Week 4 - Vragen werkcollege eigendomsvoorbehoud
Eigendomsvoorbehoud
Grondslag: 3:84 jo 3:91 jo 3:92 BW
- Overdracht onder ontbindende voorwaarde waarbij machtsverschaffing geldt als
leveringsvorm;
- 3:92 BW is geformuleerd als wettelijk vermoeden (NB: een EV onder opschortende
voorwaarde is ook mogelijk).
Voorwaardelijk element:
- Onvoorwaardelijke levering (3:91 BW)
o Andere aanname (voorwaardelijk levering) stuit op praktisch/dogmatische bezwaren
(3:84, 3:86 BW en 35 FW)
- Onvoorwaardelijke verplichting tot overdracht van een:
o Voorwaardelijk eigendomsrecht
Aan alle voorwaarden van 3:84 is voldaan: koper krijgt eigendomsrecht onder voorwaarde.
Nemo plus: je kan niet meer overdragen dan je zelf hebt (3:84 lid 4 BW)
Herhaling theorie
1. Lugdum BV levert een partij Kazen onder eigendomsvoorbehoud aan Fodor food BV. Fodor
verkoopt en levert de kazen door aan DEN supermarkt. Kan DEN (onvoorwaardelijk) eigenaar
worden van de kazen als de voorwaarde waaronder de verkoop door Lugdum gesteld is, nog
niet in vervulling is gegaan?
2 mogelijkheden:
- Derdenbescherming, 3:86 BW
o Lichte goeder trouw toets
Bescherming tegen de aanwezigheid van de voorwaarde, dan krijgt hij dus onvoorwaardelijk
eigendom.
- In het kader van de normale bedrijfsuitoefening kunnen beschikking over het goed.
- Love/Love arrest
o Geclausuleerd eigendomsvoorbehoud (houdt in dat je F beschikkingsbevoegd maakt
(hij mag door verkopen in de normale bedrijfsvoering), gecheckt moet worden of er
een clausule is of dit moet indirect worden opgemaakt (recht om te kunnen
doorverkopen) dan is het mogelijk dat F verkoopt aan D. Dan krijgt D een beperkte
bevoegdheid.
L zal een clausule opnemen, omdat veel goederen bestemd zijn voor doorverkoop (normale
uitoefening van een bedrijf).
Het EV kan in dit geval vervallen indien:
a. het een geclausuleerd EV betreft, i.e. indien de eigenaar (Lugdum), de koper bevoegd heeft
gemaakt om de kazen door te verkopen (HR Love/Love)
b. Indien geen clausule: DEN zich kan beroepen op de derdenbescherming uit 3:86 BW. Let op,
hier geldt een ‘lichte goede trouw toets’: Indien Den niet hoefde te twijfelen aan een normale
afwikkeling tussen Lugdum en Fodor (in de zin dat de factuur betaald zou worden), ze het
arrest HR Hoogovens/Matex, niet voorgeschreven, lichte goede trouw eis wel als bekend
verondersteld).
2. In plaats van een overdracht onder eigendomsvoorbehoud kan een leverancier goederen ook
overdragen onder voorbehoud van pandrecht, leg uit wat de belangrijkste verschillen zijn?
- Voorbehoud van pandrecht is mogelijk, de techniek is als volgt: de verkoper vestigt ten
behoeve van zichzelf (dogmatisch vreemd, nu eigendomsrecht een beperkt recht ten aanzien
1
, van 1 object niet in een hand kunnen zijn) een pandrecht voor een vordering op de koper. Het
recht ontstaat dus voordat het in het vermogen van de koper terechtkomt.
Verschillen EV:
- Indien de lening (ipv tegenprestatie) niet wordt voldaan kan de pandhouder het goed
executeren (ipv verkopen).
- Voorbehoud van pandrecht kan voor elk type vordering worden overeenkomen, EV enkel
voor de vorderingen als in 3:92 lid 2 BW.
- Bij voorbehoud van stil pandrecht zijn formele vestigingseisen noodzakelijk (registratie
akte/opmaken authentieke pandakte).
3. Wat is het nut van een verlengd eigendomsvoorbehoud? Geef een voorbeeld dat het nut
illustreert.
Verlengd eigendomsvoorbehoud 3:92 lid 2 BW
- Verticale verlenging is niet mogelijk (let op samenhang 3:84 lid 3 BW)
- Horizontale verlening is toegestaan ten aanzien van:
o Tegenprestaties eerdere, onderhavige en toekomstige leveranties.
o Tegenprestatie andere verplichtingen die verband houden met levering(en) onder 1
o Vordering wegens tekortschieten overeenkomsten onder 1 en 2.
Voorbeeld verlenging
Stel dat Woods BV 2 partijen hout levert aan Carpenter BV, steeds onder ‘horizontaal verlengd
voorbehoud’:
- Op 1-4 een partij hardhout
- Op 3-4 partij grenen
Op 5-5 wordt het faillissement van Carpenter uitgesproken, de factuur voor het hardhout is
dan betaald, het hardhout ligt onbewerkt in het magazijn. De partij grenen is nog niet betaald,
maar al wel verwerkt tot stoelen.
Wat is nu het nut? (hoe zou de positie van Carpenter ten aanzien van de leveranties zijn als er
GEEN verlengd voorbehoud overeengekomen was?) Zie ook vraag 5!
4. Op welke manieren kan het eigendomsvoorbehoud teniet gaan?
EV gaat teniet bij:
- Voldoening tegenprestatie (voorwaarde)
- Verjaring vordering
- Beschikkingsbevoegde doorverkoop (HR Love/Love criteria)
- Beschikkingsonbevoegde doorverkoop en derdenbescherming (HR Hoogovens/Matex)
- Originaire eigendomsverkrijging (natrekking (mits bestanddeel), zaaksvorming, vermenging)
- Afstand eigendomsvoorbehoud (HR Snippers qq/Rabobank)
- Andere wijzen van tenietgaan eigendom.
Casus I
Sunflower BV produceert zonnebloemolie. De grondstoffen voor de productie van deze olie worden
geleverd door Girasol BV. Laatstgenoemde levert al haar grondstoffen onder eigendomsvoorbehoud.
In de opslag van Sunflower staan 50 zakken zonnebloempitten die op 1 maart 2017 geleverd zijn door
Girasol. Deze pitten zijn reeds betaald. Een eerdere partij, geleverd op 8 februari 2017, is verwerkt
maar nog niet betaald.
5. Kan Girasol de pitten die in de opslag staan opvorderen, indien de levering van 8 februari
onbetaald blijft?
Bevoegdheid tot opvorderen
- Zie vraag 3 en 4: indien geen verlenging dan is EV van beide leverantie tenietgegaan door:
o Originaire eigendomsverkrijging en;
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper im6. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.