C7 – Buikpijn/acute buik
HC Inhoudelijk Somatisch onvoldoende begrepen
buikpijn
Als je de verdenking hebt op een SOLK moet je de SCEGS goed uitvragen. Dit kan een belangrijke rol
spelen bij de klachten.
Wat zijn de eisen voor de diagnose Irritable Bowel Syndrome/prikkelbare darm syndroom?
Minstens 3dg/maand in de afgelopen 3 maanden klachten
Minimaal 6 maanden klachten voor de diagnose
Tenminste 2 van de volgende criteria:
o Afname klachten na defaecatie
o Klachten geassocieerd met verandering frequentie defaecatie
o Klachten geassocieerd met verandering consistentie ontlasting
Het beleid bij PDS is goede uitleg over de diagnose. Je kunt de diagnose pas stellen als je een goede
band hebt met de patient, omdat ze de diagnose anders vaak niet accepteren. Je moet vooral
uitleggen dat de klachten heel lastig zijn, maar niet ernstig. Adviezen geven over regelmatig eten,
regelmatig bewegen en veel vezels eten. Kijken: waar worden je klachten erger van, kun je dat
beperken? Alternatief vezels geven per pil of muntolie, werkt ook soms.
Uitleg mogelijkheid van klachten:
Gastrocolische reflex, activiteit darm zodra er wat in komt
Bij sommige mensen is die reflex te sterk, je darm is overactief
Reageert op rek, waardoor die pijn gaat doen als hij overactief is door te veel kneden
SOLK zijn somatisch onverklaarde lichamelijke klachten. Mensen hebben bij voorbeeld buikpijn, maar
zijn volledig nagekeken en je kunt niets vinden. De patient somatiseert vaak: hij denkt dat hij een
ernstige ziekte heeft, en gaat vervolgens naar de arts toe om te laten onderzoeken wat er aan de
hand is.
Is in principe een psychiatrische aandoening en opgenomen in de DSM5. Eisen:
Een of meer lichamelijke klachten die dagelijks het leven significant verstoren
Gaan daarmee om op een ongezonde manier:
o Heb buikpijn, dus ik ga in bed liggen
Excessieve gedachten/gevoelens of gedrag samenhangend met lichamelijke klachten
o Disproportionele gedachten over ernst klachten
o Persisterende hoge mate van angst over gezondheid
o Excessief veel tijd en energie aan deze klachten besteden
Klachtenclusters van SOLK:
Gastro-intestinaal
Cardiopulmonaal
Bewegingsapparaat
Aspecifiek: moeheid, hoofdpijn, duizeligheid, geheugenklachten
Wat doe je bij SOLK?
Denken aan SOLK bij iemand die regelmatig met aspecifieke, niet verklaarde klachten uit
verschillende clusters komt
, C7 – Buikpijn/acute buik
Twee sporen beleid: enerzijds zoeken naar lichamelijke oorzaak, anderzijds kijken naar
omgang met deze klachten
Onderverdeling SOLK:
Mild: lichte functionele belemmeringen en een of enkele SOLK klachten binnen een of twee
klachtenclusters
Matig-ernstig: matig-ernstige functionele belemmeringen en meerdere SOLK klachten in ten
minste drie klachtenclusters en/of klachtenduur langer dan verwacht, afhankelijk van het
normale beloop van de betreffende klacht
Ernstig: ernstige functionele belemmeringen, SOLK klachten in alle klachtenclusters en
klachtenduur langer dan drie maanden.
Wat doe je als?
Milde SOLK zelf behandelen met voorlichting en uitleg, bespreken van herstelbelemmerende
factoren, advisering, controles
Matig ernstige SOLK verwijzing naar eerstelijnspsychologie
Ernstige SOLK verwijzing tweedelijns hulpverleners
HC Algemene inleiding en pijnpatronen
Handvaten differentiaaldiagnostisch denken in de buik:
Ernst van de pijn
Beloop van de pijn
Provocerende factoren van de pijn
Karakter van de pijn
Lichamelijk onderzoek en pijn
Kortom: WWKKVV
Pijnpatronen:
Viscerale pijn: vage pijn, moeilijk te lokaliseren, zeurend, vaak centraal in de buik
geprojecteerd
Parietale pijn: scherpe, goed te lokaliseren pijn, duidt op peritonitis (+vervoerspijn en druk-
en loslaatpijn, defense musculaire, minimale beweging is pijnlijk, patient wil zo stil mogelijk
liggen)
Koliekpijn: samentrekken tegen een weerstand, vooral darm, galblaas en nierbekken/ureter.
Meer organen die kunnen samentrekken, maar geeft dan vaak geen pijn. Bewegingsdrang.
Pijnvrij interval. CAVE als pijnvrij interval verdwijnt. Dan is ligt er ook een ander probleem ten
grondslag: ontsteking of bij voorbeeld ischemie door strangulatie.
Pijn en voeding:
Ulcuslijden: heftige pijn in het midden boven in de buik, gerelateerd aan voeding. Iets dat
buffert dan wordt het beter.
Reflux: makkelijker klachten als je te veel hebt gegeten, bij vet, chocolade, koffie
Galstenen: galsteenkolieken na vet eten
Pancreas bij alles wat je eet.
Darmkrampen: IBS, obstipatie, flatulentie
Darm en pijn:
