Modellen van het zenuwstelsel.
Het zenuwstelsel is een ingewikkeld stelsel. Een model is een vereenvoudigde weergave daarvan. Elk
model belicht de werkelijkheid vanuit een bepaalde hoek. Voor welk model men kiest, hangt af van
de vraag in welke eigenschappen van het zenuwstelsel men is geïnteresseerd.
1. Het reflexmodel:
Het reflexmodel is een van de oudste manieren om de werking van het zenuwstelsel te beschrijven.
Het model gaat ervan uit dat een prikkel of stimulus een stereotype reactie of respons oproept.
Daarom heet het model ook wel het stimulus-responsmodel.
Er zijn allerlei reflexen in het menselijk lichaam. In het animale of willekeurige zenuwstelsel
bijvoorbeeld de terugtrekreflex en de spierrekkingsreflex zoals de kniepeesreflex. Maar ook in het
vegetatieve of onwillekeurige zenuwstelsel zijn er reflexen zoals het plasreflex, bij bepaalde vulling
van de blaas en reflexen die de bloeddruk regelen bij snel overeind komen.
2. Het kabels -en banenmodel:
Dit model gaat ervan uit dat er vaste verbindingen bestaan tussen delen van het zenuwstelsel.
Sensorische banen lopen van de periferie via het ruggenmerg omhoog naar de hersenen. Motorische
banen lopen van de hersenen via het ruggenmerg; motorische zenuwvezels lopen vanuit het
ruggenmerg naar de spieren. Associatiebanen verbinden onderdelen in het centrale zenuwstelsel.
Bij dit model kan bijvoorbeeld de plaats en ernst van een beschadiging vastgesteld worden.
Beschadiging leidt immers tot vermindering of uitval van de functie: sensorische uitval → motorische
uitval.
3. Hierarchisch of fylogenetisch model:
Het model legt een verband tussen de manier waarop het zenuwstelsel is georganiseerd en de
manier waarop het zenuwstelsel zich heeft ontwikkeld. Je kunt op twee manieren naar deze
ontwikkeling kijken:
-Vanuit de ontwikkeling van de soort.
-Vanuit de embryonale ontwikkeling van het individu.
Het hiërarchisch model onderscheidt in het zenuwstelsel drie niveaus: het archi, paleo, en
neoniveau. De indeling in drie niveaus is willekeurig, maar praktisch goed bruikbaar:
-Archiniveau:
Dit niveau is het oudst. Het bestaat uit neuronen in het ruggenmerg en neuronengroepen in de
hersenstam. Het zijn de onderste delen van het centrale zenuwstelsel. Ze regelen eenvoudige,
automatische processen, zoals reflexen. Voorbeeld is de flexie of terugtrekreflex. Het zorgt voor
overleven.
-Paleoniveau:
Dis niveau is jonger als het archiniveau. Het bestaat uit de neuronengebieden onder in de hersenen,
zoals de hypothalamus en de basale kernen. De functies zijn gecompliceerder dan die van het
archiniveau. Het paleoniveau regelt bijvoorbeeld sterk geautomatiseerde bewegingspatronen (lopen,
zwemmen) en het uiten van emoties (mimiek, lachen, huilen).
-Neoniveau:
Dit niveau is in de evolutie het laatste ontstaan. Het omvat onder andere het grootste deel van de
hersenschors. Bij de mens is dit niveau sterk uitgegroeid. De grote hersenen puilen uit rondom de
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Rdh1998. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.