Samenvatting van Overal Natuurkunde H11 Zonnestelsel en heelal.
Bevat alle stof die je nodig hebt voor je toets incl. de bijbehorende BINAS-tabellen per paragraaf.
4 HAVO / 5 HAVO
H11 > Zonnestelsel en heelal
11.1> Bouw van ons zonnestelsel
Waarnemingen in de oudheid
Geocentrisch wereldbeeld:
De aarde is het middelpunt van het heelal.
Planeten en sterren draaien in eigen schillen rond de aarde.
De sterren zijn het verst verwijderd en hebben een vaste plaats op de
buitenste schil.
Heliocentrisch wereldbeeld:
De zon is het middelpunt van het heelal.
De aarde en de andere planeten draaien rond de zon.
De maan draait in een cirkelbaan om de aarde.
De sterren staan op grote afstand van de zon en zijn in rust ten
opzichte van de zon.
Binnenplaneten= planeten die dichter bij de zon staan dan de aarde.
Bijvoorbeeld: Mercurius en Venus
Buitenplaneten= planeten die verder van de zon afstaan dan de aarde
Bijvoorbeeld: Mars
Planetoïdengordel= bestaat uit rotsblokken met een diameter variërend van enkele meters
tot enkele tientallen kilometers.
De buitenplaneten Jupiter, Saturnus, Uranus en Neptunus staan verder van de zon dan de
planetoïden.
Hemellichamen
- De rotatie van de aarde veroorzaakt de dagelijkse beweging van de on en de sterren.
- De beweging van de aarde om de zon en de stand van de aardas veroorzaken de
wisseling van de seizoenen en maken dat je in de loop van een jaar steeds en ander
deel van de sterrenhemel ziet.
- De plaats op aarde bepaalt welk deel je van de sterrenhemel kunt zien.
- De planeten en de maan volgen een eigen baan ten opzichte van de vaste sterren.
De maan
In een maand doorloopt de maan 4 schijngestalten.
Maanfasen / schijngestalten = hoe de zon gedurende één omloop van de maan om de aarde
steeds een ander deel van de maan verlicht.
De vier belangrijkste:
- Nieuwe maan
- Eerste kwartier
- Volle maan
- Laatste kwartier
, Natuurkunde samenvatting H11
Een jaar = omlooptijd van de aarde om de zon.
Een maand = periode van volle maan tot volle maan.
Een dag / etmaal = de periode voor één aswenteling van de aarde.
Venus en Mercurius hebben geen maan.
BINAS TABEL 31 (aantal manen per planeet)
Verduisteringen
Zonsverduistering = vanaf het kleine gedeelte van de aarde waar de schaduw van de maan
op valt, zie je de zon geheel of gedeeltelijk verduisterd.
Treedt alleen op bij een nieuwe maan en aarde, maan en zon moeten dan op één
lijn liggen.
Maansverduistering = de maan beweegt door de schaduw van de aarde. De maan kan dan
geheel of gedeeltelijk verduisterd zijn.
Treedt alleen op bij volle maan en zon, aarde en maan moeten op één lijn liggen.
Kometen, meteoren en meteorieten
Komeet= klomp ijs met gruis.
Als ze de zon naderen, verdampt een deel van het ijs en ontstaan een lange staart
die van de zon is afgewend.
Meteoor= kleine stofdeeltjes die met hoge snelheid onze dampkring binnenkomen.
Door wrijvingswarmte verbranden ze en laten ze soms een lichtend spoor na.
Meteoriet= als een meteoor niet geheel verbrandt in de dampkring en neerkomt op de aarde.
Satellieten
Satellieten kun je gebruiken voor:
- Militaire doeleinden
- Telecommunicatie
- Positiebepaling en navigatie (gps)
- Onderzoek naar aarde en heelal
11.2> Gravitatie
Gravitatiewet van Newton
Valwet van Galilei:
De vrije val is een eenparig versnelde
rechtlijnige beweging.
De valversnelling g is voor alle
onderwerpen op dezelfde plaats op aarde gelijk.
BINAS TABEL 30B
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Noa1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
