Expats ondersteunen bij het
integratieproces
Bachelor scriptie
Naam
Hogeschool NTI
, “If you’re not willing to be changed by a place, there’s no point going.”
– Mifflin, 1996 (Spencer-Oatey & Franklin, 2009: 151)
Naam - studentnummer
Hogeschool NTI, Bachelor Toegepaste Psychologie
Afstudeerscriptie
16 juli 2019
Scriptiebegeleider: Miranda Klomparends
Dit document bevat vertrouwelijke informatie – gelieve niet te delen.
,Voorwoord
Na al 2,5 jaar werkzaam te zijn binnen Dow Benelux B.V. en ook de stage voor de opleiding
Toegepaste Psychologie te hebben voltooid binnen Dow, was het voor mij ook mogelijk om mijn
afstudeeronderzoek binnen Dow te verrichten en zo voor beide partijen een relevant resultaat naar
buiten te brengen.
Het was ontzettend leuk een groep expats te mogen interviewen en hun ervaringen aan te horen.
Daarnaast vond ik het erg interessant om te mogen leren hoe zij het leven als een expat ervaren. Ik
wil alle deelnemers dan ook bedanken voor hun tijd, mening(en) en feedback. De eerlijke meningen,
worstelingen en wijsheid welke zij gedeeld hebben zijn een zeer waardevolle bijdrage geweest aan
deze scriptie. Ook gaat mijn dank uit naar Albert Eggermont, mijn praktijkbegeleider vanuit de
opdrachtgever, voor het meedenken en in de juiste richting sturen van mijn onderzoek.
Daarnaast wil ik mijn scriptiebegeleider Miranda Klomparends bedanken voor alle feedback, het
meedenken en het vormgeven van mijn scriptie.
Dit onderzoeksrapport kan gebruikt worden als indicatie omtrent de expat ervaringen betreffende de
geboden steun van Dow Benelux B.V. als werkgever bij het integratieproces.
3
, Samenvatting
Dit onderzoek is uitgevoerd voor Dow Benelux B.V., gevestigd te Terneuzen, Nederland. Dow Benelux
B.V. is een chemisch bedrijf wat internationaal meerdere vestigingen heeft. Eén van de grootste
filialen is gevestigd in Terneuzen. Vanwege de fusie met sectorgenoot Dow Corning en DuPont en de
nodige reorganisaties binnen het bedrijf zullen banen vanuit het buitenland gecentraliseerd worden
naar Terneuzen en is het noodzaak om ervoor te zorgen dat expats worden aangetrokken om op de
Terneuzen-vestiging van Dow te werken. Gezien het aantal expats binnen Dow Benelux B.V. maar
ook wereldwijd stijgt, is vraag ontstaan naar inzicht in hoe Dow Benelux B.V. als werkgever expats
beter kan ondersteunen. Expats dienen niet alleen te integreren in de werkomgeving, zij moeten
integreren in de Nederlandse maatschappij en cultuur. Het integreren van nieuwe ervaringen, sociaal
emotionele veranderingen en ethische cultuurverschillen staan centraal in de integratie in de
maatschappij. Het is van belang voor Dow om tevreden expats te hebben, zodat productiviteit
gewaarborgd wordt en de expats niet binnen een korte tijd besluiten terug te keren naar het land van
herkomst.
Het doel van dit onderzoek is om voor de opdrachtgever informatie te achterhalen waardoor duidelijk
wordt hoe Dow buitenlandse werknemers, zogenoemde expats, beter kan begeleiden betreffende hun
integratieproces en daarnaast hoe het huidige aanbod qua ondersteuning wordt ervaren. Met deze
informatie wilt de opdrachtgever de geboden ondersteuning uitbreiden of aanpassen waar nodig. De
hoofdvraag in dit onderzoek luidt: “Hoe kan Dow Benelux B.V. expats, die in de afgelopen 3 jaar naar
Nederland verhuisd zijn, betere ondersteuning bieden bij het integreren in de overheersende cultuur
binnen Nederland?”.
De hoofdvraag is beantwoord door middel van kwalitatief en literatuuronderzoek. De belangrijkste
resultaten welke voortvloeiden uit het literatuuronderzoek waren dat over het algemeen gesteld kan
worden dat de mate waarin de expat tevreden is met de steun van de organisatie/werkgever, afhangt
van de (organisatorische) ondersteuning die de expat ervaart te krijgen. De verschillende vormen en
specifieke facetten van organisatorische steun leken niet per se doorslaggevend te zijn. Wel hebben
expats volgens de literatuur voornamelijk behoefte aan sociale steun. Ondersteuning op maat voor de
verschillende etnische groepen lijkt niet nodig. Hoe de aanpassing verloopt, is voornamelijk afhankelijk
van het individu zelf en de motivatie om te integreren. Wel valt volgens de literatuur te verwachten dat
hoe dichter de oorspronkelijke cultuur bij de nieuwe cultuur ligt, hoe gemakkelijker en succesvoller de
aanpassing aan de nieuwe cultuur zal zijn. Dit betekend dat expats uit westerse culturen waarschijnlijk
sneller succesvol zullen integreren dan expats vanuit niet-westerse delen van de wereld.
Aan de hand van een semigestructureerd interview zijn vervolgens de ervaringen wat betreft de
ondersteuning van de werkgever en het integreren in de overheersende cultuur binnen Nederland van
een aantal expats uitgevraagd. Er werken momenteel ruim 110 expats bij Dow Benelux B.V. Deze
expats zijn binnen de afgelopen 3 jaar naar Nederland verhuisd. Door middel van een steekproef zijn
11 expats van verschillende herkomst benaderd. De geïnterviewde expats komen oorspronkelijk uit
Brazilië, Zuid-Afrika, Turkije, Zweden, Polen, Rusland, Italië, Mexico en India. De belangrijkste
resultaten welke vanuit het praktijkonderzoek naar voren kwamen bestaan voornamelijk uit praktische
zaken waar de expats tegenaan lopen. Deze hadden voornamelijk te maken met vervoer en informatie
over de omgeving. Daarnaast bleek dat de expats steun missen voor hun partner en/of familie welke
meeverhuisd zijn. Verder gaven de expats aan behoefte te hebben aan meer sociale contacten. De
factoren welke de expats als positief ervaren wat betreft de huidige steun van de werkgever betreffen
de verhuishulp en huisvesting, Nederlandse lessen en het aanbod in netwerk-groepen om sociale
contacten op te doen.
Een belangrijke conclusie welke voortvloeide uit dit onderzoek is dat de partner van de expat ook
graag ondersteuning wenst te krijgen, en dat dit ook cruciaal lijkt voor de aanpassing en tevredenheid
van de expat-medewerker. De zaken waar de expats tegenaanlopen zijn voornamelijk cultuur
afhankelijk en daar wordt te weinig aandacht aan besteed door Dow Benelux B.V. Daarnaast dient de
opdrachtgever zich meer bewust te zijn van de mate waarin de organisatorische ondersteuning
bekend is en ervaren wordt door de expats en dat organisatorische ondersteuning niet alleen van
belang is in de eerste periode, maar ook in de daarop volgende fases.
1