C4 - Zwangerschap
Leerdoelen
Hoofddoelstellin Je kunt op basis van kennis over de normale baring, symptomatologie, risicofactoren en pathofysiologie
g een differentiaal diagnose opstellen bij problemen voor, tijdens en na de zwangerschap.
Hoofddoelstellin Je kunt een globaal voorstel doen voor nadere diagnostiek en behandeling en kunt beredeneren welke
g gevolgen er ontstaan door de verschillende verstoringen.
Je kunt de verschillende reproductieve technieken beschrijven en beredeneren bij welke vorm van
Deeldoelstelling gestoorde fertiliteit deze gebruikt kunnen worden. Je kunt hiermee een globaal behandelplan opstellen
bij verschillende
Je kunt een differentiaal diagnose opstellen bij hypertensie in de zwangerschap. Je kunt de
pathofysiologie en symptomatologie van complicaties van hypertensie in de zwangerschap, in de vorm
Deeldoelstelling
van pre-eclampsie, eclampsie en HELLP beschrijven en een globaal voorstel doen voor diagnostiek en
behandeling.
Je kunt de pathofysiologie, risicofactoren, diagnostiek en behandeling van spontane abortus en
Deeldoelstelling herhaaldelijke miskramen beschrijven. Je kunt beargumenteren welke gevolgen herhaaldelijke
miskramen kunnen hebben
Je kunt de pathofysiologie van problemen in de kraamperiode beschrijven en hierbij een differentiaal
Deeldoelstelling
diagnose opstellen. Je kunt een globaal voorstel doen voor behandeling.
Je kunt op basis van kennis over o.a. placenta, veranderingen aan de cervix, begrenzing van het
Deeldoelstelling bekken, spildraai en houdingen van het kind in de uterus beschrijven hoe de normale bevalling ,
nageboortetijdperk, kraamperiode en lactatie verlopen.
Onderwijsonderdelen
ZSO Miskraam, herhaalde miskraam
ZSO reproductieve technieken
ZSO ART: IVF/ICSI/TESE/PESA
ZSO film/kennisclip IVF/ICSI/PESA/TESE
RC Vragenuur ZSOs week 1
ZSO De normale baring
ZSO Normale bevalling
HC Pathologie ZS
ZSO Pathologie van zwangerschap
COO begeleid placenta
ZSO Pathologie van de kraamperiode
ZSO Problemen en behandeling hiervan bij de pasgeborene
RC Vragenuur ZSOs week 2 en 3
,C4 - Zwangerschap
ZSO Infertiliteit
Oorzaken van infertiliteit
Oorzaak Uitleg
Leeftijd van de vrouw Ovariele reserve wordt minder. Tot 30 nog
normale vruchtbaarheid, vanaf 35 maar nog
50% van de maandelijkse zwangerschapskans
en vanaf 40 maar nog 10%
Leeftijd van de man Minder androgenen, minder seksuele activiteit,
verminderde zaadkwaliteit, vanaf 40 jaar
minder fertiliteit
Tuba pathologie Occlusie van de eileiders door ontstekingen van
de tuba of het kleine bekken, vaak door SOA
(clamydia en gnorrhoe). Kan ook komen door
endometriose of geperforeerde acute
appendicitis
Levensstijl Roken vermindert bij vrouwen de ovariele
reserve permanent en bij mannen de
zaadkwaliteit temporair. Alcohol gebruik
vermindert de vruchtbaarheid bij vrouwen, al
lage of matige inname. Bij mannen vooral bij
binge drinken. Drugsgebruik heeft nog wat
onduidelijke, maar waarschijnlijk nadelige
effecten op vruchtbaarheid. Overgewicht leidt
bij vrouwen tot hormonale turbulenties en
onregelmatige cyclus. Ook de zaadkwaliteit
neemt af door overgewicht. Stress leidt tot een
latere menarche en eerdere menopause.
Omgeving: een lagere socialeconomische status
leidt tot slechtere zwangerschapsuitkomsten
1 jaar proberen: 80% stelletjes zwanger
2 jaar proberen: verdere 10% stelletjes zwanger
20% infertiliteit omdat na 1 jaar nog niet zwanger. Eerst proberen na een oorzaak, maar in 30-40%
geen oorzaak. Hierbij prognose berekenen voor spontane zwangerschap binnen de volgende 12
maanden om te bepalen of behandeling of expectatief beleid.
Anti-Clamydia antilichamen testen bij alle stellen die zich melden met infertiliteit. Vrouwen met
regelmatige cyclus -> progesteron meting in de mid-luteale fase van de cyclus om ovulatie te
bevestigen. Vrouwen met onregelmatige cyclus: endocrinologisch onderzoek (FSH, LH, oestrogeen,
progesterone, thyroid, prolactine, cortisol, androgenen).
ZSO Miskraam
Miskraam is het spontane verliezen van een intrauterine zwangerschap binnen 20 weken
zwangerschap. Een vroege miskraam is bij minder dan 10 weken. Een miskraam later dan 10 weken
(CR lengte komt met overeen met oudere zwangerschap) dan heet dit een foetale miskraam.
Na 20 weken noem je een miskraam een doodgeboorte. Ongeveer 10-15% van alle klinische
zwangerschappen leiden tot een miskraam.
, C4 - Zwangerschap
Een sporadische miskraam is vaak ten gevolg van een aneuploidy. Oorzaken voor herhaaldelijke zijn
iig multifactorieel, maar verder is het precieze mechanisme onbekend. Levensstijl speelt een
belangrijke rol, waaronder hogere leeftijd van de vrouw, overgewicht, overmatige alcohol en koffie
consumptie, medicatie gebruik, sociale klasse en werk, roken.
Na een sporadische miskraam verliezen 50% van de vrouwen binnen 2 weken het
zwangerschapsproduct. Expectatief beleid is dus niet slecht. Je kunt tot 6 weken wachten.
Medicamenteuze behandeling kan ook, met zo´n 50-90% van de vrouwen die het
zwangerschapsproduct binnen 2 weken verliezen. Gevolgen van uitdrijven miskraam zijn buikpijn,
vaginaal bloedverlies en bijwerkingen misoprostol zijn misselijkheid, overgeven, diarrhee en koorts.
10-50% van de vrouwen heeft een onvolledige uitdrijving na medicatie, waarvan 76% alsnog alles
uitdrijft (expectatief beleid).
Als je verklevingen hebt, kun je wel een zwangerschap krijgen maar kan de eileider niet goed
bewegen en daardoor kan de eicel ergens anders nestelen. Ectopische zwangerschap. Kan gaan
bloeden en veel buikpijn geven. Intraabdominaal verklevingen (tussen lever en diafragma): Fitz-
Hugh-Curtis verklevingen.
IVF geeft overstimulatie syndroom, risico is ascites, toegenomen vaatpermeabiliteit, risico op
trombose.
Je prikt transvaginaal de eierstok aan om eicellen te verkrijgen. Dit betekent dat je door de
vaginawand echogeleid naar de eierstok gaat.
Beweeglijkheid zaadcellen moet minimaal 30% zijn. Dit is naast aantal de belangrijkste voorspeller
van zwangerschap.
CF dragers hebben een hogere kans op een congenitaal afwezig vas deferens.
Gynaecoloog wacht meestal een week voordat misoprostol gegeven wordt om een miskraam weg te
halen.
PESA staat voor percutane epididymale sperma aspiratie en wordt uitgevoerd bij obstructie of
afwezigheid vasa deferens.
TESE staat voor testiculaire sperma extractie wordt gebruikt bij een aanmaakstoornis van zaad of als
er geen zaad gevonden wordt bij PESA.
Na fertilisatie bij IVF/ICSI worden embryos vaak op dag 3, meestal in het 8-cellige stadium
teruggeplaatst.
Wat zijn criteria voor een normospermie?
Volume 1,5 ml
Concentratie 15 miljoen/ml en totaal 39 miljoen aanwezig
Minimaal 4% normale morfologie
Asthenospermie: verminderde beweeglijkheid
Azoöspermie: geen zaadcellen
Oligospermie: te weinig zaadcellen
Teratospermie: te weinig normaal gevormde zaadcellen