,Inhoudsopgave
Les 16/02....................................................................................................... 6
Recht........................................................................................................................... 6
Summa divisio publiekrecht – privaatrecht..................................................................7
De Belgische staat.......................................................................................................... 7
Het ontstaan van België.............................................................................................. 7
België als staat............................................................................................................ 8
België heeft een permanente bevolking..................................................................8
België heeft een afgebakend grondgebied..............................................................9
België heeft een effectieve overheid.......................................................................9
België is onafhankelijk.............................................................................................9
België is erkend....................................................................................................... 9
Gevolgen van kwalificatie als staat.............................................................................9
België beschikt over rechtspersoonlijkheid..............................................................9
België geniet soevereiniteit...................................................................................10
België oefent rechtsmacht uit................................................................................10
Een democratische rechtsstaat.....................................................................................10
Scheiding van de machten........................................................................................10
De rechtsstaat........................................................................................................... 11
Voorwaarden voor de kwalificatie als rechtsstaat..................................................11
Formele voorwaarde.......................................................................................... 11
Materiële voorwaarden......................................................................................11
Dynamiek van de kwalificatie als rechtsstaat........................................................12
Een meergelaagde staat in Europa...............................................................................12
De federale staat België............................................................................................ 12
De consensusdemocratie.......................................................................................12
De federalisering................................................................................................... 13
De Vlaamse en andere deelstaten.............................................................................14
De Europese Unie...................................................................................................... 15
De gemeenten en provincies.....................................................................................16
Grondwettelijke teksten................................................................................................ 17
Inleiding.................................................................................................................... 17
Grondwet als juridisch instrument.........................................................................17
De Grondwet in zijn formele betekenis..............................................................17
De Grondwet in zijn materiële betekenis...........................................................17
De Grondwet als expressief instrument.................................................................18
De Belgische grondwet.............................................................................................. 18
De Grondwetgevende bevoegdheden....................................................................18
De formele Grondwet......................................................................................... 18
De materiële Grondwet......................................................................................18
De grondwetgevende procedure............................................................................19
De formele Grondwet......................................................................................... 19
De materiële Grondwet......................................................................................21
De constitutieve autonomie van de deelstaten.........................................................21
De constituerende verdragen van de Europese Unie.................................................21
De verdragen en het Handvest..............................................................................21
De verhouding van de verdragen met de Belgische rechtsorde............................21
1
, Rechtstreekse toepasselijkheid..........................................................................21
Rechtsreekse werking........................................................................................22
Wetgevende instellingen.............................................................................................. 22
Debatteren en organiseren........................................................................................ 22
Zelf beslissen............................................................................................................ 23
Op federaal niveau................................................................................................ 23
Op deelstatelijk niveau.......................................................................................... 23
Op Europees niveau............................................................................................... 23
Op lokaal niveau.................................................................................................... 23
Verkiezen en vertegenwoordigen..............................................................................24
Op federaal niveau................................................................................................ 24
Kamer van volksverteenwoordigers...................................................................25
Senaat............................................................................................................... 26
Rechtspositie van leden van federale niveau.....................................................26
Immuniteiten..................................................................................................... 27
Op deelstatelijk niveau.......................................................................................... 27
Het Vlaams Parlement.......................................................................................27
Het Waals Parlement.......................................................................................... 28
Parlement Franse Gemeenschap........................................................................28
Parlement Duitstalige Gemeenschap.................................................................28
Brussls Hoofdstedelijk Parlement.......................................................................28
Op Europees niveau............................................................................................... 28
Europees Parlement........................................................................................... 28
Europese Raad................................................................................................... 28
Raad (van de Europese Unie).............................................................................28
Op lokaal niveau.................................................................................................... 29
In de Vlaamse gemeenten.................................................................................29
In de Vlaamse provincies...................................................................................29
Wetgeven.................................................................................................................. 30
Op federaal niveau................................................................................................ 30
Bevoegdheden................................................................................................... 30
Wetgevingsprocedure........................................................................................31
Overdracht van wetgevende bevoegdheden.....................................................35
Op deelstatelijk niveau.......................................................................................... 36
Decreten en ordonnanties..................................................................................36
De wetgevingsprocedure...................................................................................36
Overdracht van wetgevende bevoegdheden.....................................................37
Op Europees niveau............................................................................................... 37
De wetgevingshandelingen van de Unie............................................................37
De wetgevingsprocedure...................................................................................37
Overdracht van wetgevende bevoegdheden.....................................................38
Op lokaal niveau.................................................................................................... 38
Beginselen van behoorlijk wetgeven.....................................................................38
Algemene principes........................................................................................... 38
Uitwerking van de wet in de tijd........................................................................38
Interpretatieve wetgeving..................................................................................39
Uitvoerende instellingen...............................................................................................39
Vertrouwen en controleren........................................................................................39
Op federaal niveau................................................................................................ 39
De Koning en de Regering..................................................................................39
Het vertrouwen in de Regering..........................................................................41
2
, De controle op (en het ontslag van) de Regering...............................................42
Op deelstatelijk niveau.......................................................................................... 44
Algemene kenmerken........................................................................................44
Bijzondere kenmerken.......................................................................................44
Op Europees niveau............................................................................................... 45
De samenstelling van de Europese Commissie..................................................45
Rechtspositie van de Europese Commissie........................................................45
Controle op de Europese Commissie..................................................................45
Op lokaal niveau.................................................................................................... 45
In de Vlaamse gemeenten.................................................................................45
In de Vlaamse provincies...................................................................................46
Besturen.................................................................................................................... 47
Op federaal niveau (Koning + regering)................................................................47
Bevoegdheden................................................................................................... 47
Procedure........................................................................................................... 51
Overdracht van bevoegdheden..........................................................................52
Op deelstatelijk niveau (deelstaatregeringen).......................................................53
Bevoegdheden................................................................................................... 53
Procedure........................................................................................................... 53
Overdracht van bevoegdheden..........................................................................53
Op Europees niveau (Europese Commissie)..........................................................53
Bevoegdheden................................................................................................... 53
Procedure........................................................................................................... 53
Op lokaal niveau.................................................................................................... 54
In de Vlaamse gemeenten en OCMW’s..............................................................54
In de Vlaamse provincies...................................................................................54
Bestuurlijke rechtshandelingen stellen......................................................................54
Het bestuur............................................................................................................ 54
Het politieke bestuur.......................................................................................... 54
Het niet-politieke bestuur..................................................................................54
Taalgebruik door het bestuur.....................................................................................55
Uitgangspunten van de bestuurstaalwetgeving.....................................................56
Basisregels van de bestuurstaalwetgeving............................................................56
De diensten van de gemeentelijke besturen......................................................56
De diensten van de deelstatelijke besturen.......................................................56
De diensten van de federale overheid...............................................................57
Toezicht op de naleving van de bestuurstaalwetgeving.........................................57
Handhaving door het bestuur....................................................................................57
Handhaving: begrip, doel en vormen.....................................................................57
Naar een meer ‘gewapend’ bestuur......................................................................58
Actoren in de bestuurlijke handhaving...................................................................58
Gefedereerde bevoegdheden.......................................................................................58
De bevoegdheidsverdeling binnen België..................................................................58
De bevoegdheidsverdeling tussen de federale entiteiten......................................58
Grondslagen van de bevoegdheidsverdeling.....................................................58
De bevoegdheden van de federale overheid.....................................................60
De bevoegdheden van de deelstaten................................................................61
Impliciete bevoegdheden...................................................................................64
Instrumentele bevoegdheden............................................................................64
Grenzen aan bevoegdheidsuitoefening..............................................................65
Verhoudingen tussen de federale entiteiten..........................................................65
Samenwerking................................................................................................... 65
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper louisdebusschere. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €15,48. Je zit daarna nergens aan vast.