Samenvatting psychische stoornissen
Delier (taak 1)
Symptomen
Hypoactieve vorm: bewegingsarmoede, apathie, passiviteit, verminderde aandacht
Hyperactieve vorm: motorische onrust, agitatie, hyperalertheid
Neurobiologie
Cholinerge-dopaminerge disbalans: tekort aan Ach, overschot aan DA.
Medicatie/behandeling
Klassieke antipsychotica (D2-antagonist): haloperidol of risperidon
Bij onttrekkingsdelier:
Langwerkende benzodiazepinen (lorazepam) eventueel met haloperidol + B1-suppletie
(voorkomen van Wernicke/Korsakov)
Bijwerkingen
Gevolg blokkade andere receptoren dan dopamine
• Extrapiramidaal: parkinsonisme
• Antihistaminerge: gewichtstoename, sedatie
• Anticholinerg: droge mond, urineretentie
• Alfa1-blokkade: hypotensie, tachycardie
• Prolactine: seksuele disfunctie
1
,Alzheimer (taak 1)
Symptomen
Geheugenstoornis en cognitieve stoornissen (afasie, agnosie, apraxie)
Neurobiologie
Amyloïde plaques en Tau-tangles
Amyloïd-cascade-hypothese:
Te veel vorming/te weinig verwijdering van A-beta-42-peptide (knippen door beta-secretase)
Tekort aan ACh
Medicatie/behandeling
Cholinesteraseremmers à verminderde afbraak van ACh door remmen AChE en BuChE
• Donezepil: selectief
• Rivastigmine: niet-selectief
• Galantamine: selectief, ook PAM van nicotinereceptoren
ENKEL SYMPTOMATISCH
Bijwerkingen
Gastro-intestinale klachten, anorexie en duizeligheid
2
, Angstsyndroom (taak 2)
- Panieksyndroom (PD): terugkerende paniekaanvallen
- Fobisch syndroom: angst voor specifieke objecten of situaties (agorafobie)
- Sociale angstsyndroom (SP): angst voor sociale situaties/oordeel van anderen
- Gegeneraliseerde angstsyndroom (GAD): angst over verschillende alledaagse
dingen
- PTSS
Symptomen
Lichamelijke symptomen
Zweten, trillen, spierspanning, buikpijn
Cognitieve symptomen
Concentratie/aandacht verlies, catastrofaal denken, verwarring
Gedragssymptomen
Vermijding, prikkelbaarheid, rusteloosheid, veranderde mimiek/gestiek
Perceptuele symptomen
Depersonalisatie/-realisatie, hyperacusis
Neurobiologie
HPA-as afwijking vanuit de amygdala naar de hypothalamus:
- Verlaagd cortisol
- Hyperactiviteit sympathicus (verhoogde noradrenerge activiteit)
- Toegenomen glucocorticoïd receptor gevoeligheid
- Sterkere negatieve feedback HPA-as (van hippocampus à hypothalamus)
Angstconditionering
Stimuli gaan via de thalamus en de cortex naar de laterale kern van de amygdala en
vervolgens naar de centrale kern van de amygdala. Vanuit hier gaan ze naar de:
- Periaqueductale grijs (freezing)
- Laterale hypothalamus (bloeddruk)
- Paraventriculaire hypothalamus (hormonen)
- Ventrale striatum (fight/flight)
- OFC/ACC (affect van angst)
- Parabrachiale nucleus (ademhaling)
- Locus coeruleus à NE afgifte in amygdala (cardiovasculair)
Overactivatie CSTC loop voor:
- Executieve functies: DLPFC à nucleus caudatus à thalamus à DLPFC
- Emoties: ventrale ACC à nucleus caudatus à thalamus à ventrale ACC
Medicatie/behandeling
Antidepressiva
- TCA: PD
- SSRI: PD, SP
- MAOA-remmer: PD, SP
- 5HT-antagonist: GAD
Benzodiazepinen: GAD, PD, SP
à Dit zijn PAM’s op GABA receptoren (alfa2-subunit) à versterkt remmend effect van GABA
(ze werken alleen als GABA ook bindt!)
3
