100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na je betaling Lees online óf als PDF Geen vaste maandelijkse kosten
logo-home
Samenvatting GST Memo 5 HAVO H1 t/m H4 €2,99
In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting GST Memo 5 HAVO H1 t/m H4

1 beoordeling
 5 keer verkocht

De samenvatting bevat de tijdperken: Jagers en boeren, de klassieke oudheid, de vroege middeleeuwen en de late middeleeuwen. Elk hoofdstuk bevat de kenmerkende aspecten die behoren tot het tijdperk. (bevat 14 bladzijdes en 3728 woorden)

Voorbeeld 2 van de 14  pagina's

  • 30 september 2019
  • 14
  • 2016/2017
  • Samenvatting
Alle documenten voor dit vak (3008)

1  beoordeling

review-writer-avatar

Door: nielsvanwingerden2004 • 4 jaar geleden

avatar-seller
pellebeerse
Geschiedenis

Hoofdstuk 1: Jagers en boeren - tijdvak (1) van jagers en boeren
→ tot 3000 voor christus

Kenmerkende aspecten:

● de levenswijze van jagers-verzamelaars
● het ontstaan van landbouw en landbouwsamenlevingen
● het ontstaan van de eerste stedelijke gemeenschappen

§1: de agrarische revolutie

9000 v Chr – 6000 v Chr → ontstaan van landbouwgemeenschappen
→ in midden oosten (Vruchtbare Halvemaan, gebied)
7000 v Chr → verspreiding landbouw Noord-Afrika
6000 v Chr → verspreiding landbouw Europa
dit is zo’n grote verandering in de geschiedenis dat het een revolutie wordt genoemd: de
landbouwrevolutie/nedilische revolutie

Voor de landbouwrevolutie waren mensen jagers-verzamelaars ofwel nomaden.
kenmerken: - grotten, hutten, tenten
- kleine groepen (20 à 30)
- kleine sociale verschillen (arm – rijk)
- taakverdeling man en vrouw
- zeer beperkte handel
- grotschilderingen (geen schriften)

De overstap naar de landbouw hield verband met het einde van de laatste ijstijd → verandering
klimaat → eerst meer voedsel

Door de klimaatverandering werd het warmer en droger dus kwam er minder voedsel. De jagers-
verzamelaars om een ander middel van bestaan te zoeken → de landbouw
Dit betekende dat er veel veranderde in het leven van de mensen:
- natuur naar hand zetten
- meer voedsel
- leven op 1 plaats → sedentair
- ontstaan dorpen
- landbouw → • akkerbouw
• veeteelt → vlees, melk, huiden en botten
- grotere sociale verschillen : rijkdom, aanzien en macht
- weven, potten, metaal: brons en ijzer

Ontwikkeling schrift
- spijkerschrift
- hiërogliefen
handig voor het bestuur om :
- belasting innen
- wetten
- einde prehistorie

Egypte, China en Midden-Amerika → schrift religieuze functie

1

, §2 het ontstaan van steden

Eerste steden in Soemerië (zuidelijke gedeelte Mesopotamië) → 3000 v Chr

Door het slib van de overstromingen van de rivieren Tigris en Eufraat was de grond erg
vruchtbaar. (irrigatielandbouw). Er ontstaan nu steden.
gevolgen van overvloedige oogsten:
- bevolking kon groeien (ontstaan steden)
- specialiseren in andere activiteiten → nieuwe beroepen.
• koopman: dadelwijn, sesam, aardewerk → Syrië,
Anatolie en India
• priester: contact met goden

Kenmerken stedelijke samenleving:
- ontstaan sociale lagen (→ verschil in rijkdom/macht)
- bestuur → orde handhaven, defensie, irrigratie, onderhouden, erfelijk koningsschap


§3 machtige rijken in het Midden-Oosten

Voorbeeld: Egypte - 3100 v Chr onder Farao Menes
2100 v Chr : Babylonische Rijk

Egypte is eerste staat ter wereld, afgebakend gebied met een centraal bestuur (olv een Farao).
De Farao had de hoogste macht. Voor iedereen golden dezelfde wetten en er was een
geweldsmonopolie. Dit houd in dat alleen de overheid geweld mag gebruiken, en alleen zij
mensen mogen arresteren en opsluiten.

In Egypte hielpen ambtenaren de Farao met het besturen van Egypte. Maar wat deden de
ambtenaren nou eigenlijk?

● Na overstroming van de Nijl het land opmeten en opnieuw verdelen van de grond
● Belasting innen
● Ervoor zorgen dat irrigatiesystemen worden onderhouden
● Zorgen dat boeren een deel van hun oogst afstonden aan de Farao. (→ met deze
oogst betaalde de Farao zijn ambtenaren, soldaten en arbeiders, ambachtslieden en
architecten voor de bouw van tempels en piramides.)
● Als ambtenaren goed werk verrichten kregen zijn dorpen. → ambtenaren gaan zich
als vorsten gedragen → proberen de macht af te pakken van de Farao

Polytheïstisch – godsdienst waarin ze geloven in meerdere goden, in Egypte
Goden: Horus – hemel en koning goden
Osiris – god van het dodenrijk
Re - zonnegod

Osiris was belangrijk voor de reacrenatie, mensen geloofde in het hiernamaals.
Mensen waarde aan reacrenatie door piramides ← bouw duurde lang.




2

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Direct to-the-point

Direct to-the-point

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper pellebeerse. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 69052 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Begin nu gratis
€2,99  5x  verkocht
  • (1)
In winkelwagen
Toegevoegd