Een samenvatting van probleem 2 van de Minor Gezinnen van nu. Deze samenvatting geeft een duidelijk overzicht van de behandelde onderwerpen binnen dit probleem en is op een handige manier geschreven om van te leren voor het tentamen. De literatuurlijst is onder aan het document te vinden
Leerdoelen:
1. Welke gezinssamenstellingen zijn er nu?
2. Welke gezinssamenstellingen waren er vroeger?
3, Wat zijn de verschillen?
Traditioneel kerngezin
Een gezin is elk leefverband van één of meer volwassenen die verantwoordelijkheid dragen voor de verzorging
en opvoeding van één of meer kinderen, ongeacht de leeftijd van de kinderen. Een traditioneel kerngezin is
een gezin dat bestaat uit een vader, moeder en kinderen. Gezinnen ontstaan dus in de meeste gevallen bij een
geboorte of adoptie van een kind en eindigt over het algemeen wanneer het laatste kind het ouderlijk huis
verlaat. Tussen dit begin en eindpunt kunnen gezinssamenstellingen veranderen.
Gezinnen van vroeger
Voor de industriële revolutie waren de materiële omstandigheden vaak gebrekkig en was het leven fysiek
zwaarder. De gezinnen waren in deze tijd kinderrijk maar ook de kindersterfte was hoog. Het ouderschap was
gericht op overleven en op het overdragen van benodigde kennis en vaardigheden voor het werk op het land of
in het huishouden. De zorg voor de kinderen was materieel gericht, er was geen aandacht voor psychologische
aspecten. Het lot en traditie bepaalden voor een groot deel het leven van mensen en religie en hiërarchie
speelde een grote rol. De scheidingslijn tussen mannen en vrouwen hun taken waren minder scherp dan in het
midden van de twintigste eeuw omdat de mannen en vrouwen vaak samenwerkten.
Transitie naar nu
In de afgelopen anderhalve eeuw hebben er twee demografische transities plaatsgevonden. Een
demografische transitie is de verschuiving van een samenleving met hoge geboorte- en sterftecijfers naar
een samenleving met geboortebeperking en fors verminderde sterfte. Demografische transitie voltrok zich in
vier fases:
1. Een hoog geboortecijfer gecombineerd met een hoog sterftecijfer
2. Een hoog geboortecijfer en een dalend sterftecijfer
3. Een dalend geboortecijfer en een laag sterftecijfer
4. Een laag geboortecijfer en een laag sterftecijfer
Het dalende sterftecijfer was een gevolg van de modernisering en de economische groei door de
industrialisatie, betere voeding, verbeterde leefomstandigheden en toenemende private en publieke hygiëne.
Dankzij bijvoorbeeld de Woningwet van 1901 kwam er een einde aan de ongezonde woonomstandigheden in de
grote steden. De demografische transitie betekende uiteindelijk de verschuiving van een horizontale naar een
verticale familieopbouw: de nadruk verschoof binnen families van relaties binnen generaties naar relaties
tussen generaties.
De eerste demografische transitie vond plaats tussen 1870 en 1920 waarin de sterftecijfers daalde door
betere zorg, hygiëne en economie en het ongebruikelijker was geworden om te scheiden dan voorheen.
Hierdoor groeide zo’n 90% van de kinderen op in een traditioneel kerngezin. De man werd de kostwinnaar en
vrouwen bleven thuis om voor de kinderen te zorgen. De armoede was echter vaak te groot waardoor de
moeder ook buitenshuis het geld moest verdienen en er weinig aandacht was voor de kinderen. De opvoeding
was gericht op orde, regels en discipline en van de kinderen werd verwacht dat zij zich zouden schikken naar de
eigen en belangen van het gezin als geheel. De tweede demografische transitie vond plaats in de jaren 60
tot 80 van de twintigste eeuw waarin normen en waarden ten aanzien van gezins- en relatievorming
veranderde. Mensen lieten hun leven minder bepalen door de kerk en familie. Het werd gebruikelijker om
ongehuwd samen te wonen en kinderen te krijgen buiten het huwelijk waardoor minder kinderen opgroeien in
een traditioneel gezin. Meer en meer ouders gingen uit elkaar en nieuwe relaties werden gevormd nadat de
eerdere relatie was ontbonden.
Gezinnen van nu
Een gezin in de moderne tijd voldoet niet aan het beeld van het traditionele kerngezin. Er zijn momenteel tal
van verschillende combinaties te bedenken om een gezin weer te geven. De gezinnen worden gekenmerkt door
hoe het gezin gevormd is of hoe het zich in de loop der jaren heeft ontwikkeld. Eigen keuze en zelfsturing staat
tegenwoordig centraal in de opvoeding. Secularisering, individualisering, emancipatie en informalisering hebben
het gezinsleven sterk beïnvloed. Verhoudingen en omgangsvormen werden minder formeel, losser en
spontaner. Er werden hogere eisen aan zelfregulering gesteld. Als er minder gedragsregels van buiten zijn en
minder sancties om deze af te dwingen, dan moet de regulering van binnen komen. Dit betekent een
ingewikkeldere opvoeding. De gezinnen van nu zijn het best te omschrijven als een
onderhandelingshuishouden.
Verschil tussen vroeger en nu
De komst van anticonceptie maakte de weg vrij voor uitstel of zelfs afstel van het krijgen van kinderen. Uitstel
van ouderschap hangt tevens samen met het opleidingsniveau. Er is een sterke stijging in het aantal geboortes
bij ongehuwde samenwoners en het aantal moeders tussen de 40 en de 44 jaar is gestegen. Ook blijven
mensen langer thuis wonen en hebben vooral mannen pas later behoefte aan een vaste relatie en huisje,
boompje, beestje.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper maximelugtigheid. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
