Antwoorden
antwoorden katern 3 newton
uitwerkingen katern 3
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 15 pagina's
Voorbeeld 2 van de 15 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
1 beoordeling
Door: JanDirx • 3 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
K3 Aarde en klimaatStromingen in de aarde, de atmosfeer en de oceanen| havo
Uitwerking basisboek
K3.1 INTRODUCTIE
1 [W] Experiment: Pap koken
2 [W] Experiment: Drijven, zinken, zweven en opwaartse kracht
3 [W] Experiment: Warmte bepalen
4 [W] Experiment: Condensatie en dauwpunt
5 [W] Voorkennistest
6 Waar of niet waar?
a Niet waar: Een boot van eikenhout (of staal) kan ook blijven drijven door een holle vorm van de boot, de
opwaartse kracht van het water duwt de boot omhoog.
b Waar
c Waar
d Niet waar: ‘Puf, puf, … wat een hoge temperatuur, het is hier wel 35 °C.
e Niet waar: Een koelkast onttrekt warmte aan het eten dat erin ligt.
f Niet waar: Koken van water gebeurt bij 100 °C. Een hardgekookt ei heeft dezelfde temperatuur als een
zachtgekookt ei.
g Waar
h Waar
7 Bij het bevriezen van het water komt warmte vrij, die wordt afgestaan aan de bloesem (en de lucht).
8
a Bij het condenseren ontstaat warmte, die moet worden afgestaan buiten de koelkast.
b De compressor, hierin wordt de waterdamp samengedrukt zodat hij condenseert.
c Dan kan de warmte van de compressor niet weg en wordt uiteindelijk alles in de kast warmer.
9
a 1 Een bord met een grotere diameter heeft een grotere massa, er kan meer warmte
(van de soep) naar het bord voordat beide uiteindelijk dezelfde temperatuur hebben. En het
contactoppervlak tussen de soep en het bord is dan groter zodat het verwarmen van het bord sneller gaat.
2 Bij een bord met een grotere diameter is de oppervlakte van de soep groter, dus kan er meer /sneller
water verdampen en zo warmte aan de soep onttrekken.
b Je blaast de waterdamp weg zodat de lucht ‘droger’ wordt en er geen waterdamp weer kan condenseren in de
soep.
K3.2 STROMINGEN IN DE AARDE
10 [W] Experiment: Convectiestroming
11 Waar of niet waar?
a Waar
b Niet waar: P-golven zijn longitudinale aardbevingsgolven en komen altijd als eerste aan.
c Niet waar: S-golven worden niet in vloeibaar materiaal doorgegeven.
d Waar
© ThiemeMeulenhoff bv Pagina 1 van 15
, e Niet waar: Oceanische aardkorst is dunner dan continentale aardkorst.
f Niet waar: Nederland lag een paar honderd miljoen jaar geleden nog in de buurt van de evenaar.
g Waar
h Niet waar: IJsland bestaat minder dan 100 miljoen jaar, want het ligt een stuk dichter bij de MOR dan de halve
afstand van de MOR tot een continent. En de hele Atlantische oceaanbodem is gegroeid in 200 miljoen jaar.
12
a De aardkorst is minder zwaar geworden toen het ijs smolt. De aardkorst ‘drijft’ als het ware op de mantel. De
opwaartse kracht van de mantel duwt de aardkorst van Scandinavië omhoog als het ijs er op verdwijnt. Dat de
stijging nog steeds doorgaat, ook al is al het ijs al lang verdwenen, komt doordat de mantel niet echt vloeibaar
is. Als je een blokje hout in de strooppot onder duwt, duurt het ook even voordat het boven komt drijven.
b Als de korst van West-Europa en Scandinavië één geheel is werkt dit als een soort wipwap: als de ene kant
(Scandinavië) omhoog gaat, beweegt de andere kant naar beneden.
c De zeespiegel kan in Nederland stijgen doordat:
- de aardkorst van West-Europa en Scandinavië een beetje kiepert: Scandinavië komt omhoog en
Nederland zakt;
- doordat het ijs op Groenland en Antarctica smelt en de zee in stroomt zodat het zeeniveau over de hele
wereld stijgt;
- de temperatuur van het zeewater wereldwijd stijgt en al het water dus een beetje uitzet.
13 Nederland lag ooit in de buurt van de evenaar (in het Pangea), daar heerste een tropisch klimaat.
14
a De zouten in het zeewater zijn door rivieren aangevoerd. Als regenwater door en over de grond naar beken en
rivieren stroomt en dan naar zee, lossen er onderweg zouten in op. Het rivierwater is daardoor een heel klein
beetje zout. Zo is in de loop van honderden miljoenen jaren het zout in de zeeën en oceanen gekomen. Bij
verdamping van zeewater gaan de zouten niet mee.
b Warmte is bewegingsenergie van de moleculen. Hoe hoger de temperatuur van een gas of damp, des te
groter is de gemiddelde snelheid van de moleculen van dat gas (hoofdstuk 3). In die eerste fase van de aarde
was de temperatuur van het aardoppervlak en de toenmalige atmosfeer nog zo hoog dat de gemiddelde
snelheid van de watermoleculen in die atmosfeer zo groot was dat ze ontsnapten aan de zwaartekracht van
de aarde.
15
a De Azoren liggen veel noordelijker, dus beter op de route Europa – Amerika.
b De Azoren liggen dicht bij de mid-oceanische rug (MOR), hier komt het hete magma omhoog en verwarmt de
daar dunne aardkorst van onder. Op plaatsen waar de warmtegeleiding door de aardkorst goed is wordt zo
het grondwater verwarmd.
16 Eigen antwoord van de leerling
17 De leeftijd van de aarde is ruim 4 miljard jaar. Bij een halveringstijd van bijvoorbeeld 40 miljoen jaar zouden die
isotopen dan100 keer in aantal gehalveerd zijn, dan is er zo goed als niets meer over van deze isotopen (
1/2100 =8 ∙10−31).
18
a Het temperatuurverschil tussen de bol en het zeewater wordt steeds kleiner. Daardoor wordt de
warmtestroom kleiner en wordt er steeds minder warmte afgegeven.
© ThiemeMeulenhoff bv Pagina 2 van 15
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper chemistrymaster2012. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53068 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen