Samenvatting klinische vraagstukken KVS van de Bachelor Geneeskunde van de Radboud Universiteit. Deze samenvattingen bevatten aantekeningen van weblectures, e-learnings, vragenuurtjes en soms hoofstukken uit boeken. De samenvattingen bevatten vaak plaatjes ter verduidelijking.
ZSO Dwangstoornissen
De obsessieve compulsieve stoornis (ook wel dwangstoornis genoemd) is een complexe aandoening
die veel verschillende uitingsvormen heeft. Patienten schamen zich vaak voor hun dwanggedachten
en handelingen waardoor patienten de klachten vaak lang verborgen proberen te houden. Dwang
wordt nog wel eens “verborgen leed” genoemd. Bij OCS hebben mensen last van dwanggedachten
(obsessies) en dwanghandelingen (compulsies).
Dwanggedachtes vaak op gebied van aggressiviteit, seksualiteit, religie. Bijna iedereen heeft ze wel
eens. Vaak over dingen waarvan het niet gewenst is dat je deze gedachtes daadwerkelijk uitleeft.
Wat gaat er mis bij mensen met OCS? Dat je belang aan deze gedachtes gaat hechten. “Deze
gedachtes zeggen iets over mij”. Deze mensen gaan erg aan zich zelf twijfelen. Vaak die mensen met
een erg hoge standaard aan normen en waarden. Vaak ook mensen die de lat erg hoog leggen, zeer
perfectionistisch zijn. Ze willen deze gedachte dan ook weg hebben – onderdrukken. Daardoor
komen deze gedachtes steeds weer terug. Hierdoor gaan ze dingen vermijden omdat ze bang zijn dat
ze de dwanggedachtes daadwerkelijk gaan uitleven. Ze gaan ook dwanghandelingen uitvoeren als
reactie op dwanggedachtes. Deze doen de patienten om zichzelf gerust te stellen. Voorbeeld: je hebt
de dwanggedachte om medestudenten met een pen ogen uit te steken. Dan is de dwanghandeling:
geen pennen meer meenemen. De patient voelt zich gedwongen om dit te doen, in reactie op de
obsessie en met als doel angst verminderen.
Wat is het verschil tussen preoccupatie en obsessie?
Preoccupatie is een constante gedachte aan iets wat je in principe leuk vindt – zoals gamen
(niet altijd pathologisch)
Een obsessie is juist iets wat je vervelend vindt. De patient is zich bewust dat de gedachte uit
eigen geest voortkomen en geen stem in zijn hoofd is.
Er zijn verschillende subtypen van OCS:
Smetvrees, heel erg bang om ziekte op te lopen door iets aan te raken of binnen te krijgen.
Dwanghandeling: schoonmaken, vermijden etc.
Controledwang
Aggressieve/seksuele/religieuze obsessies en compulsies
Symmetriedwang, ordeningsdwang (dwanggedachte: als iets niet recht ligt, gebeurd er iets
vervelends, dwanghandeling: alles recht/symmetrisch neerleggen, magisch denken vaak bij
kinderen, blijft hangen) en verzameldwang
Teldwang (goede getallen en slechte getallen, je moet de slechte getallen voorkomen)
Morfodysfore stoornis
Trichotillomanie
Excoriatiestoornis
Psychoeducatie bij OCS:
Aard van dwanggedachten
Komt bij iedereen voor
Probleem als je te veel waarde aan hecht
Bij twijfelen over intenties, controle etc
Mensen met OCS willen juist geen uitvoering aan hun obsessies geven en in de praktijk ook
niet doen
Vermijden van angstige situaties maak thet probleem allen maar groter
, D4 – Psychiatrie B
Patienten maken vaak de volgende denkfout: thought action fusion (denken er te veel
achter, en dat ze moeten handelen om schade te voorkomen)
Behandeling bij OCS:
Eerste keus is cognitieve gedragstherapie. Je probeert hierbij de niet-functionele
gedachten te veranderen in meer functionele gedachten en je probeert niet-adequaat
gedrag te veranderen in adequaat gedrag. Voorbeeld:
o iemand durft geen eten meer te eten dat niet uitgebreid gewassen is omdat hij
denkt dat hij dan erg ziek wordt. Deze gedachte wordt via een socratische
dialoog uitgedaagd. Aan de patient worden vragen gesteld om de houdbaarheid
van zijn gedachte te toetsen. Bijv.; 'Hoe groot is de kans dat je dan ziek wordt?',
'Wat doet jouw eigen afweer met bacterieen?' etc.. Door de gedachten als een
wetenschapper te benaderen wordt vaak duidelijk dat de gedachten niet
houdbaar zijn. Er kan dan een meer functionele gedachte worden geformuleerd;
bijv. 'Als ik een broodje eet zonder dat ik mijn handen vooraf heb gewassen, dan
is de kans dat ik daardoor ziek wordt uitermate klein'. Hoewel er veel aandacht
wordt voor de onderbouwing van de nieuwe functionele gedachte, vinden
patiënten het nog vaak moeilijk om deze aan te nemen. Hierom worden
gedragsexperimenten gedaan. Deze moeten in de praktijk laten zien dat de
nieuwe functionele gedachte ook echt klopt.
o Hierna volgt de fase van exposure. Exposure helpt om nieuw gedrag te leren en
daarbij steeds minder angst te ervaren.
o Bij OCS is dit responspreventie, anders vindt de angstdemping via
dwanghandeling plaats. Voorbeeld: als iemand met smetvrees exposureopdracht
doet door iets vies aan te raken, maar dan gelijk zijn handen mag wassen,
gebeurd geen habituatie, extinctie en corrigerende leerervaring plaatsvinden.
Antidepressiva die werken op serotonerg systeem, je kunt het effect na 10-12 weken
beoordelen.
ZSO Eetstoornissen
Anorexia en boulimia nervosa zijn ernstige stoornissen die vooral bij meisjes in de loop van de
adolescentie ontstaan. Prevalentie ligt voor anorexia tussen de 0,5-1% en voor boulimia tussen 1-3%.
Prognose is matig. Comorbiditeit is hoog, vooral ten aanzien van affectieve stoornissen en
persoonlijkheidsproblematiek.
Somatische complicaties bij anorexia zijn:
Cachexie (sterke vermagering)
Bradycardie
Hypotensie
Hypothermie
Hypothyreoidie
Menstruatiestoornissen
Lanugo (haar dat op plekken groeit waar het niet hoort in een poging om de huid op
temperatuur te houden vanwege tekort aan vet)
Blauwe acra (handen en voeten)
Cariës en slokdarmbeschadiging door veelvuldig braken
Darmbeschadiging door laxantia gebruik
Hypokaliemie (cave ritmestoornissen)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Salocin100. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,56. Je zit daarna nergens aan vast.
