie = masturbatie, geslachtsgemeenschap, zoenen
• Brede definitie = flirten, playboy, zich verleidelijk aankleden etc.
, Gedragingen die als seksueel worden gezien variëren sterk, dit komt door:
• Is afhankelijk van bijvoorbeeld cultuur, het gaat er anders uitzien: Er zijn culturen waarin
in jongens sperma van een andere man moeten inlikken om daadwerkelijk man te worden
(dat is daar normaal, hier niet)
• Maar ook anders tussen verschillende groepen, bijvoorbeeld tussen verschillende
leeftijden
• Over de tijd heen
Seksueel is ook afhankelijk van
• normaliteit over seks, alles wat buiten de norm van ‘goede seks’ viel was abnormaal. Nu
is die norm erg veranderd, denk aan homoseksualiteit
• Maar ook mannelijk en vrouwelijke rolpatronen verschillen, maar deze worden nu ook in
vraag gesteld, want wat zijn de rolpatronen van non-binaire personen?
• Cultuur
• Sociale context
→ Kortom: het geven van de definitie van seksualiteit is niet zo eenvoudig
Is seks seksueel gedrag?
Gedachte experiment:
We hebben een wetenschappelijke bron, een artikel over president Clinton en zijn stagiaire
Een schandaal in de pers dat zij hem oraal bevredigd had in de kamer waar de president zijn werk
doet. Hij moest worden afgezet als president, omdat dit niet kon. Als verdediging zei hij: ik heb
geen seks gehad met deze vrouw. Uiteindelijk is hij niet afgezet.
Als je dit hebt gedaan, zou je dan zeggen dat je seks hebt gehad met die persoon?
Het aantal mensen dat zegt dat het over seks gaat stijgt wanneer het over genitalia gaat of over
echte penetratie. Echter als we nu naar #me2 kijken, wanneer wordt dan de seksuele grens
overschreden? Vaak gaat het bij mensen niet over seks, maar wel over seksueel overschrijdend
gedrag.
Stakeholders die de definitie van seks bepalen
Seks in het algemeen en de definitie ervan wordt gevormd door een aantal stakeholders.
1. Seks wordt ten eerste gedefinieerd door de moraal
Onze definitie wordt onder andere beïnvloed door de moraal: seksualiteit is goed als het dient
voor voortplanting, in een huwelijk. Dit is katholiek (eerder een religieuze betekenis)
De moraal van de religie, is voor de voortplanting en niet voor plezier, dit is wat ouderwets, maar
wordt toch nog gebruikt, terwijl we wel spreken van secularisatie (het verdwijnen van de religie uit
onze samenleving). De kerk is dus zeker een stakeholder die tot een bepaalde manier doordringt.
Binnen de kern is er ook een verbod op anticonceptie, masturbatie orale en anale seks tijdens de
menstruatie.
2. Seks wordt gedefinieerd door psychiater
Psychiaters kregen de macht om te bepalen wat normaal en abnormaal is. Vroeger waren er twee
stakeholders die dit bepaalden, de kerk (bepaalde dingen die je doet zijn zondig) en de wetgever
(die zij dat bepaalde dingen die je doet niet legaal zijn). Iets wat je buiten het normaal deed
betekend dat je een aandoening hebt en dat je ongezond was, een afwijkende seksualiteit werd
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper isabellekok1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,16. Je zit daarna nergens aan vast.
