Bestuursprocesrecht
Hoorcollege 1 (h 3, 5 en 12)
Definitie bestuursrecht: bestuursrecht heeft betrekking op relaties tussen overheid (bestuursorgaan)
en burgers (belanghebbenden). Besturen van lagere overheden (gemeenten, provincies).
Functies van het bestuursrecht
- Instrumentele functie: geeft de overheid de bevoegdheden om het algemeen belang te
behartigen en zijn publieke taak te vervullen.
- Waarborgfunctie: geeft burgers bescherming tegen de overheid (rechtsbescherming).
- Normerende functie: geeft regels voor de uitoefening van bevoegdheden van het bestuur.
(voor zowel de burgers als bestuursorganen).
Wat is het bestuursprocesrecht?
Het bestuursprocesrecht gaat in het bijzonder over het recht op toegang tot de rechter, zoals
neergelegd in art. 6 EVRM.
Rechtsbescherming
Art. 8:1 Awb: een belanghebbende kan tegen een besluit beroep instellen bij de bestuursrechter.
Besluitbegrip: art. 1:3 lid 1 Awb
- Schriftelijke beslissing
Per brief, ook digitaal. Belangenafweging
- Bestuursorgaan: art. 1:1 lid 1 Awb
- Publiekrechtelijk
Exclusieve overheidstaak
- Rechtshandeling
Treedt er een verandering op in de wereld van het recht?
Als er een element ontbreekt is er geen sprake van een besluit.
Een beslissing kan schriftelijk (papier/digitaal), mondeling, uitkomst van afwegingsproces.
Definitie bestuursorgaan
Art. 1:1 lid 1 Awb
Sub a: ‘a-orgaan’
Sub b: ‘b-orgaan’
A-orgaan: een orgaan van rechtspersoon die krachtens publiekrecht is ingesteld. (Er is een
rechtspersoon en daar een orgaan van, dat is een bestuursorgaan voorbeeld: gemeente, provincie,
waterschappen). Burgemeester, college van B&W en Gemeenteraad zijn organen. Provincie:
Commissaris van de Koning, Gedeputeerde Staten, Provinciale Staten.
A-orgaan is altijd aan het besturen.
Gemeente Rotterdam is GEEN bestuursorgaan, gemeente is een rechtspersoon.
- ‘Publiekrechtelijke’ rechtspersonen: art. 2:1 BW.
- Orgaan: geen definitie in de wet en beschikken over eigen taken, blijkend uit de wet.
- Zoals organen van de Gemeente, art. 6 Gemeentewet.
1
,B-orgaan: een ander persoon of college met openbaar gezag. (Garage geeft een APK-keuring,
Inholland heeft de macht om een diploma te geven en is dus een B-orgaan). B-orgaan is af en toe
bezig met besturen.
- ‘Openbaar gezag’
* Publiekrechtelijke rechtshandelingen verrichten.
* Wettelijk openbaar gezag.
* Buitenwettelijk openbaar gezag (Verplicht arrest: Stichting bevordering kwaliteit
leefomgeving).
Is het een besluit? Checklist
1. Is het schriftelijk?
2. Is het beslissing? 1:3 lid 1 Awb
3. Komt het van een bestuursorgaan? Art. 1:1 lid 1 Awb
4. Is het publiekrechtelijk? Rechtsgevolg.
Let op!
- A-orgaan / B-orgaan
- Beginnen bij het begin
- Uitzonderingen: art. 1:1 lid 2 Awb
- Uitzondering op de uitzondering: art 1:1 lid 3 Awb.
- (Een ziekenhuis is geen bestuursorgaan).
Handeling met het beoogt rechtsgevolg
- Wegafsluiting Zaandam
- Verplicht arrest: Bovenleidingportalen Duiven)
- Beschikking en negatieve beslissing (art. 1:3 lid 2 Awb).
Belanghebbende art. 1:2 Awb
Geadresseerde: altijd belanghebbende. Als je een besluit hebt ontvangen ben je sowieso
belanghebbende.
Derde-belanghebbende
- OPERA-criteria
- Objectief bepaalbaar: niet subjectief. Meetbaar, dus niet alleen de subjectieve beleving van de
persoon.
- Persoonlijk belang: kun je voldoende onderscheid maken van anderen? Nabijheids- en
zichtcentrum. (Verplicht arrest: Windturbinepark)
- Eigen belang: niet het belang van iemand anders. Rechtspersonen art. 1:2 lid 3 Awb (statuten en
feitelijke werkzaamheden).
- Rechtstreeks: direct betrokken bij het besluit. Er moet een causaal verband zijn tussen de gevolgen
van het besluit en het geraakte belang. Dus geen afgeleid belang. (Uitspraak: Arriva).
- Actueel: niet toekomst onzeker. Is het actueel? Gaat het binnen afzienbare tijd gebeuren.
Besluiten van algemene strekking kan je niet in beroep gaan.
2
, Hoofdstuk 3
Art. 1:1 lid 1 Awb
Sub a: definitie ‘a-orgaan’
(art. 1:1 lid 1 aanhef en onder a Awb)
‘Een orgaan van rechtspersoon die krachtens publiekrecht is ingesteld’
- Rechtspersoon: rechtspersonen zoals bedoeld in art. 2:1 BW, ‘publiekrechtelijke’ rechtspersonen.
- Orgaan: geen definitie in de wet. Beschikken over eigen taken, blijkend uit de wet.
Een vereniging, eenmanszaak of stichting zijn geen A-orgaan, deze zijn privaatrechtelijk.
Sub b: definitie ‘b-orgaan’
(art. 1:1 lid 1 aanhef en onder b Awb)
‘Een ander persoon of college, met enig openbaar gezag bekleed’
- Openbaar gezag:
* Publiekrechtelijke rechtshandelingen verrichten.
* Wettelijk openbaar gezag.
* Buitenwettelijk openbaar gezag
- Overwegende overheidsinvloed
- Uitspraak Stichting Silicose Oud-Mijnwerkers
Aanvulling b-orgaan: het zijn privaat/particulierrechtelijke instellingen, waar een deel van de
overheidstaken is opgedragen. (Garage die Apk-keuring uitvoert).
Uitzonderingen: art. 1:1 lid 2 en 3 Awb.
Verschil tussen een a-orgaan en een b-orgaan:
A-orgaan valt onder werking Awb.
B-orgaan voert overheidstaken uit. (Garage is alleen b-orgaan als zij de Apk-keuring uitvoeren.
Belanghebbenden: art. 1:2 Awb
Stap 1: ben je geadresseerde (tot wie het besluit zich richt van de belanghebbende)?
Dan heb je rechtstreeks belang en ben je belanghebbende.
Stap 2: ben ik dan derde-belanghebbende?
Stap 3: zie OPERA-criteria: art. 1:2 lid 2 Awb.
Aan 1 voorwaarde niet voldaan? Geen belanghebbende.
Belanghebbende als aan alle ‘opera-criteria’ is voldaan:
Objectief bepaalbaar: niet enkel en alleen subjectief; niet alleen in de subjectieve beleving van deze
ene persoon.
Persoonlijk: degene die door het besluit wordt geraakt, moet zich voldoende mate onderscheiden
van andere personen die ook gevolgen van het besluit zullen ondervinden. -> Afstands- en
zichtcriterium. (Uitspraak: Windturbinepark)
Eigen belang: moet een eigen belang zijn (niet van iemand anders).
Rechtstreeks: direct betrokken bij het besluit. Er moet een causaal verband zijn tussen de gevolgen
van het besluit en het geraakte belang. Dus geen afgeleid belang. (Uitspraak: Arriva)
Actueel: het belang moet daadwerkelijk bestaan en niet onzeker (je moet ontwerpbesluit hebben).
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kimvleeuwen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.